Bài giảng: Bảo quản tài liệu (TS. Nguyễn Lệ Nhung)

Bảo quản TLLT là sử dụng một hệ thống các biện pháp KH-KT nhằm tạo ta các đ/kiện tốt nhất để bảo đảm an toàn và kéo dài tuổi thọ cho TL, nhằm phục vụ được tốt các y/cầu khai thác, sử dụng tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng: Bảo quản tài liệu (TS. Nguyễn Lệ Nhung) BẢO QUẢN TÀI LIỆU TS. CVC. Nguyễn Lệ Nhung1 TS. Nguyễn Lệ Nhung - 0912581997 I. KHÁI NIỆM, Ý NGHĨA, NỘI DUNG CỦA C/TÁC BẢO QUẢN TÀI LIỆU LƯU TRỮ  1. Khái niệm Bảo quản TLLT là sử dụng một hệ thống các biện pháp KH-KT nhằm tạo ta các đ/kiện tốt nhất để bảo đảm an toàn và kéo dài tuổi thọ cho TL, nhằm phục vụ được tốt các y/cầu khai thác, sử dụng tài liệu.2 TS. Nguyễn Lệ Nhung - 0912581997 2. Ý nghĩa  C/tác bảo quản TLLT có ý nghĩa rất quan trọng. Muốn gìn giữ TL lâu dài, vĩnh viễn để phục vụ mục đích phát triển xã hội thì cần có những biện pháp bảo quản an toàn TL khỏi sự phá hoại do tự nhiên hoặc do con người gây ra.  góp phần nâng cao nhận thức của người dân về ý nghĩa và tầm quan trọng của tài liệu lưu trữ3 TS. Nguyễn Lệ Nhung - 0912581997 3. Nội dung bảo quản tài liệu  bao gồm xây dựng, cải tạo kho LT, xử lý kỹ thuật bảo quản; tổ chức TL trong kho; phục chế, tu sửa và làm phông bảo hiểm đối với những TL đã bị hư hỏng hoặc có nguy cơ bị hư hỏng  đề ra và thực hiện đúng các chế độ quy định, sử dụng các biện pháp khoa học kỹ thuật nhằm ngăn chặn tác động của các nhân tố phá hoại tài liệu lưu trữ, kể cả việc phòng kẻ địch phá hoại, lấy cắp tài liệu  để hạn chế đến mức tối đa các quá trình lão hoá tự nhiên của tài liệu, kéo dài tuổi thọ của chúng4 TS. Nguyễn Lệ Nhung - 0912581997 II. CÁC NGUYÊN NHÂN GÂY HƯ HẠI TL 1. Vật liệu cấu thành tài liệu lưu trữ 2. Điều kiện tự nhiên Nhiệt độ không khí Độ ẩm Ánh sáng Bụi Côn trùng và các loài gặm nhấm5 TS. Nguyễn Lệ Nhung - 0912581997 3. Điều kiện bảo quản và sử dụng tài liệu tài liệu sẽ bị phá huỷ bởi chính các chất cấu thành điều kiện bảo quản tài liệu và chế độ khai thác, sử dụng tài liệu cũng là những nguyên nhân góp phần vào việc gây hư hại tài liệu.6 TS. Nguyễn Lệ Nhung - 0912581997 III. NHỮNG YÊU CẦU VỀ KHO TÀNG, TRANG THIẾT BỊ BẢO QUẢN TÀI LIỆU 1. Yêu cầu về kho tàng Về địa điểm Về kỹ thuật xây dựng 2. Yêu cầu về trang thiết bị để bảo quản TLLT Giá Tủ Hộp, bìa, cặp đựng tài liệu Các trang thiết bị khác để bảo quản tài liệu7 TS. Nguyễn Lệ Nhung - 0912581997 3. Các biện pháp kỹ thuật bảo quản TLLT Nhiệt độ trong kho luôn được duy trì ở nhiệt độ từ 180C đến 220C a) Biện pháp phòng chống ẩm - Các ph/pháp chống ẩm trong kho lưu trữ: + Thông gió: + Dùng chất hút ẩm + Bao gói cách ly độ ẩm8 TS. Nguyễn Lệ Nhung - 0912581997 b) Biện pháp chống nấm mốc - Khái niệm về nấm mốc - Biện pháp phòng chống nấm mốc c) Biện pháp phòng chống côn trùng - Các loại côn trùng phá hoại tài liệu d) Phòng chống chuột đ) Phòng chống cháy9 TS. Nguyễn Lệ Nhung - 0912581997 IV. CÁC PHƯƠNG PHÁP BẢO QUẢN TL 1. Sắp xếp TLLT trong kho giúp cho cán bộ LT xử lý kịp thời việc thống kê, kiểm tra, bảo quản, di chuyển nhanh TL... và để tiết kiệm diện tích sàn kho. 2. Sắp xếp các ĐVBQ trong phông LT theo số thứ tự của ĐVBQ trong MLHS.10 TS. Nguyễn Lệ Nhung - 0912581997 3. Sắp xếp tài liệu các phông lên giá theo số thứ tự phông. Các cặp TL của mỗi phông được sắp xếp lên giá theo trật tự của phông; sắp xếp từ trái qua phải, từ trên xuống dưới. Đối với TL khổ rộng như bản đồ, bản vẽ, các thiết kế... có cách sắp xếp khác như cuốn, treo, đặt nằm phẳng. Tài liệu phim, băng từ, băng ghi hình... được bảo quản trong hộp cứng, chuyện dụng thì được sắp xếp nằm phẳng, chồng thành cột.11 TS. Nguyễn Lệ Nhung - 0912581997 4. Sắp xếp các giá trong kho: các giá trong kho được sắp xếp vuông góc với cửa sổ để dễ thông thoáng không khí, đi lại trong kho thuận tiện. Khoảng cách giữa 2 giá hoặc giữa giá với tường, vách kho: 0,75m – 0,90m; chiều rộng lối đi chính trong kho: 1,2m – 1,5m.12 TS. Nguyễn Lệ Nhung - 0912581997 2. Chế độ bảo quản TL trong kho LT - Nội quy ra vào và làm việc trong kho LT - Quy chế về khai thác, sử dụng tài liệu. - Quy chế về kiểm kê và kiểm tra tài liệu - Chế độ làm vệ sinh kho tài liệu lưu trữ. ...