An toàn sử dụng dược phẩm

Dược phẩm là chất lấy từ thực vật, khoáng chất, sinh động vật và hóa chất với mục đích để: - điều trị và phòng ngừa bệnh - phục hồi các chức năng của cơ thể - thay đổi quá trình sinh sản khi được dùng đúng lúc, đúng cách, trong một thời gian đã được chỉ định. Dược phẩm có thể là tự nhiên hoặc được bào chế. Trước khi đưa ra thị trường, dược phẩm đều được kiểm soát, thử nghiệm để bảo đảm công hiệu và an toàn cho người bệnh. Tuy nhiên, không có dược phẩm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
An toàn sử dụng dược phẩm An Toàn Sử Dụng Dược Phẩm bác sĩ Nguyễn Ý- Ðức (Câu Chuyện Thầy Lang) Dược phẩm là chất lấy từ thực vật, khoáng chất, sinh động vật và hóa chất với mục đích để: - điều trị và phòng ngừa bệnh - phục hồi các chức năng của cơ thể - thay đổi quá trình sinh sản khi được dùng đúng lúc, đúng cách, trong một thời gian đã được chỉ định. Dược phẩm có thể là tự nhiên hoặc được bào chế. Trước khi đưa ra thị trường, dược phẩm đều được kiểm soát, thử nghiệm để bảo đảm công hiệu và an toàn cho người bệnh. Tuy nhiên, không có dược phẩm nào một trăm phần trăm an toàn, không có rủi ro. Ðể giảm thiểu rủi ro do dược phẩm gây ra và để tận dụng các lợi ích của thuốc, xin cùng tích cực trong việc dùng thuốc. Mấy điều cần để ý 1- Kê khai với bác sĩ đầy đủ về bệnh tật của mình, về tất cả các phương pháp điều trị đang trải qua và các thuốc đang dùng. Nên làm một danh sách tất cả các thuốc do bác sĩ biên toa, do tự mua, do bạn bè tặng Ghi rõ liều lượng, số lần uống mỗi ngày; các khó khăn phản ứng do thuốc gây ra Các vấn đề có thể bị ảnh hưởng vì thuốc như có thai, đang cho con bú, khó khăn nhai nuốt... 2- Cho bác sĩ hay nếu: -Ðã có dị ứng hoặc phản ứng với một loại thuốc, một món ăn hoặc một chất nào đó. -Ðang áp dụng một chế độ ăn kiêng như ít muối, ít đường hoặc chất béo. -Ðang uống một thuốc trị bệnh, một dược thảo hoặc món ăn bài thuốc. -Có bệnh tật khác ngoài bệnh hiện đang điều trị. -Ðang mang thai hoặc dự trù sẽ có thai. Một vài loại thuốc có thể gây ra khuyết tật cho thai nhi. Trong thời kỳ có thai, phải hết sức cẩn thận khi dùng thuốc và phải hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng. -Ðang cho con bú sữa mẹ vì một vài loại thuốc có thể vào sữa và gây ảnh hưởng không tốt cho con. 3- Nên hỏi bác sĩ và dược sĩ về bất cứ điều gì mình không biết hoặc muốn biết về dược phẩm đang dùng. Như là: *Tên riêng và tên chung của thuốc *Thuốc có công dụng gì? *Bao lâu sau khi uống thì thấy có kết quả? *Bao giờ ngưng thuốc? *Thuốc này có thể thay thế cho các thuốc hiện đang uống không? *Nếu thuốc không công hiệu thì phải làm gì? *Thuốc có thể gây ra bệnh nào khác không? *Uống thuốc khi nào? trước hoặc sau bữa ăn? *Uống bao nhiêu lần trong ngày? *Uống như thế nào? với nước lạnh hay với nước trái cây hoặc với thực phẩm? *Khi quên một lần uống thuốc thì phải làm gì? *Có cần kiêng cữ thực phẩm nước uống gì trong khi dùng thuốc? *Có phải giới hạn sinh hoạt nào, như là vận động cơ thể, lái xe..? *Có thể uống chung với các thuốc khác đang dùng, kể cả dược thảo...? *Tác dụng phụ của thuốc? Phải làm gì khi có phản ứng ngoại ý do thuốc gây ra? *Tương tác giữa thuốc với thức ăn, nước uống *Liệu có thể trở nên nhờn thuốc, quen thuốc hoặc ghiền- phụ thuộc vào thuốc? Nếu có thì phải làm gì? *Có cần phải làm thử nghiệm gì trong thời gian uống thuốc? Thử máu, X-quang...? *Phải làm gì nếu quên một lần uống thuốc hoặc uống quá nhiều? *Phải cất giữ thuốc ở đâu? * Ngày hết hạn dùng của thuốc? 4- Cần đọc kỹ các hướng dẫn trên nhãn hiệu Ðúng thuốc mà bác sĩ chỉ định Ðúng tên bệnh nhân Ðúng liều lượng Ðúng giờ (mỗi mấy giờ, trước hoặc sau bữa ăn...) Ðúng cách (nuốt chứ không nhai...) Cất giữ thuốc trong chai, hộp có nhãn hiệu nguyên thủy Không để nhiều loại thuốc khác nhau trong cùng một lọ Mua thêm thuốc trước khi hết vài ngày, để bảo đảm sự liên tục dùng thuốc. Mỗi thuốc có thời gian tác dụng khác nhau: có thuốc tác dụng ngay, có thuốc cần thời gian lâu hơn. Kháng sinh cần phải uống tới khi hết thuốc, vì nếu ngưng quá sớm, bệnh có thể tái phát. Ngưng thuốc dần dần chứ không đột ngột ngưng tất cả. Lợi-Hại của thuốc Sau khi đã hiểu cặn kẽ về thuốc, nên cân nhắc lợi hại khi dùng. Lợi điểm của thuốc là tác dụng tốt thu lượm được sau khi dùng. Thí dụ như huyết áp đang cao 180/94, uống thuốc vào huyết áp giảm xuống 120/74 hoặc đang đau lưng mà uống mấy viên aspirin thấy hết đau...đó là lợi điểm của thuốc. Rủi ro do thuốc là những hậu quả không muốn hoặc không ngờ xẩy ra. Nhẹ thì như khó chịu bao tử do viên aspirin hoặc nặng như chẩy máu dạ dày cũng do viên aspirin. Khi có bệnh thập tử nhất sinh thì phải chấp nhận rủi ro lớn của thuốc để cứu vãn tình trạng. Trái lại khi bệnh nhẹ thì có quyền lựa chọn thuốc với ít rủi ro. Bác sĩ, dược sĩ có thể góp ý về sự lựa chọn này. Tương tác giữa các thuốc Khi có nhiều bệnh, được nhiều bác sĩ chăm sóc, người bệnh đó chắc chắn sẽ uống nhiều loại thuốc khác nhau. Mỗi thuốc có đặc tính riêng và các đặc tính này có thể tương phản với nhau Có nhiều cách tác động qua lại giữa các thuốc: a-Tác động giữa thuốc với thuốc: thí dụ đang uống thuốc để ngủ lại uống thuốc chống dị ứng, có thể buồn ngủ hơn và dễ dàng gây tai nạn khi lái xe; thuốc chống acid bao tử có thể làm giảm tác dụng của thuốc kháng sinh Cipro, không nên uống Viagra chung với thuốc nitrate chữa đau tim vì huyết áp có thể giảm rất nhiều b-Tác động giữa thuốc với bệnh: thí dụ đang bị cao huyết áp mà uống vài loại thuốc chống nghẹt mũi thì huyết áp có thể tăng rất cao. Ðể giảm thiểu rủi ro khi dùng thuốc : -Luôn luôn đọc ...