Áp dụng hoàn toàn IAS/IFRS bước tiến dài trong phát triển kế toán ở Việt Nam

Trong xu thế hội nhập toàn cầu, vấn đề cung cấp thông tin trên các báo cáo tài chính (BCTC) mang tính chuẩn mực, có thể so sánh được và được thế giới chấp nhận là yêu cầu cấp thiết. Trong xu thế phát triển của thị trường VAS đã bộc lộ nhiều bất cập trong quá trình thực hiện. Áp dụng hoàn toàn IAS/IFRS ở Việt Nam hiện nay chính là bước tiến dài trong quá trình hội nhập và phát triển nghề kế toán cũng như nền kinh tế. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Áp dụng hoàn toàn IAS/IFRS bước tiến dài trong phát triển kế toán ở Việt Nam n trÞ - Kinh nghiÖm quèc tÕ vµ thùc tr¹ng ë ViÖt Nam ÁP DỤNG HOÀN TOÀN IAS /IFRS BƯỚC TIẾN DÀI TRONG PHÁT TRIỂN KẾ TOÁN Ở VIỆT NAM #Th.s Nguyễn Thị Diệu Thúy Khoa Kinh tế - Đại học Vinh Trong xu thế hội nhập toàn cầu, vấn đề cung cấp thông tin trên các báo cáo tài chính (BCTC) mang tính chuẩn mực, có thể so sánh được và được thế giới chấp nhận là yêu cầu cấp thiết. Trong xu thế phát triển của thị trườngVAS đã bộc lộ nhiều bất cập trong quá trình thực hiện. Áp dụng hoàn toàn IAS/IFRS ở Việt Nam hiện nay chính là bước tiến dài trong quá trình hội nhập và phát triển nghề kế toán cũng như nền kinh tế. Hiện nay IFRS được áp dụng trên toàn cầu, với khoảng 131 nước cho phép hoặc bắt buộc. IFRS tạo ra sự minh bạch về thông tin tài chính, đặc biệt là các doanh nghiệp niêm yết, qua đó hấp dẫn các dòng vốn đầu tư nước ngoài. Việc áp dụng IFRS là tất yếu nếu các doanh nghiệp Việt Nam muốn hội nhập trên thị trường quốc tế. Việt Nam chưa áp dụng hoàn toàn IAS/IFRS Theo Hiến pháp Điều 15, nền kinh tế hiện nay ở Việt Nam là nền kinh tế thị trường định hướng XHCN có sự tham gia quản lý chặt chẽ của Nhà nước. Tuy nhiên, khái niệm, mô hình nền kinh tế này cũng được Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư- Nguyễn Chí Dũng trong hội thảo “Xây dựng thể chế nền kinh tế thị trường trong bối cảnh hội nhập: Kinh nghiệm quốc tế và gợi ý đối với Việt Nam” cho rằng: “Tôi cứ suy nghĩ mãi một điều, nếu chúng ta đi mà không rõ đi đâu, bằng cách nào, bao giờ đến… thì không bao giờ chúng ta đi nhanh và bền vững được”. Thực tế đến nay Hoa Kỳ & EU vẫn chưa công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường. Điều này khiến cho các doanh nghiệp Việt Nam gặp nhiều bất lợi trong các vụ kiện tụng quốc tế về tranh chấp thương mại, bán phá giá, trợ cấp giá của Nhà nước về cá tra, tôm… vì chúng ta không được thừa nhận là nền kinh tế thị trường nên Luật Thương mại Quốc tế không thể giải quyết và bảo vệ quyền lợi cho Việt Nam. Là thành viên TPP, AEC ngoài những thuận lợi, chúng ta sẽ phải đối mặt với các vấn đề trong tranh chấp thương mại phát sinh. Trong quá trình nghiên cứu IFRS/IAS được phát triển từ các quốc gia có nền kinh tế phát triển, việc xây dựng hệ thống chuẩn mực hoàn toàn thị trường dựa nền tảng vào giá trị hợp lý và hỗ trợ cho thị trường vốn, phục vụ cho lợi ích chung, thuận lợi cho người sử dụng thông tin ở các thị trường vốn khác nhau. Việc vận dụng hoàn toàn IAS và IFRS vào nền kinh tế đang phát triển và chưa được coi là nền kinh tế thị trường ở Việt Nam sẽ có nhiều hạn chế và bất cập đặc biệt là về xác định giá trị hợp lý (yếu tố nền tảng của IFRS) yêu cầu về kỹ thuật cao khi xác định giá trị hợp lý (cần một thị trường giao dịch tài sản đủ lớn, minh bạch, cơ quan quản lý đủ cơ sở dữ liệu để cung cấp, giá cả được xác định theo quy luật cung cầu không có sự can thiệp của Nhà nước). Về thị trường vốn: Theo TS. Cấn Văn Lực- chuyên gia tài chính ngân hàng thị trường vốn đang thể hiện sự bất cân xứng, tập trung chủ yếu ở hệ thống ngân hàng. Theo thống kê của UBCKNN thị trường chứng khoán cuối năm 2014 mới chiếm 32%GDP. Năm 2015, quy mô niêm yết tăng tích cực với mức vốn hóa thị trường đạt mức 1.360 nghìn tỷ đồng (tương đương 34% GDP). Thị trường chứng khoán vẫn là kênh huy động vốn quan trọng của các 172 n trÞ - Kinh nghiÖm quèc tÕ vµ thùc tr¹ng ë ViÖt Nam doanh nghiệp và chính phủ. Sức mua của các nhà đầu tư nước ngoài vẫn tiếp tục tăng và tác động không nhỏ đến xu hướng chung của thị trường. Bên cạnh những đổi mới về chính sách quản lý của Nhà nước, những thay đổi về quy định tỷ lệ sở hữu nước ngoài, đầu tư không hạn chế và những quy định trong hoạt động của sàn giao dịch chứng khoán… đã nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thì thực tế vẫn còn nhiều bất cập. Đứng trên góc độ doanh nghiệp, thông tin cung cấp trên thị trường vẫn chưa đảm bảo công khai, minh bạch và kịp thời. Chất lượng công bố thông tin của hầu hết các doanh nghiệp còn kém, chưa kịp thời, nhiều doanh nghiệp còn sai về biểu mẫu, báo cáo thường niên chỉ nộp mang tính hình thức. Hạn chế về thông tin, một phần nguyên nhân cũng do việc áp dụng nguyên tắc giá gốc trong kế toán hiện nay chưa thực sự phù hợp khi cung cấp thông tin cho người sử dụng như các khoản cho vay và các khoản phải thu, các khoản đầu tư đến ngày đáo hạn, hay tài sản tài chính sẵn sàng để bán. Các công cụ tài chính phái sinh cũng đang được quy định khá mờ nhạt. Chất lượng thông tin còn kém khiến cho các nhà đầu tư khó khăn khi thực sự đưa ra các quyết định. Bên cạnh đó khi các doanh nghiệp Việt Nam niêm yết trên thị trường quốc tế thì việc cung cấp thông tin cần tuân theo quy định quốc tế là IAS/IFRS, điều này dẫn đến doanh nghiệp trong nước mặc dù lập theo IFRS vẫn phải lập theo VAS theo yêu cầu của cơ quan quản lý NN như cơ quan thuế, kiể ...