Ăn uống và trị bệnh tiểu đường: phần 2 - nguyễn văn nhương

tiếp nối phần 1, phần 2 của cuốn sách giúp người đọc biết cách phòng và chữa trị bệnh tiểu đường, phòng chống bệnh đái tháo đường như thế nào. những điều đó sẽ được giải đáp trong phần 2 cuốn sách, mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ăn uống và trị bệnh tiểu đường: phần 2 - nguyễn văn nhươngPH Ầ N IIIBỆNH TlỂu ĐỨỜNG - CÁCHPHÒNG VÀ CHỮA TRỊ129TẬP THỂ DỤC LÀ. GẢCH CHỮA BỆNHHầu như tất cả các bệnh nhân ĐTĐ đều có thể và nên tậpthể dục thể thao. Tuy nhiên để đạt hiệu quả cao và an toàn, họcần có sự hướng dẫn của các thầy thuốc và sự hỗ trợ, khuyếnkhích của gia dinh.Tập thể dục thể thao (TDTT) đều đặn là một phươngpháp điều trị quan trọng ỏ tất cả các bệnh nhân đái tháođường, đạc biệt với các bệnh nhân t)TĐ type 2, có thể coitập thể dục thường xuyên là phương pháp điều trị ưu tiên.Tuy nhiên tập thể dục cũng có thể gây một số nguy cơ chongười bệnh, trong đó đáng kể là nguy cơ bị hạ đưètng máu.Các nguy cơ có thể xảy ra trong và sau khi tập TDTT:Nguy hiểm nhất là hạ đưòíng máu quá thấp, với các biểu hiệnđói, run chân tay, vã mồ hôi, hoặc hôn mê... Nó có thể xuấthiện ngay khi người bệnh còn đang tập hoặc sau khi đã kết130thúc bài tập. Thậm chí nếu bệnh nhân tập nặng và tập lâu thìhạ đưcmg máu có thể xảy ra muộn sau khi dã tập xong 6-15giờ.Ngược lại, một số bệnh nhân khi tập nặng lại có thể bịtăng đường máu, và dễ bị nhiễm toan xê tôn. Tập thq dụcnặng có thể làm tăng nguy cơ bị các biến chứng tim mạchnhư gây cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, loạn nhịp tim...hoặc làm nặng thêm các biến chứng mãn tính của bệnh ĐTĐnhư: gây xuất huyết đáy mắt hoặc làm bong võng mạc ởnhững người đã có biến chứng đáy mắt giai đoạn 3. Hậu quảlà gây mù hoàn toàn. Làm tăng mất thêm chất đạm quạ nướctiểu và làm nặng thêm bệnh lý thận do ĐTT). Với nhữngngười béo hoặc lớn tuổi có thoái hóa khớp (như khớp gối),tăng cường vận động thể lực có thể làm tổn thương khớp trầmtrọng hơn. Một sô bệnh nhân khi tập có thể bị tụt huyết áp tưthế, đặc biệt khi bị ra nhiều mồ hôi, mất nước.Đế tránh các nguy cơ trên nên tập thê nào?Trưóc khi bắt đầu chế độ tập luyện cần được thăm khámcẩn thận để phát hiện các biến chúng, nhất là các biến chứngtim mạch. Chọn phương pháp tập luyện mà người bệnh ưathích và phù hợp. Thông thưòng, họ có thể tập bài thể dụcnhịp điệu cường độ trung bình trong ít nhất 30 phút. Một sômôn không thích hợp với các bệnh nhân ĐTĐ như cử tạ vìnguy cơ cao gây biến chứng mạch máu. Các môn có thể gây131chấn thương bàn chân như chạy hoặc đi bộ nên hạn chế chonhững người đã có biến chứng thần kinh ngoại biên ở chân...Phương thức tập luyện: Chia làm 3 giai đoạn, gồm phầnkhởi động trong 5-10 phút bằng bài thể dục nhịp điệu nhẹ đểphòng ngừa bị chấn thương cơ. Phần tập nặng chính trongkhoảng 20-45 phút. Phần kết thúc bằng cách giảm dần khốilượng vận động trong 5-10 phút bằng cách đi bộ, co duỗi chântay hoặc các động tác thể dục chậm khác.Chú ý: Nên hạn chế cường độ tập luyện không để huyếtáp tâm thu vượt quá ISOmmHg, và nhịp tim chỉ nên tãng đến50-70% mức cho phép tối đa. Tính nhịp tim cho phép- theocông thức = 0,5 (đến 0,7)nghỉ)-I-X(nhịp tim tối đa - nhịp tim lúcnhịp tim lúc nghỉ... Ví dụ một bệnh nhân ĐTĐ cónhịp tim lúc nghỉ là 80, nhịp tim tối đa lúc tập là 140 thì chỉnên tập cho đến khi nhịp tim lên đến = 0,5 (đến 0,7) x ( 1 4 0 80) + 8 0 = 110- 1221ần/phúl.Tẩn xuất tập: Để có thể đạt được những lợi ích về timmạch hoặc kiểm soát đường máu tốt hơn thì các bệnh nhãncần phải tập ít nhất 3 ngày/tuần hoặc tập cách ngày. Còn đểđạt dược mục đích giảm cân, cần phải tập ít nhất 5 ngày/tuấn.Lứu ý đặc biệt: Cần kiểm tra bàn chân sau mỗi lần tậpxem có bị tổn thương gì không? Không nên tập trong môitrường quá nóng hoặc quá lanh, và khi đường máu rất cao.132Dô có hứng thú lập thể dục đều đặn. các bạọ nên chọnmôn thê thao ưa thích hoặc các môn thể thao theo nhóm có sựtham gia cua cả những người thân trong gia đình hoặc bạn bè.Điều quan trọng nhất là bắt đầu từ từ, tăng dần dẩn khối lưọrngvận động, và không nên theo đuổi những mục tiêu quá cao vàphi thực tế.Đế tránh bị hạ đường máu hoặc tăng đưòmg máu homị nữa trong khi tập luyện cần:Chi tập sau bữa ăn ít nhất 1 - 3 giờ.Chi tập sau khi tiêm insulin ít nhất 1 giờ. Nếu muốn tậpsớm hom thi nên tiêm vào các vùng ít vận động (như hụng),không nên tiêm ở đùi, tay.Nếu tập nặng hoặc kéo dài thì sau mỗi 30 phút, cần ănthêm 1 bữa nhẹ carbohydrateThay đổi chế độ điều trị insulin hàng ngày, và thường làphải giảm liều mũi tiêm insulin trước khi tậpĐo đường máu nhiều lần, tốt nhất là cả trước, trong vàsau khi tập. Trường hợp với đường máu trước khi tập:Nếu < 5,5 mmol/1; cầ n ăn 1 bữa nhẹ trước khi tậpNếu = 5,5-14 mmol/1: Có thể tập bình thườngNếu > 14 mmol/1: cần kiểm tra xê tôn trong nước tiểu.Nếu xê tôn niệu dưomg tính thì không nên tập, mà cầntiêm 1 mũi insulin rồi kiểm tra lại đường máu và xê tôn niệu.133 ...