BÀI 7: LỰA CHỌN MÔ HÌNH HỒI QUY

Sau khi kết thúc bài, học viên sẽ hiểu được những vấn đề sau đây: • Các thuộc tính của một mô hình tốt. • Các loại sai lầm về định dạng của mô hình. • Hậu quả khi chọn mô hình định dạng sai. • Kiểm định phát hiện mô hình định dạng sai. • Giới thiệu mô hình dạng lôga tuyến tính. • Giới thiệu mô hình với biến giả.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BÀI 7: LỰA CHỌN MÔ HÌNH HỒI QUY Bài 7: Lựa chọn mô hình hồi quy BÀI 7. LỰA CHỌN MÔ HÌNH HỒI QUY Mục tiêu Sau khi kết thúc bài, học viên sẽ hiểu được những vấn đề sau đây: • Các thuộc tính của một mô hình tốt. • Các loại sai lầm về định dạng của mô hình. • Hậu quả khi chọn mô hình định dạng sai. • Kiểm định phát hiện mô hình định dạng sai. • Giới thiệu mô hình dạng lôga tuyến tính. • Giới thiệu mô hình với biến giả.Nội dung Hướng dẫn học• Tiêu chuẩn cho một mô hình tốt. • Ôn lại các bài học trước để hiểu được• Các loại sai lầm định dạng của mô hình. các loại mô hình hồi quy.• Hậu quả nếu một mô hình định dạng sai. • Tập trung phân biệt các hậu quả xảy• Các kiểm định phát hiện sai lầm định dạng. ra khi có một loại sai lầm định dạng nào đó.• Các loại mô hình với biến giả. • Tập trung vào các phương pháp kiểm định để phát hiện các sai lầm định dạng.Thời lượng • Tập trung hiểu rõ bản chất của việc đưa biến giả vào mô hình và các loại• 12 tiết mô hình có biến giả. • Xem xét kỹ các ví dụ trong giáo trình và bài giảng. 93 Bài 7: Lựa chọn mô hình hồi quyƠơ[TÌNH HUỐNG DẪN NHẬP Tình huống Tình huống 1: Trong tình huống của bài học số 4, chúng ta đã sử dụng mô hình dưới dạng lôgarit của các biến. Một nhà nghiên cứu khác lại đề xuất sử dụng dạng tuyến tính của các biến (là dạng ban đầu). Vậy dạng mô hình nào tốt hơn để phân tích trong tình huống này? Tình huống 2: Một nhà nghiên cứu về bình đẳng giới muốn xem xét việc liệu thu nhập của người lao động có bị ảnh hưởng bởi giới tính của họ hay không. Nhà nghiên cứu này xem xét mô hình hồi quy E(TN/Di) = β1 + β2Di trong đó TN là thu nhập, D là biến giả, nhận giá trị bằng 1 nếu là nam, bằng 0 nếu là nữ. Câu hỏi • Với mô hình này làm thế nào để kết luận về liệu có ảnh hưởng của giới tính đến thu nhập hay không? • Trong bài học số 7, ta sẽ xem xét việc lựa chọn một mô hình tốt sẽ dựa trên các tiêu chí nào? Và chúng ta sẽ trả lời được câu hỏi thu nhập có bị ảnh hưởng bởi giới tính hay không. 94 Bài 7: Lựa chọn mô hình hồi quyơTrong phần trình bày ở các bài trước, ta giả định rằng một mô hìnhhồi quy được lựa chọn là một mô hình đúng, nghĩa là hiện tượng cầnnghiên cứu được mô hình hóa đúng với bản chất và phù hợp với quyluật vốn có của nó. Tuy nhiên, thông thường ở bước ban đầu ta chưabiết rõ về bản chất và quy luật của hiện tượng, mà phải dựa vào sốliệu để khám phá ra bản chất và quy luật đó. Vậy thế nào là một môhình tốt, có phải một mô hình hồi quy có các phần dư càng nhỏ thìcàng tốt hay không, hay một mô hình phải có phương trình hồi quythật phức tạp, thật đẹp về mặt toán học mới là tốt?7.1. Các thuộc tính của một mô hình tốt BÀI TOÁN Xét hai mô hình hồi quy tuyến tính Yi = β1 + β2 X 2i + β3 X 3i + ... + βk X ki + u i , (7.1) Yi = β1 + β2 X 2i + β3 X 3i + ... + βm X mi + vi , (7.2) trong đó m < k (do vậy sai số u i có xu thế nhỏ hơn sai số vi ). Có thể kết luận là mô hình (7.1) tốt hơn mô hình (7.2) không? Hơn nữa, có phải một mô hình hồi quy phi tuyến nào đó (mô hình lôgarit chẳng hạn) sẽ tốt hơn hai mô hình tuyến tính đó không? Nói rộng ra, mô hình phải có những tính chất gì sẽ được coi là một mô hình đúng đắn? Việc đánh giá một mô hình có đúng đắn, phù hợp với bản chất của hiện tượng hay ...