Ảnh hưởng của một số yếu tố đến chất lượng sản phẩm sau thu hoạch trên tàu nghề lưới vây tại Thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa

Bài viết làm rõ được ảnh hưởng của các yếu tố đến chất lượng sản phẩm thu được trên tàu như thế nào? Từ đó đề xuất giải pháp phù hợp. - Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lượng của sản phẩm sau khai thác trên tàu của nghề lưới vây.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ảnh hưởng của một số yếu tố đến chất lượng sản phẩm sau thu hoạch trên tàu nghề lưới vây tại Thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh HòaTạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản, Số 4/2024 https://doi.org/10.53818/jfst.04.2024.521 ẢNH HƯỞNG CỦA MỘT SỐ YẾU TỐ ĐẾN CHẤT LƯỢNG SẢN PHẨM SAU THU HOẠCH TRÊN TÀU NGHỀ LƯỚI VÂY TẠI THÀNH PHỐ NHA TRANG, TỈNH KHÁNH HÒA IMPACT OF SOME FACTORS ON THE QUALITY OF POST-HARVEST PRODUCTS ON SEIDER NET VESSELS IN NHA TRANG CITY, KHANH HOA PROVINCE Trần Đức Phú*, Nguyễn Ngọc Hạnh Viện Khoa học và công nghệ khai thác thủy sản, Trường Đại học Nha Trang Tác giả liên hệ: Trần Đức Phú; Email: phutd@ntu.edu.vn Ngày nhận bài: 10/11/2024; Ngày phản biện thông qua: 06/12/2024; Ngày duyệt đăng: 10/12/2024TÓM TẮT Sản lượng đánh bắt của nghề lưới vây tại thành phố Nha Trang đứng thứ ba, chỉ sau lưới kéo và lưới rê.Sản phẩm của nghề vây chủ yếu là xuất khẩu như cá ngừ, cá cơm.. chất lượng sản phẩm ngày càng được kiểmsoát một cách chặt chẽ và theo qui trình nghiêm ngặt. Trong quá trình hoạt động khai thác có một số yếu tốảnh hưởng lớn đến chất lượng của sản phẩm cụ thể như sau: thời gian thu lưới, thu cá trong khoảng 2-3h cho1 mẻ lưới đạt 87,5% là tốt, loại trung bình đạt 12,5%, nếu thời gian thu lưới 3 - Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản, Số 4/2024gian đánh bắt của năm 2022 là 487.445 kg phẩm khi về đến cảng cá.[2]. Có thể thấy, đánh bắt là một trong những Những nội dung này cần làm rõ để biếtnghề mang lại kinh tế cao cho tỉnh Khánh Hòa. được ảnh hưởng của các yếu tố đến chất lượngNhưng nếu không có phương pháp bảo quản và sản phẩm thu được trên tàu như thế nào? Từ đóhạn chế một số yếu tố trong quá trình đánh bắt đề xuất giải pháp phù hợp.một cách tốt nhất thì chất lượng của sản phẩm - Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chấtsẽ giảm, mất giá trị kinh tế vốn có của chúng lượng của sản phẩm sau khai thác trên tàu củavà giảm nguồn thu đối với ngư dân. Chất lượng nghề lưới vây.sản phẩm nâng cao thì giá trị xuất khẩu thu về - Phạm vi nghiên cứu: nghề lưới vây thànhlại lớn, thị trường tiêu thụ trong nước cũng tăng phố Nha Trang.lên. - Thời gian: từ tháng 12/2023 – 7/2024. Sản lượng khai thác không tăng mãi được, 2. Phương pháp nghiên cứudo đó muốn tăng hiệu quả kinh tế thì đòi hỏi 2.1. Phương pháp thu thập số liệuphải tăng chất lượng của sản phẩm lên. Thực - Xác định số lượng mẫu điều tra, khảo sát:trạng sản phẩm sau thu hoạch đang trong tình được xác định theo công thức tính của Yamanetrạng ngày càng suy giảm về chất lượng do (1967) tính toán được số lượng tàu cần điều tranhiều yếu tố như thời gian thu lưới, thu cá dài là 46 tàu lưới vây trong tổng số 84 tàu tại thànhdo có những mẻ lưới đạt đến hàng chục tấn cá, phố Nha Trang, với độ tin cậy 90%, e = 0,1.thời tiết sóng to gió lớn, mưa, nắng thất thường - Thu thập số liệu thứ cấp từ Niên giámlàm cho sản phẩm mau chóng bị ươn, mềm… thống kê tỉnh Khánh Hòa, Chi cục Thủy sản, Ngư trường hoạt động của nghề vây xa bờ Ban Quản lý Cảng cá, cảng cá Hòn Rớ ở thànhlên đến 200 hải lý, thời gian tàu ra vào mất phố Nha Trang.khoảng 6-8 ngày/chuyến, làm cho thời gian của - Phỏng vấn trực tiếp các chủ tàu, thuyềnchuyến biển tăng dài lên, dẫn đến chất lượng trưởng, chủ nậu vựa, doanh nghiệp thu muađá bị tan ra mất dần độ lạnh, từ đó làm giảm về tình hình khai thác, qui trình bảo quản, chấtchất lượng của cá. Do đó, việc xác định các yếu lượng cá sau khi lên bờ..tố có ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm sau - Nghề điều tra, phỏng vấn: nghề Lưới vâythu hoạch trên tàu là cần thiết và hữu ích. Kết ở Thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.quả nghiên cứu sẽ làm cơ sở khoa học để ngư 2.2. Phương pháp đánh giá chất lượngdân cũng như các cơ quan được giao nhiệm vụ sản phẩmquản lý thủy sản tại tỉnh Khánh Hòa biết được - Để đánh giá được chất lượng sản phẩmcác hoạt động khai thác trên tàu có ảnh hưởng một cách hiệu quả nhất qua 46 hộ làm nghềđến chất lượng sản phẩm như thế nào, nguyên lưới vây tại thành phố Nha Trang. Mỗi hộ lấynhân dẫn đến để từ đó đề ra các chính sách, giải ngẫu nhiên 3 mẫu, với mỗi mẫu có trọng lượngpháp nhằm hạn chế đến tổn thất không đáng có là 100kg, chọn ngẫu nhiên một hầm bảo quảnnếu chúng ta tìm ra được nguyên nhân để khắc trên tàu, lấy ngẫu nhiên 3 khay ở 3 vị trí khácphục, nhằm mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nhau trong hầm bảo quản (khay dưới cùng củangư dân làm nghề khai thác bằng lưới vây. hầm, khay nằm giữa hầm và khay nằm trênII. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP cùng của hầm) và so sánh chất lượng sản phẩmNGHIÊN CỨU ở 3 khay đó. 1. Nội dung và phạm vi nghiên cứu - Mỗi mẫu được đánh giá chất lượng qua - Số lượng tàu thuyền nghề lưới vây tại các hình thức, tiêu chí, chỉ tiêu đánh giá chấtthành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa. lượng cảm quan trên dựa vào lược đồ đánh giá - Ngư trường, mùa vụ, đối tượng khai thác chất lượng dùng để xác định chỉ số chất lượng - Đánh giá về thời gian hoạt động của với thang điểm theo các lỗi [3].chuyến biển, thu lưới, thu cá, qui trình bảo - Thang điểm đánh giá chất lượng cảm quanquản sản phẩm, hầm bảo quản, chất lượng sản được thể hiện theo điểm như sau [4]:110 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANGTạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản, Số 4/2024 Điểm ≤4: Chất lư ...