Bagan trên những tầng tháp cổ

Bagan, bầu trời màu cam huyền ảo và ấm áp. Các ngôi tháp cổ thức dậy cùng với bình minh, đốt cháy mình trong ánh nắng chói chang và thiếp ngủ khi hoàng hôn buông xuống. Những hình ảnh đó từng thấp thoáng hiện ra trong các giấc mơ của tôi, từ trước khi tôi đặt chân đến Miến Điện, xứ sở của những ngôi đền.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bagan trên những tầng tháp cổ Bagan trên những tầng tháp cổBagan, bầu trời màu cam huyền ảo và ấm áp. Các ngôi tháp cổ thức dậy cùngvới bình minh, đốt cháy mình trong ánh nắng chói chang và thiếp ngủ khihoàng hôn buông xuống.Những hình ảnh đó từng thấp thoáng hiện ra trong các giấc mơ của tôi, từ trướckhi tôi đặt chân đến Miến Điện, xứ sở của những ngôi đền.Lối xưa xe ngựa…Miến Điện (Myanmar), khi còn nhỏ, tôi cứ ngỡ đó là một xứ nào xa xôi lắm.Nhưng ngày nay, chỉ mất vài giờ bay là bạn có thể đến được đất nước còn khákhép kín với thế giới này. Và, chỉ thêm hơn một giờ nữa trên chiếc máy bay nộiđịa cũ mèm, tôi đã có thể nhìn thấy Bagan, vùng đất trong những giấc mơ củamình.Vốn ít vận động nên chúng tôi quyết định chọn xe ngựa thay vì xe đạp như nhiềukhách Tây balô khi đi thăm các ngôi đền trong bình nguyên rộng tới hơn 40km2này. Chủ nhà trọ nơi chúng tôi ở giới thiệu chúng tôi với Moe Thu, người đánh xengựa có nước da ngăm đen và khuôn mặt trầm lặng. Sau tiếng hô ngắn của MoeThu, chú ngựa hung giật mình cất bước, chiếc xe lắc lư đưa chúng tôi rời thị trấnNyaung U.Nằm bên rìa khu Bagan cổ, Nyaung U đã trở thành điểm dừng chân lý tưởng củađa số du khách đến Bagan. Thị trấn nhỏ này hầu như chưa bị tác động nhiều bởidu lịch, trừ vài nhà hàng, quán trọ đơn sơ vắng khách. Trên đường đi, chúng tôighé qua một xưởng sản xuất parasol, một loại dù bằng giấy căng trên khung tređặc trưng của người địa phương. Trong ánh nắng buổi sớm, các chàng trai quấnváy longyi miệng nhai trầu đỏ tươi, phơi parasol ra trước cửa. Những cánh parasolđủ màu sáng bừng trong nắng như một đàn bươm bướm đang sà xuống sân.Những con đường quê Bagan sao mà bình yên, trong trẻo! Hai bên đường rấtnhiều cây cổ thụ, mấy người ôm không xuể. Mùa khô cây rụng lá, cả thảm lá vàngtrải ra như mời gọi ta dừng vó ngựa. Nắng thì vàng rịm như mật ong nhưng khôngkhí lại thanh mát, chẳng chút oi nồng.Đến khúc quanh đầu tiên, chúng tôi rời đường nhựa, rẽ vào con đường đất hẹp.Khung cảnh Bagan mùa khô thật ngoạn mục, có chút gì đó hoang dã phảng phấthơi hướm châu Phi. Hai bên đường là vô số đền tháp với đủ hình dáng và niên đại.Chiếc xe ngựa chở chúng tôi lướt qua khung cảnh ấy như đi ngược thời gian trở vềquá khứ, hiện tại giờ chỉ còn như làn bụi mỏng rớt lại phía sau.Lòng ta là những thành quách cũ (*)Không ai biết được chính xác có bao nhiêu ngôi đền cổ ở Bagan, chỉ biết tronghơn 200 năm trị vì từ thế kỷ XI đến thế kỷ XIII, các vị vua Bagan đã cho xây trungbình 20 ngôi đền mỗi năm. Sau nhiều thế kỷ bị cướp bóc và thiên nhiên tàn phá,hơn 4.000 ngôi đền cổ đã bị hủy hoại hơn một nửa, chỉ còn khoảng 2.000 đền tồntại đến ngày nay. Những ngôi đền tháp đủ hình dáng, niên đại làm nên vẻ đẹp của BaganTuy không đồ sộ và tinh xảo nhưng các ngôi đền Bagan quyến rũ nhờ vẻ đẹp mộcmạc và thuần khiết. Trừ một số ít đền bằng sa thạch, đa số đều được xây bằnggạch nung, thứ vật liệu gần gũi từ đất và như đất. Do vậy, mỗi ngôi đền ở Bagancũng giống như một bông hoa của đất, sinh ra và lớn lên trên đất.Phần lớn đền chùa ở đây có kiến trúc khá đơn giản, không có nhiều chi tiết trangtrí bên ngoài. Điều khiến tôi ấn tượng nhất khi nhìn ngắm quần thể này là nhữngtháp nhọn trên các nóc đền. Trong các tài liệu đọc được, tôi không tìm thấy lời giảithích về nguồn gốc hình dạng búp tròn và thon dài của tháp ở đây. Vì thế, trong trítưởng tượng của tôi, những ngọn tháp này tượng trưng cho các búp sen hay ngọnnến thờ mà những Phật tử thành kính dâng lên đức Phật như mô tả trong tranhtường ở các ngôi đền.Sẽ là một thiếu sót lớn nếu không nhắc đến những bức tranh tường và thiết kế bêntrong đền ở Bagan. Mỗi lần bước vào một ngôi đền, tôi lại thích mê cách xử lý ánhsáng theo nguyên tắc “không gian không có ánh sáng mà ánh sáng ở bên trongkhông gian” đầy tính tâm linh của các kiến trúc sư cổ. Theo cách đó, mỗi ngôi đềnthường có bốn hành lang chạy dọc theo các cạnh và bốn căn phòng nhỏ thờ Phật ởcác góc. Những khuôn mặt Phật và người phúc hậu, viên mãnTôi vẫn nhớ cảm giác hồi hộp khi lần đầu tiên đứng trong hành lang dài và tối củamột ngôi đền. Và, khi mắt tôi đã quen dần với bóng tối, những bức tranh vẽ trêntường như cũng dần sáng rõ lên. Không cầu kỳ tinh xảo như tranh tường ở các nhàthờ châu Âu, cũng không phức tạp, khó hiểu như ở Ai Cập, tranh tường ở Bagancó vẻ đẹp dịu dàng và mềm mại như được vẽ trên lụa. Từ trong bóng tối, nhữngkhuôn mặt Phật, mặt người phúc hậu và tròn đầy trong tranh như tỏa ra một thứánh sáng riêng – ánh sáng của sự bình yên và hy vọng.Đi tìm ánh mặt trờiDân đi du lịch thường có thói quen so sánh những nơi mình đã đi qua, nên mới cónhững “Paris phương Đông” hay “Venice phương Bắc”. Nhưng, tôi thật không thểhiểu vì sao Bagan lại được so sánh với Angkor của Campuchia. Trong mắt tôi,Bagan và Angkor đối lập với nhau như mặt trời và mặt trăng, như lửa và nước. Ấntượng về Angkor trong tôi là những ngôi đền đá xanh lạn ...