Áp dụng phương pháp TEACCH trong can thiệp sớm cho trẻ rối loạn phổ tự kỉ

Trong bài viết này, tác giả giới thiệu TEACCH với tư cách là phương pháp can thiệp và tập trung làm rõ các vấn đề về phương pháp TEACCH là gì; Các ứng dụng của phương pháp TEACCH, ưu và nhược điểm của phương pháp TEACCH, đề xuất biện pháp áp dụng phương pháp TEACCH tại Việt Nam và tiến hành áp dụng TEACCH vào can thiệp cho trẻ RLPTK để áp dụng một cách thành công phương pháp TEACCH.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Áp dụng phương pháp TEACCH trong can thiệp sớm cho trẻ rối loạn phổ tự kỉ JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Educational Sci., 2014, Vol. 59, No. 2, pp. 132-142 This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP TEACCH TRONG CAN THIỆP SỚM CHO TRẺ RỐI LOẠN PHỔ TỰ KỈ Đỗ Thị Thảo Khoa Giáo dục Đặc biệt, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Những khó khăn mà trẻ rối loạn phổ tự kỉ thường gặp phải đó là: khó khăn trong giao tiếp, khó khăn trong việc tri giác, nắm cấu trúc và đoán biết diễn biến của nhiệm vụ. . . Quá trình học tập của trẻ sẽ được khắc phục rất nhiều nhờ việc sử dụng phương pháp TEACCH. Trong bài viết này, chúng tôi giới thiệu TEACCH với tư cách là phương pháp can thiệp và tập trung làm rõ các vấn đề về phương pháp TEACCH là gì; Các ứng dụng của phương pháp TEACCH, ưu và nhược điểm của phương pháp TEACCH, đề xuất biện pháp áp dụng phương pháp TEACCH tại Việt Nam và tiến hành áp dụng TEACCH vào can thiệp cho trẻ RLPTK để áp dụng một cách thành công phương pháp TEACCH. Từ khóa: Rối loạn phổ tự kỉ, can thiệp, phương pháp, TEACCH, giao tiếp, hành vi.1. Mở đầu Rối loạn phổ tự kỉ (RLPTK) ngày càng được phát hiện nhiều ở trẻ em Việt Nam vàđang nhận được quan tâm bởi không chỉ các bậc cha mẹ, giáo viên mà cả các nhà nghiêncứu tâm lí, bác sĩ... Do vậy, việc áp dụng một cách có hệ thống về cơ sở lí luận và ứngdụng các phương pháp (PP) giáo dục chuyên biệt với trẻ RLPTK là một nhu cầu cấp thiếtcho các cơ sở đào tạo và chăm sóc trẻ em khuyết tật hiện nay. Trị liệu và Giáo dục cho trẻ Tự kỉ và trẻ có khó khăn về giao tiếp (Treatment andEducation of Autistic and Related Communication Handicapped Children - TEACCH)được tiến hành từ năm 1966 bởi các chuyên gia tâm lí, các nhà nghiên cứu thuộc trườngĐại học Bắc Carolina, Mĩ. Người có công lớn nhất trong việc xây dựng và phát triểnchương trình TEACCH là Tiến sĩ Eric Schopler (1927 - 2006). Bắt đầu từ dự án Nghiêncứu trẻ em, một dự án nhằm cung cấp các dịch vụ dành cho trẻ RLPTK và gia đình. Năm1972, tại Bắc Carolina, TEACCH đã được chính thức đưa vào chương trình can thiệp chotrẻ RLPTK. Ngày nay, TEACCH đã được sử dụng khá phổ biến tại hầu hết các bang ở Mĩ.Không dừng lại ở nước Mĩ, TEACCH đã được phổ biến tại nhiều nước thuộc Châu Âu,Ngày nhận bài: 2/9/2013. Ngày nhận đăng: 15/12/2013.Liên hệ: Đỗ Thị Thảo, e-mail: thao2006trang@yahoo.com.132 Áp dụng phương pháp TEACCH trong can thiệp sớm cho trẻ rối loạn phổ tự kỉChâu Á và Nam Mĩ, đặc biệt là tại Anh. Có thể nói, TEACCH là một trong những PP canthiệp trẻ RLPTK phổ biến, uy tín nhất hiện nay. TEACCH đã tập trung và giải quyết mộtcách có hiệu quả những khó khăn của trẻ RLPTK bằng việc cấu trúc hoá hoạt động dạyhọc cho các trẻ em này. Những khó khăn mà trẻ RLPTK gặp phải như: giao tiếp, tri giác,nắm cấu trúc và đoán biết diễn biến của nhiệm vụ. . . trong quá trình học tập được khắcphục rất nhiều nhờ việc sử dụng TEACCH. Vì vậy, áp dụng phương pháp này với trẻ RLPTK ở Việt Nam là rất quan trọng đốivới cha mẹ và giáo viên dạy trẻ RLPTK và cả những nhà nghiên cứu về cơ sở lí luận vàthực tiễn dạy học cho trẻ có nhu cầu đặc biệt hiện nay.2. Nội dung nghiên cứu Hiện nay, TEACCH được tiếp cận ở hai phương diện chính, phương diện thứ nhấtlà chương trình can thiệp và phương diện thứ hai là phương pháp can thiệp. Chương trìnhTEACCH cung cấp cho trẻ RLPTK và gia đình trẻ các dịch vụ can thiệp và đào tạo. Tuynhiên, trong bài viết này chúng tôi xin được giới thiệu TEACCH là một phương pháp canthiệp cho trẻ RLPTK với bốn ứng dụng trong thực tiễn dạy học.2.1. Giới thiệu về TEACCH - phương pháp dạy học cấu trúc Khi xem xét TEACCH trên phương diện là một phương pháp dạy học chúng ta luônghi nhớ rằng nguyên tắc chủ đạo nhất của TEACCH là dạy học có cấu trúc.2.1.1. Phương pháp TEACCH TEACCH là một cách tiếp cận theo suốt cuộc đời nhằm giúp trẻ RLPTK có mộtcuộc sống hữu ích trong cộng đồng. Cách tiếp cận này bắt đầu cung cấp các thông tin thịgiác, cấu trúc và sự dự đoán vì người ta nhận ra là kênh học tập thuận lợi nhất đối với trẻlà thông qua thị giác. TEACCH là một PP được thiết kế trong đó người ta dạy các kĩ năng mới trong mộttình huống một thầy một trò; các kĩ năng hiện tại được thực hành trong một tình huốngđộc lập và các cơ hội tương tác xã hội diễn ra trong các hoạt động nhóm. Bản chất của phương pháp TEACCH là quá trình dạy học có cấu trúc. Hiểu mộtcách đơn giản thì dạy học có cấu trúc chính là cách thức thiết kế và tổ chức hoạt động dạyhọc theo khuôn khổ, trình tự logic và ổn định. PP TEACCH hướng đến việc thiết kế mộthệ thống hoạt động dạy học có cấu trúc, trong đó, tạo tối đa những gì có thể tiếp thu bằngkênh thị giác. Cách dạy bao gồm: chương trình, tổ chức phòng lớp và vật liệu, sự ...