Bác sỹ trò chuyện: Đau lưng khác đau thắt lưng

Tham khảo tài liệu bác sỹ trò chuyện: đau lưng khác đau thắt lưng, y tế - sức khoẻ, y học thường thức phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bác sỹ trò chuyện: Đau lưng khác đau thắt lưng Bác sỹ trò chuyện: Đau lưng khác đau thắt lưng Đau thắt lưng là bệnh rất thường gặp và đáng chú ý bởi ảnh hưởng khôngchỉ lên cá nhân người bệnh mà còn ảnh hưởng đến kinh tế gia đình và xã hội. Tuynhiên do người bệnh thiếu thông tin, một số thầy thuốc nhận diện không đúng cácbiểu hiện bệnh lý, lạm dụng thái quá các kỹ thuật chẩn đoán… đã đưa đến trongthực tế có nhiều trường hợp tiền mất tật mang vì bệnh một đằng, chữa một nẻo. Bệnh không của riêng tuổi già Đau thắt lưng là bệnh rất hay gặp ở mọi lứa tuổi. Ở tuổi trẻ hơn 20, cần chúý những bệnh lý thực thể hay gặp nhiều như lao cột sống, tật bẩm sinh cột sống…Ở tuổi lao động (hay gặp ở khoảng tuổi giữa 20 – 40) đau thắt lưng thường là dotư thế sai, do ỷ sức mạnh hay buộc phải làm nặng mà quên chú ý tư thế tốt đểtránh phí sức và ảnh hưởng lên cột sống thắt lưng. Với tuổi trung niên hay khi bắtđầu tuổi “gió heo may chớm về”, đau thắt lưng biểu hiện bởi những bệnh lý khácnhau từ nhẹ đến nặng, khi đĩa đệm bắt đầu mất nước dần dần hằng năm, nhữngbiểu hiện bệnh lý thoái hoá đĩa đệm cũng tăng từ từ. Ở ngưỡng tuổi từ trên 60,càng lớn tuổi chuyện đau thắt lưng càng dễ xảy ra do tiến trình lão hoá tự nhiêncủa cơ thể. Ở những nước tiên tiến như Nhật Bản, châu Âu hay Bắc Mỹ… khi tuổithọ càng cao, ảnh hưởng đau thắt lưng càng nhiều do bệnh lý thoái hoá như thoáihoá đĩa đệm thắt lưng, hẹp ống sống thắt lưng... Đau thắt lưng còn thường gặp ở mọi lứa tuổi thường ngồi làm việc vănphòng hay lao động khác (như thợ may…) trong tư thế ngồi liên tục nhiều giờ;thiếu vận động, thể dục, thể thao. Bệnh cũng là dấu hiệu xấu liên quan đến tìnhtrạng loãng xương của phụ nữ sau mãn kinh (trung bình khoảng 47 tuổi ở nước ta)và khi tuổi quá 70 cho cả hai phái lão ông và lão bà. Gãy xương sống âm thầm doloãng xương đã được ghi nhận hiện diện nơi một số phụ nữ bị loãng xương, chỉđược phát hiện khi chụp hình thấy các đốt sống bị gãy lún. Nguy cơ tiếp tục gãyxương mới ở những trường hợp này cũng rất cao. Đau lưng khác đau thắt lưng - Khi nói đau thắt lưng, chúng ta hiểu là đau vùng cột sống ngang thắt lưngvới nguồn gốc gây đau trên dưới thắt lưng quần. Chúng ta hay nói đau lưng chovùng này nhưng thật ra đau lưng là từ dùng cho đau vùng cột sống cao hơn, từ cộtsống ngực cao (dưới cột sống cổ) xuống vùng nối lưng thắt lưng (nằm cao hơn thắtlưng quần độ hơn một gan bàn tay). Phần lớn bệnh đau thắt lưng hay xảy ra hơn làđau lưng. - Khi đau thắt lưng cấp tính, sự điều trị không đúng đắn hay bỏ qua khôngđiều trị sẽ đưa đến chứng đau thắt lưng mãn tính. Cần lưu ý rằng dù có hay khôngdùng thuốc, trị liệu đúng mức hay không thì chứng đau thắt lưng cấp tính sẽ hếtsau một đến ba tuần. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để giúp bệnh nhân bị đau thắtlưng cấp tính không bị tái phát, không bị chuyển thành đau thắt lưng mãn tính.Việc cơn đau tái đi tái lại, thường theo sau các cơn đau thắt lưng cấp tính, khikhông chú ý điều trị và phòng ngừa đúng mức sau lần đau cấp tính đầu tiên. Cơnđau thắt lưng cấp tính ban đầu tái phát thưa thớt khoảng vài tháng một lần, sau đónhiều dần cho đến khi đau thường xuyên hoặc chuyển thành đau thắt lưng và đaulan xuống một chân, thường được biết là đau thần kinh toạ. Đau thần kinh toạ làtiến trình sẽ đến của đau thắt lưng cấp tính, đau thắt lưng mãn tính và đau thắtlưng cấp tính tái đi tái lại của bệnh nhân “quên” không điều trị đúng mức từ đầu. Không phải ai cũng cần phẫu thuật Những hình ảnh thay đổi trên X-quang cắt lớp điện toán, cộng hưởng từhay gai trên X-quang thường quy vốn dĩ hay làm các bệnh nhân ít quan tâm đếnkiến thức y học giật mình sợ hãi, nhất là khi tiếp xúc lần đầu với vô số thuật ngữ ykhoa “khủng” như: lồi nhân nhày, thoát vị đĩa đệm, lồi đĩa đệm, thoái hoá mấukhớp, chèn ép rễ thần kinh, chèn ép mặt trước tuỷ sống…trong các kết quả đọcphim. Nhiều bệnh nhân trên lâm sàng không có dấu hiệu đáng quan ngại nhưng lạidễ xiêu lòng chịu đốt lade, sóng cao tầng, mổ cố định dụng cụ… không cần thiết.Một số bệnh nhân bị thấp ngoài khớp ảnh hưởng lên cột sống thắt lưng, sau phẫuthuật không hữu hiệu phải quay lại điều trị nội khoa mới giải quyết được vấn đềđau thắt lưng. Đây là những dạng bệnh nhân mà một người bạn của tôi, bác sĩRobert Gunzburg, nguyên chủ tịch hội quốc tế Nghiên cứu cột sống thắt lưng pháthiện ra từ năm 2005 và gọi là hội chứng “Victim of medical imaging technology”(Nạn nhân của hình ảnh học y khoa, viết tắt là Hội chứng Vomit). Nói cách khác,sự phát triển của kỹ thuật hình ảnh y khoa hiện đại rất cần người thầy thuốc vừa cókhả năng lại phải vừa hiền phán đoán, kết hợp với lâm sàng để giúp bệnh nhântránh bị điều trị oan uổng bằng các biện pháp phẫu thuật không cần thiết haykhông đúng mức khiến tiền thì mất mà tật vẫn mang. Một vài thống kê đã cho thấy ở các nước ...