5 câu hỏi thường gặp về bệnh thiếu máu

1. Thiếu máu do thiếu sắt là bệnh lý phổ biến trong cộng đồng? Thiếu máu là tình trạng bệnh lý xảy ra khi có sự thiếu hụt về kích thước và số lượng hồng cầu hoặc giảm sổ lượng huyết cầu tố trong hồng cầu. Hậu quả của bệnh lý thiếu máu là làm giảm sự trao đổi dưỡng khí và thán khí giữa máu và các tế bàocơ thể, làm suy giảm chất dinh dưỡng cung cấp cho các mô tế bào. Có nhiều dạng thiếu máu: - Thiếu máu do thiếu một hay nhiều chất dinh...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
5 câu hỏi thường gặp về bệnh thiếu máu 5 câu hỏi thường gặp về bệnh thiếu máu 1. Thiếu máu do thiếu sắt là bệnh lý phổ biến trong cộng đồng? Thiếumáu là tình trạng bệnh lý xảy ra khi có sự thiếu hụt về kích thước và số lượnghồng cầu hoặc giảm sổ lượng huyết cầu tố trong hồng cầu. Hậu quả của bệnh lýthiếu máu là làm giảm sự trao đổi dưỡng khí và thán khí giữa máu và các tế bàocơ thể, làm suy giảm chất dinh dưỡng cung cấp cho các mô tế bào. Có nhiều dạngthiếu máu: - Thiếu máu do thiếu một hay nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho quá trìnhtạo hermoglobin, như sắt, vitamin B12, a-xít folic hay vi khoáng đồng. - Thiếu máu do băng huyết, các bệnh hủy hoại máu trong bệnh ung thưbạch cầu, trong một số bệnh nhiễm, do ký sinh trùng, tác dụng của dược phẩm,hóa chất... Theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thới giới (WTO) thiếu máu xảy ra khilượng huyết cầu tố ở dưới mức 11mg/100ml máu đối với trẻ em từ 6 tháng đến 6tuổi; dưới 12mg/100ml máu đối với trẻ từ trên 6 tuổi đến 14 tuổi; 13mg/100mlmáu ở nam giới và 12mg ở phụ nữ. Đối với phụ nữ mang thai là dưới 11mg/100mlmáu. Các khảo cứu tại nhiều quốc gia cho thấy, thiếu máu do thiếu sắt chiếm tới95% các trường hợp thiếu máu dinh dưỡng. Tại các nước phát triển như Mỹ, tỷ lệthiếu máu do thiếu sắt chiếm 25% trẻ sơ sinh, 30% phụ nữ mang thai, 15% phụ nữtrong thời kỳ hành kinh và 12% ở các cháu tuổi đang lớn. Tại nhiều nước nghèo,tỷ lệ thiếu máu do thiếu chất sắt lên tới 60% phụ nữ và trẻ em đang tuổi lớn. Ở Việt Nam có tới 60% trẻ em từ 6 tháng đến 24 tháng và khoảng 40% phụnữ có thai bị thiếu máu dinh dưỡng. Thiếu máu do thiếu chất sắt có thể xảy ra ởmọi lứa tuổi và giới tính, từ trẻ sơ sinh đến các cháu đang lớn và ở người có tuổivà đặc biệt là ở phụ nữ. Thiếu máu có ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe cộng đồngnhư giảm khả năng lao động, giảm khả năng tập trung học tập, trẻ thiếu máu sẽthiếu năng lượng cho việc học tập, vui chơi ảnh hưởng tới kết quả học tập và pháttriển trí tuệ, ở phụ nữ - làm gia tăng nguy cơ tử vong thai phụ và trẻ em sinh ra cónguy cơ mắc bệnh cao, yếu ớt, chậm phát triển. 2. Những nguyên nhân và triệu chứng thiếu máu do thiếu sắt - Nguyên nhân dẫn tới bệnh lý thiếu máu do thiếu sắt có thể là, thiếu chấtsắt do chế độ ăn - uống không hợp lý, thiếu những thực phẩm giàu chất sắt, cơ thểkhông hấp thụ được chất sắt do bệnh tiêu hóa như tiêu chảy, thiếu một số a-xíttrong dạ dày, bệnh đường ruột, dưới tác dụng của tân dược như các loại thuốcchữa loét dạ dày tagamet, zantac hay kháng sinh tetracyline làm giảm dịch vị a-xíttrong dạ dày; không sử dụng chất sắt trong trường hợp mắc bệnh dạ dày kinh niên;gia tăng nhu cầu sắt để tăng khối lượng máu ở tuổi đang lớn, có thai, nuôi conbằng sữa mẹ, thất thoát máu do băng huyết vì thương tích, loét dạ dày, bệnh trĩ,ung thư đường ruột, ký sinh trùng ruột hay khi có kinh nguyệt. - Khi bị thiếu máu thường có những triệu chứng như lơ đễnh, trạng thái mệtmỏi, khó thở khi làm việc nặng, tim đập mạnh, đau đầu, rối loạn giấc ngủ, đau lưỡivà vòm họng gây khó nuốt thức ăn, móng tay mỏng và phẳng, tóc hay rụng và dễgãy. Một triệu chứng đặc biệt là bệnh nhân thích ăn đất sét, nước đá cục, mảnhvụn sơn tường. Triệu chứng thiếu máu do thiếu chất sắt rất đa dạng, tác động tớitất cả các bộ phận của cơ thể và các triệu chứng này không rõ ràng và dễ nhầm lẫnngay với cả bác sĩ - đặc biệt người bệnh là phụ nữ. Để chẩn đoán chính xác thiếumáu, cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để làm các xét nghiệm. 3. Vai trò của sắt đối với con người và cách dùng thực phẩm chứa sắtphòng ngừa bệnh thiếu máu - Trong cơ thể con người có khoảng 5-6g chất sắt, liên kết với nhiều proteinkhác nhau. Khoảng 2/3 lượng sắt nằm trong huyết cầu tố và protein trong hồngcầu. Sắt tham gia vào quá trình tổng hợp hồng cầu và là thành phần của huyết cầutố, giúp chuyên chở dưỡng khí đi nuôi các tế bào và giúp loại bỏ thán khí ra khỏicơ thể; chất sắt cũng là thành phần của nhiều loại en-zym trong hệ miễn dịch đểchống nhiễm vi khuẩn. - Sắt còn giúp chuyển hóa là beta-carotene thành sinh tố A, tạo ra chấtcollegene để liên kết các tế bào với nhau. Sắt còn có chức năng dự trữ ô-xy cho cơbắp, vô hiệu hóa một số thành phần lạ xâm nhập vào cơ thể, tham gia tổng hợp cáchoóc-môn tuyến tiền liệt. - Cơ thể con người không thể tự tổng hợp được sắt, thế nên sắt được cungcấp từ nguồn thực phẩm. Có hai lại chất sắt: Một là chất sắt heme (heme iron) cótrong các loại thực phầm nguồn gốc động vật như thịt lợn, thịt gà, thịt bò, ganđộng vật và các loại hải sản, mà cơ thể hấp thụ được khoảng 10-15%, còn loại sắtnonheme (nonheme iron) cps trong các loại thực phẩm nguồn gốc thực vật như raubông cải, súp lơ xanh, quả đậu, bánh mì đen và trái cây như mơ, quả bơ, lạ, hạthướng dương, hạt bí ngô... có thể chỉ có thể hấp thụ được khoảng 2- ...