Ảnh hưởng của thời vụ và mật độ đến sinh trưởng, phát triển và năng suất của cây bông tại Bắc Giang và Lạng Sơn

Nghiên cứu ảnh hưởng của thời vụ và mật độ trong sản xuất bông tại Bắc Giang và Lạng Sơn đưa ra khung thời vụ và mật độ trồng phù hợp, góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất bông tại các tỉnh. Nghiên cứu 2 thí nghiệm là thí nghiệm thời vụ và mật độ, bố trí theo khối ngẫu nhiên đầy đủ RCBD, nhắc lại 3 lần. Tiến hành theo dõi các chỉ tiêu sinh trưởng phát triển, các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ảnh hưởng của thời vụ và mật độ đến sinh trưởng, phát triển và năng suất của cây bông tại Bắc Giang và Lạng SơnTẠP CHÍ KHOA HỌCKhoa học Tự nhiên và Công nghệ, Số 6 (9/2016) tr 113 - 122 ẢNH HƯỞNG CỦA THỜI VỤ VÀ MẬT ĐỘ ĐẾN SINH TRƯỞNG, PHÁT TRIỂN VÀ NĂNG SUẤT CỦA CÂY BÔNG TẠI BẮC GIANG VÀ LẠNG SƠN Vũ Đình Chính1, Phạm Văn Phú2 (1) Học viện Nông nghiệp Việt Nam, (2)Công ty cổ phần bông miền Bắc Tóm tắt: Nghiên cứu ảnh hưởng của thời vụ và mật độ trong sản xuất bông tại Bắc Giang và Lạng Sơn đưara khung thời vụ và mật độ trồng phù hợp, góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất bông tại các tỉnh. Nghiên cứu 2 thínghiệm là thí nghiệm thời vụ và mật độ, bố trí theo khối ngẫu nhiên đầy đủ RCBD, nhắc lại 3 lần. Tiến hành theodõi các chỉ tiêu sinh trưởng phát triển, các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất. Kết quả cho thấy thời vụ trồngbông có ảnh hưởng sinh trưởng phát triển, mức độ nhiễm bệnh mốc trắng và năng suất bông. Trong đó thời vụtrồng 15/5 có mức độ nhiễm bệnh nhẹ nhất, có tổng số quả trên cây nhiều, năng suất đạt cao nhất từ 23,8 đến24,6 tạ/ha và cho thu nhập thuần đạt từ 9,805 đến 10,665 triệu đồng/ha. Mật độ trồng bông có ảnh hưởngsinh trưởng phát triển, mức độ nhiễm bệnh phấn trắng và năng suất bông. Trong các mật độ nghiên cứu thìmật độ trồng 3,5 và 4,5 vạn cây/ha cho năng suất cao nhất đạt từ 22,7 đến 24,6 tạ/ha, nhưng thu nhập thuầncao nhất ở mật độ 3,5 vạn cây/ha đạt từ 11,095 đến 11,255 triệu đồng/ha. Từ khóa: Cây bông, thời vụ, mật độ, sinh trưởng , năng suất.1. Mở đầu Bắc Giang và Lạng Sơn là hai tỉnh trung du miền núi phía bắc có diện tích đất canhtác lớn, nguồn nhân lực dồi dào. Diện tích trồng bông lai tại hai tỉnh đạt cao nhất 500 ha(năm 2008), năm 2014 đạt 200 ha, chủ yếu tập trung ở huyện Lục Ngạn, Sơn Động của tỉnhBắc Giang và huyện Chi Lăng, Hữu Lũng của tỉnh Lạng Sơn. Qua các năm sản xuất bông ởcác tỉnh này cho thấy năng suất và diện tích bông đang có xu hướng giảm dần. Một trongnhững nguyên nhân chính dẫn tới năng suất thấp đó là do bố trí thời vụ trồng, mật độ chưahợp lý dẫn đến sâu bệnh hại nhiều, nhất là bệnh mốc trắng hạn chế năng suất. Theo Vũ Công Hậu [5], với đặc trưng khí hậu thời tiết của các tỉnh miền núi thuộcphía Đông Bắc, do gần biển nên nóng ẩm, mưa nhiều và thường xuất hiện sương mù vàocác tháng 8, 9 và 10 đặc biệt là ở các thung lũng và các khe sườn đồi núi đã tạo giọt nướctrên bề mặt thân lá bông. Đây là môi trường thích hợp cho các loại nấm bệnh phát sinh vàgây bệnh, nhất là bệnh mốc trắng. Bên cạnh đó do sức ép gây hại của rầy xanh nên sản xuất bông ở Bắc Giang và LạngSơn chủ yếu sử dụng các giống kháng rầy, trên lá có nhiều lông như giống VN01-2. Tuynhiên, do đặc điểm mang nhiều lông đã hạn chế sự khô thoáng trên bề mặt lá so với cácgiống bông khác nên đã tạo điều kiện cho các loại nấm phát sinh và gây bệnh trên lá bông. Kết quả nghiên cứu của Dương Xuân Diêu và các cộng sự [4], trên hai giống bôngVN35KS và VN04-4, trong điều kiện không phun PIX, mật độ gieo trồng có ảnh hưởngrõ đến chỉ sốNgày nhận bài: 25/4/2016. Ngày nhận đăng: 25/9/2016Liên lạc: Vũ Đình Chính, e - mail: vdchinh@vnua.edu.vn 113diện tích lá, số quả/m2 và năng suất bông. Mật độ gieo trồng tối thích là 5,0 vạn cây/ha chonăng suất bông cao nhất, giống VN35KS là 25,99 tạ/ha và giống VN04-4 là 24,57 tạ/ha.Tuy nhiên trong điều kiện có phun PIX thì mật độ trồng cao hơn đạt 7,5 vạn cây/ha chonăng suất cao nhất, giống VN35KS là 28,57 tạ/ha và giống VN04-4 là 27,37 tạ/ha. Theo Lê Quang Quyến, Trần Thanh Dũng [6] khi nghiên cứu mật độ trồng bông tạiQuảng Nam cho thấy khi tăng mật độ gieo trồng thì thời gian sinh trưởng rút ngắn lại, sốquả/m2 và năng suất có xu hướng tăng lên. Nghiên cứu của Choi B.H.[3] tại vùng bông Phan Giang, thời vụ gieo trồng tối thíchthường là giữa tháng 8 đầu tháng 9. Nếu gieo vào tháng 6, tháng 7, thời kỳ thu hoạch sẽ gặpmưa ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng. Gieo vào tháng 10 cây bông con có thể gặpmưa ảnh hưởng đến sinh trưởng phát triển và năng suất. Kết quả điều tra của Nguyễn Thị Thanh Bình [1], trên các giống bông sản xuất cũngnhư thí nghiệm cho thấy tất cả các giống bông luồi đều nhiễm bệnh, mức độ nhiễm nặnghay nhẹ phụ thuộc vào điều kiện thời tiết khí hậu. Bên cạnh đó một số giống bông có nhiềulông dường như mẫn cảm nhiều hơn với bệnh mốc trắng, luôn bị nặng hơn các giống khác. Theo Vũ Văn Bộ [2], nghiên cứu xây dựng quy trình trồng cho một số giống bông laiphù hợp với vùng trồng bông đất dốc tại khu vực miền núi phía Bắc cho thấy: Tại Sơn Labệnh mốc sương cuối vụ đều xuất hiện trong các công thức thí nghiệm và trên cả 2 giống. Trongđó, giống VN15 bị nhiễm với TLB từ 31, ...