25 câu hỏi - trả lời kinh tế chính trị

Tài liệu tham khảo cho các bạn sinh viên có tư liệu ôn thi kinh tế chính trị đạt kết quả cao trong các kỳ thi giữa kì và cuối kì
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
25 câu hỏi - trả lời kinh tế chính trị 25 CÂU HỎI-TRẢ LỜI PHẦN KINH TẾ CHÍNH TRỊCâu hỏi 1. Phân tích điều kiện ra đời, đặc trưng và ưu thế của sản xuấthàng hoá?Đáp. Câu trả lời gồm ba ý lớn1) Điều kiện ra đời của sản xuất hàng hoá. Sản xuất hàng hoá ra đ ời, t ồn t ại vàphát triển dựa vào hai điều kiệna) Phân công lao động xoá hội là sự phân chia lao đ ộng xoá h ội thành c ỏcngành, nghề khác nhau của nền sản xuất xoá hội. Kộo theo s ự phân công laođộng xoá hội là sự chuyên môn hoá sản xuất; mỗi người sản xuất ch ỉ t ạo ra m ộtvài loại sản phẩm nhất định, nhưng nhu cầu của cuộc sống đòi h ỏi ph ải cúnhiều loại sản phẩm khác nhau, do đó họ cần đến sản phẩm của nhau, bu ộcphải trao đổi với nhau để thoả món nhu cầu của mỗi người. Phân công lao đ ộngxoá hội là cơ sở và tiền đề của sản xuất hàng hoá. Phân công lao đ ộng xoá h ộicàng phát triển, thỡ sản xuất và trao đổi hàng hoá càng m ở r ộng và đa d ạnghơn.b) Chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất hay tính chất tư nhân của quá trình laođộng. Chế độ tư hữu tạo nên sự độc lập về kinh tế giữa những người sản xuất,chia cắt họ thành từng đơn vị riêng lẻ, trong quá Trình sản xu ất nh ững ng ườisản xuất có quyền quyết định về việc sản xuất loại hàng hoá nào, số l ượng baonhiêu, bằng cách nào và trao đổi với ai. Như vậy, chế độ t ư hữu làm cho nh ữngngười sản xuất hàng hoá độc lập với nhau, nhưng phân công lao đ ộng l ại làmcho họ phụ thuộc vào nhau tạo thành mâu thuẫn. Muốn giải quy ết mâu thu ẫnnày phải thông qua trao đổi, mua-bán sản phẩm của nhau.Trên đây là hai điều kiện cần và đủ của sản xuất hàng hoá. Thi ếu m ột trong haiđiều kiện ấy thỡ sản phẩm lao động không mang Hình thái hàng hoá.2) Đặc trưng của sản xuất hàng hoáa) Sản xuất hàng hoá là sản xuất để trao đổi, mua-bán. Trong l ịch s ử loài ng ườitồn tại hai kiểu tổ chức kinh tế khác nhau là sản xuất tự cung, tự cấp và s ảnxuất hàng hoá. Sản xuất tự cung, tự cấp là kiểu tổ chức kinh t ế trong đó sảnphẩm được sản xuất ra nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của chính b ản thânngười sản xuất; như sản xuất của người nông dân trong thời kỳ công xoánguyờn thuỷ, sản xuất của những nông dân gia dưới chế độ phong ki ến v.v.Ngược lại, sản xuất hàng hoá là kiểu tổ chức kinh tế, trong đó s ản ph ẩm đ ượcsản xuất ra để bán, tức để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng c ủa ng ười khác, thôngqua việc trao đổi, mua-bán.b) Lao động của người sản xuất hàng hoá vừa mang tính tư nhân, v ừa mangtính xoá hội. Mang tính chất xoá hội vỡ sản phẩm làm ra để cho xoá h ội, đápứng nhu cầu của người khác trong xoá hội; mang tính t ư nhân, v ỡ vi ệc s ản xu ấtcỏi gỡ, như thế nào là công việc riêng, mang tính độc lập của m ỗi ng ười. Tínhchất tư nhân đó có thể phù hợp hoặc không phù hợp với tính ch ất xoá h ội. Đóchính là mâu thuẫn cơ bản của sản xuất hàng hoá. Mâu thuẫn gi ữa lao đ ộng t ưnhân và lao động xoá hội là cơ sở, mầm mống của khủng ho ảng trong n ền kinhtế hàng hoá.3) Ưu thế của sản xuất hàng hoá.Sản xuất hàng hoá có nh ững ưu th ế so v ớisản xuất tự cung, tự cấpa) Sản xuất hàng hoá khai thác được những lợi thế về t ự nhi ờn, xoá h ội, k ỹthuật của từng người, từng cơ sở sản xuất cũng như từng vùng, t ừng đ ịaphương. Đồng thời, sự phát triển của sản xuất hàng hoá l ại có tác đ ộng tr ở l ại,thúc đẩy sự phát triển của phân công lao động xoá h ội, làm cho chuy ờn m ụnhoá lao động ngày càng tăng, mối liên hệ giữa các ngành, các vùng ngày càngmở rộng, sâu sắc. Từ đó, nó phá vỡ tính tự cấp, tự túc, bảo th ủ, lạc h ậu c ủamỗi ngành, mỗi địa phương làm cho năng suất lao đ ộng xoá h ội tăng lên, nhucầu của xoá hội được đáp ứng đầy đủ hơn. Khi sản xuất và trao đ ổi hàng hoámở rộng giữa các quốc gia, thỡ nú cũn khai thỏc được lợi thế gi ữa các qu ốc giavới nhau.b) Trong sản xuất hàng hoá, quy mụ sản xuất khụng cũn b ị gi ới h ạn b ởi nhucầu và nguồn lực mang tính hạn hẹp của mỗi cá nhân, gia đ ỡnh, m ỗi c ơ s ở, m ỗiđịa phương, mà được mở rộng trên cơ sở nhu cầu và nguồn lực của xoá h ội.Điều đó lại tạo điều kiện thuận lợi cho việc ứng dụng nh ững thành t ựu khoahọc, công nghệ, thúc đẩy sản xuất phát triểnc)Trong sản xuất hàng hoá, sự tác động của quy luật vốn có c ủa sản xu ất vàtrao đổi hàng hoá như quy luật giá trị, cung-cầu, cạnh tranh v.v bu ộc ng ười s ảnxuất hàng hoá phải luôn năng động, nhạy bén, biết tính toán, c ải ti ến k ỹ thu ật,hợp lý hoá sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng và hi ệu quả kinh t ế; c ảithiện hỡnh thức và chủng loại hàng, giảm chi phí sản xuất, đáp ứng ngày càngcao nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng.d) Trong sản xuất hàng hoá, sự phát triển của sản xuất, m ở r ộng và giao l ưukinh tế giữa các cá nhân, giữa các vùng, giữa các nước v.v không ch ỉ làm chođời sống vật chất, mà cả đời sống văn hoá, tinh thần cũng được nâng cao,phong phú, đa dạng hơn.Câu hỏi 2. Phân tích hàng hoá và hai thuộc tính của hàng hoá. ý nghĩathực tiễn của vấn đề này đối với Việt Nam hiện nay?Đáp. Câu trả lời gồm ba ý lớn1) Phân ...