Áp dụng hướng dẫn điều trị viêm phổi cộng đồng trẻ em ở Việt Nam: Trở ngại thực tế và những biện pháp khắc phục

Bài viết trình bày các nội dung chính sau: Nhìn lại tình hình viêm phổi ở trẻ em và chương trình phòng chống viêm phổi trẻ em, thực trạng điều trị kháng sinh trong viêm phổi cộng đồng ở trẻ em hiện nay, hướng dẫn điều trị viêm phổi cộng đồng trẻ em, cải thiện tuân thủ hướng dẫn điều trị viêm phổi trẻ em.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Áp dụng hướng dẫn điều trị viêm phổi cộng đồng trẻ em ở Việt Nam: Trở ngại thực tế và những biện pháp khắc phụcTổng quan:ÁP DỤNG HƯỚNG DẪN ĐIỀU TRỊVIÊM PHỔI CỘNG ĐỒNG TRẺ EM Ở VIỆT NAM:Trở ngại thực tế và những biện pháp khắc phục. TS BS TRẦN ANH TUẤN Bệnh viện Nhi Đồng 1 (tp. Hồ Chí Minh) e-mail: drtat@hotmail.comNHÌN LẠI TÌNH HÌNH VIÊM PHỔI Ở tiêu trước mắt và cơ bản nhất của chươngTRẺ EM VÀ CHƯƠNG TRÌNH PHÒNG trình là giảm tỷ lệ tử vong do Viêm phổiCHỐNG VIÊM PHỔI TRẺ EM ở trẻ dưới 5 tuổi. Mục tiêu quan trọng vàViêm phổi (VP) là nguyên nhân tử vong lâu dài là ngăn ngừa lạm dụng kháng sinhhàng đầu ở trẻ em dưới 5 tuổi. Ước tính vào (KS), xây dựng chiến lược điều trị Khángnhững năm 1980, có khoảng 15 triệu trẻ dưới sinh hợp lý.5 tuổi tử vong hàng năm, trong đó nguyên Sau nhiều năm triển khai, chương trìnhnhân hàng đầu là Viêm phổi (khoảng 30% tử Viêm phổi trẻ em đã đạt được mục tiêuvong chung). Tuyệt đại đa số (99%) tử vong trước mắt và cơ bản ở Việt Nam cũng nhưdo Viêm phổi trẻ em xảy ra tại các nước đang trên phạm vi toàn thế giới. Tuy nhiên, hiệnphát triển. Vì vậy, từ những năm 1980 Tổ nay các dữ liệu cho thấy Viêm phổi vẫn cònchức Y tế thế giới (TCYTTG) đã xây dựng là gánh nặng bệnh tật ở trẻ em trên phạm vichương trình phòng chống nhiễm khuẩn hô toàn cầu. Theo UNICEF và TCYTTG (nămhấp cấp tính ở trẻ em (chương trình ARI) hay 2013)(2) vẫn có khoảng 935.000 trường hợpcòn gọi là chương trình phòng chống viêm tử vong do Viêm phổi ở trẻ dưới 5 tuổi / nămphổi ở trẻ em (1). (chiếm 14% tử vong chung), nhiều hơn tử Theo TCYTTG (năm 2008) (1), Việt Nam vong của (HIV/AIDS, sốt rét, sởi cộng lại).là 1 trong 15 quốc gia có số lượng bệnh THỰC TRẠNG ĐIỀU TRỊ KHÁNGnhân Viêm phổi trẻ em nhiều nhất thế giới, SINH TRONG VIÊM PHỔI CỘNGước tính khoảng 2,9 triệu trường hợp mắc ĐỒNG Ở TRẺ EM HIỆN NAYViêm phổi mới mỗi năm và ước tính tần Những điểm chính của hướng dẫn điềusuất Viêm phổi là 0,35 đợt/trẻ/năm. Tỷ lệ trị Viêm phổi theo TCYTTG năm 1990(1):tử vong do Viêm phổi chiếm 12% tử vongchung ở trẻ dưới 5 tuổi tại Việt Nam. Ngay Để đạt được mục tiêu đề ra, TCYTTG đãtừ năm 1984, ở Việt Nam đã có chương đưa ra hướng dẫn đánh giá, phân loại và xửtrình phòng chống viêm phổi ở trẻ em. Việt trí Viêm phổi trẻ em dưới 5 tuổi. Mọi trườngNam là quốc gia thứ hai trên thế giới và hợp Viêm phổi ở trẻ em dưới 5 tuổi đều đượcđầu tiên ở châu Á có chương trình này. Mục xử trí như Viêm phổi do vi khuẩn (VK). Lựa 2 Hoâ haáp soá 11/2017 TOÅNG QUANchọn Kháng sinh phổ rộng theo kinh nghiệm trú. Tuy nhiên, trong thực tế khó phân biệttùy theo lứa tuổi, mức độ nặng của bệnh (đánh rõ ràng Viêm phổi do virus và Viêm phổigiá dựa trên 2 triệu chứng chính là thở nhanh do VK, nên việc chỉ định điều trị Khángvà thở co lõm lồng ngực, cùng các dấu hiệu sinh là hợp lý và cần cho mọi trường hợpbệnh nặng khác). Hướng dẫn điều trị (HDĐT) Viêm phổi trẻ em, nhất là đối với nhữngKháng sinh này là chìa khóa quan trọng để trường hợp Viêm phổi nặng, cần nhập viện.giúp đạt được mục tiêu cơ bản và trước mắt HDĐT của BTS năm 2011(4) cũng có quan(giảm tử vong do Viêm phổi). Tuy nhiên, với điểm như vậy.thời gian, đã phát sinh nhiều vấn đề trong Sử dụng Kháng sinh phổ rộng hay phổ hẹp?việc điều trị Kháng sinh như lạm dụng Khángsinh, sử dụng Kháng sinh không phù hợp với Để hạn chế phát sinh VK kháng thuốc, cáckhuyến cáo. HDĐT hiện nay khuyến cáo nên chọn lựa Kháng sinh phổ hẹp hơn là phổ rộng nhưNhững vấn đề còn chưa thống nhất về trước đây. Tuy vậy, trên thực tế đa số trẻđiều trị Kháng sinh trong VPCĐ trẻ em VPCĐ được điều trị bằng Kháng sinh phổhiện nay: rộng dù có bằng chứng là Kháng sinh phổCó nên hay không điều trị Kháng sinh theo hẹp hiệu quả tương đương Kháng sinh phổkinh nghiệm? rộng nhưng ít có tác dụng phụ và ít có nguyVới nhiều lý do mà một trong số đó là tỷ lệ cơ dẫn đến tình trạng VK kháng thuốc hơn.phân lập được vi khuẩn gây bệnh trên trẻ Sử dụng phân loại mức độ nặng Viêm phổidưới 5 tuổi chỉ khoảng 50% nên việc điều nào?trị Viêm phổi theo ...