8 ngộ nhận về tâm lý học

8 ngộ nhận về tâm lý họcCác chuyên gia tâm lý nổi tiếng Mỹ Scott O. Lilienfeld, Steven J. Lynn, John Ruscio và Barry L. Beyerstein đã giải đáp câu hỏi thú vị trong cuốn sách “50 ngộ nhận tâm lý học phổ thông” mới xuất bản của họ.Ngộ nhận 1: Phụ nữ và đàn ông trao đổi thông tin hoàn toàn khác nhau- Chủ yếu dựa trên những thông tin không được kiểm chứng, trong cuốn sách “Bạn chẳng hiểu gì! Phụ nữ và đàn ông nói chuyện” của mình, nhà ngôn ngữ học Deborah Tannen đã khẳng định,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
8 ngộ nhận về tâm lý học 8 ngộ nhận về tâm lý họcCác chuyên gia tâm lý nổi tiếng Mỹ Scott O. Lilienfeld, StevenJ. Lynn, John Ruscio và Barry L. Beyerstein đã giải đáp câu hỏithú vị trong cuốn sách “50 ngộ nhận tâm lý học phổ thông” mớixuất bản của họ.Ngộ nhận 1: Phụ nữ và đàn ông trao đổi thông tin hoàn toànkhác nhau- Chủ yếu dựa trên những thông tin không được kiểm chứng,trong cuốn sách “Bạn chẳng hiểu gì! Phụ nữ và đàn ông nóichuyện” của mình, nhà ngôn ngữ học Deborah Tannen đã khẳngđịnh, phụ nữ và nam giới có những cách thông tin khác nhau.Chuyên gia tâm lý học John Gray còn bước xa hơn: Ông đã sosánh phụ nữ và nam giới như những sinh linh từ hai hành tinh xaxôi. Trong cuốn sách “Đàn ông từ Sao Hỏa, phụ nữ từ sao Kim”của mình, nhà khoa học Mỹ đã đưa ra lập luận: Đàn ông và phụnữ thông tin về nhu cầu của mình khác nhau hoàn toàn, vì thếviệc hiểu nhau là không thể. Không chỉ nói chuyện khác nhau,đại diện của hai giới còn suy nghĩ khác nhau, cảm nhận, quansát và phản ứng cũng khác nhau.Sự thật: Những luận điểm trong cuốn sách của John Gray chỉ lànhững lời nói suông, bởi tác giả không thực hiện bất cứ nghiêncứu nào.- Liệu có phảiphụ nữ nói nhiềuhơn nam giới?Trong cuốn sách“Não đàn bà”,bác sĩ tâm lý trịliệu Louann Brizendine khẳng định, mỗi ngày phụ nữ phát ngôntrung bình 20 ngàn từ, trong khi đàn ông chỉ khoảng 7 ngàn từ.Tuy nhiên, những nghiên cứu khác không xác định khác biệt lớnnhư vậy.Sự thật: Chuyên gia tâm lý, GS Janet Hyde đã so sánh kết quả73 công trình phân tích sự phân tích sự lộng ngôn của chúng tavà kết quả cho thấy, sự cách biệt không đáng kể về mặt thốngkê. GS. Matthias Mehl (Đại học Arizony) đã trang bị cho 400sinh viên máy ghi âm để họ ghi lại tất cả những gì phát ngôntrong ngày. Kết quả cho thấy: Cả nam và nữ sinh viên đều phátngôn trung bình 16 ngàn từ. Sau khi phân tích 205 công trìnhnghiên cứu, GS. Hyde đã đi đến kết luận, trong trò chuyện phụnữ tiết lộ về chủ đề bản thân nhiều hơn một chút so với namgiới. Cuộc “điều tra” nhằm xác định, liệu đàn ông có hay cắtngang lời người khác hơn phụ nữ cũng khẳng định khác biệtkhông đáng kể. Việc ngắt lời người khác phản ánh địa vị xã hội,vậy nên trong hành vi này không phải giới tính, mà cấp bậcđóng vai trò lớn hơn. Về mặt khoa học, người ta đã xác nhậnkhuôn mẫu: so với nam giới, phụ nữ mẫn cảm hơn với nhữngthông tin ngôn từ và giải mã chính xác cảm xúc của người khác.Ngộ nhận 2: Bùng nổ tốt hơn kìm nén tức giận- Định kiến này tồn tại từ thời Aristotelet. Sự thực một số ngườicảm thấy thoải mái trong chốc lát sau khi nổi giận. Tuy nhiên,điều đó không có gì liên quan đến trạng thái phấn chấn. Các bácsĩ tâm lý trị liệu dạy cách tự xoay sở với cơn tức giận: Hét to,đấm tay và gối, ném bóng vào tường. Tại Tây Ban Nha có thểgiải tỏa tức giận bằng cách đập gậy bejsbol vào xe hơi bãi rác,máy giặt cũ với sự hỗ trợ của âm thanh nhạc rock.Sự thật: Theo ánh sáng các nghiên cứu khoa học, đó là conđường dẫn đến ngõ cụt. Bày tỏ phẫn nộ với một người cụ thểhoặc xả nó vào đồ vật nào đó chỉ làm cho tức giận tăng lên. Việcthể hiện phẫn nộ chỉ có ý nghĩa một khi gắn liền với nó là nỗ lựcgiải quyết vấn đề đã gây ra trạng thái căng thẳng.Ngộ nhận 3: Tự ty là nguyên nhân chính dẫn đến những rắc rốitâm lý- Nhiều chuyên gia tâm lý cảnh báo, tự ty có thể dẫn đến nhữnghậu quả tai hại: Tạo môi trường thích hợp cho bạo lực, tệ nghiệnrượu, lạm dụng ma túy, rối loạn dinh dưỡng, học kém, tự tytrong trẻ vị thành niên thậm chí có thể dẫn đến hành động tự tử.Sự thật: Đa số các công trình nghiên cứu không xác nhận kếtluận như vậy. Các chuyên gia tâm lý Đức gồm các giáo sư: RoyBaumeister, Jennifer Campbell, Joachim Krueger và KatheleenVohs đã thực hiện khối lượng công việc khổng lồ thông qua việcphân tích 15 ngàn công trình khoa học từ khắp thế giới, trong đóhọ đã nghiên cứu mối quan hệ giữa bản ngã và từng khía cạnhtâm lý. Kết quả cho thấy: Mặc cảm thua kém người khác khôngphải nguyên nhân dẫn đến nghiện ngập. Trái lại, nó có thể lànguyên nhân gây trầm cảm. Tự ty cản trở năng lực sáng tạo vàkiên trì, cản trở khả năng cảm thấy hạnh phúc đầy đủ và tìnhcảm ổn định.Ngộ nhận 4: Chúng ta mới sử dụng 10% não bộ- Quan niệm này có lịch sử đã trên 100 năm. Giáo sư tâm lýWilliam James viết rằng, con người bình thường sử dụng khôngnhiều hơn trên 10% tiềm năng trí tuệ của mình. Tuy nhiên, GSJames chưa hề liên tưởng đến dung lượng não bộ đã tham giavào nỗ lực tái tạo thông tin. Các chuyên gia thuộc trường phái tưduy tích cực – những người thời gian ngắn sau đó khuynh đảothế giới đã nhanh nhảu thay 10% tiềm năng này thành 10% nãohộ. Tiếp theo nhà báo Lowell Thomas, trong lời nói đầu viết chocuốn sách “Bí quyết kết bạn và thu phục nhân tâm” của GS.Dale Carnegie đã hùng hồn đúc tượng cho nhầm lẫn trên bằngcâu: “Chính CS William James từng khẳng định, chú ...