Bài giảng Bệnh cúm A(H1N1)

Các virus gây bệnh Cúm thuộc nhóm Orthomyxovirus, gồm 3 typ A, B và C, trong đó typ A hay gây bệnh cho người. Virus Cúm A có kháng nguyên vỏ ngưng kết H (hemagglutinin) và kháng nguyên trung hoà N (neuraminidase). Có 16 loại kháng nguyên H và 9 loại kháng nguyên N. Người ta gọi tên thứ typ virus dựa trên các kháng nguyên H và N.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Bệnh cúm A(H1N1) BỆNH CÚM A (H1N1)I - ĐẠI CƯƠNGCác virus gây bệnh Cúm thuộc nhóm Orthomyxovirus, gồm 3 typ A, B và C, trongđó typ A hay gây bệnh cho người.Virus Cúm A có kháng nguyên vỏ ngưng kết H (hemagglutinin) và kháng nguyêntrung hoà N (neuraminidase). Có 16 loại kháng nguyên H và 9 loại kháng nguyênN. Người ta gọi tên thứ typ virus dựa trên các kháng nguyên H và N.Virus Cúm thường hay thay đổi tính kháng nguyên tạo các chủng virus mới vàtăng khả năng né tránh đáp ứng miễn dịch đặc hiệu.Đại dịch cúm dễ dàng xảy ra khi:- Một thứ týp mới của virus cúm có thể gây nhiễm trên người.-Virus mới này gây ra bệnh lý nặng nề ở người.-Lây truyền dễ dàng từ người sang người.Các đại dịch cúm đã xảy raThứ typ H1N1 bao gồm nhiều chủng khác nhau, là nguyên nhân phổ biến nhất gâybệnh Cúm ở người, chiếm khoảng 50% các trường hợp nhiễm Cúm năm 2006(theo CDC).Một số chủng gây ra dịch cúm nhỏ ở địa phương, một số chủng ít độc lực hơn gâyra các hôị chứng giả cúm hoặc bệnh cúm mùa.Một số chủng gây bệnh cho lợn và chim.Trong tháng 3 và 4/2009 đã có hàng trăm ca mắc bệnh, một số đã tử vong do sựbùng phát của 1 chủng cúm H1N1 mới.Ban đầu phát hiện chủng virus này có nhiều gen giống virus gây bệnh cúm lợn ởBắc Mỹ nên gọi tên là “swine flu”. Các nghiên cứu sau cho thấy virus mới này cóthêm các gen của virus gây cúm lợn ở Châu Âu, Châu Á, cúm gia cầm và cúm ởngười nên đặt tên là “quadruple reassortant” virus.Cấu trúc virus CúmCấu trúc virus CúmHình ảnh chủng H1N1 mới được phát hiệnHình ảnh chủng H1N1 mới được phát hiệnXâm nhập và nhân lên của virus cúmII - DỊCH TỄ HỌCVật chủ và ổ chứa: chưa có bằng chứng xác thực nào về việc lợn bị nhiễm virus vàtruyền bệnh sang người.Cơ chế lây truyền: Người ta cho rằng cơ chế truyền bệnh từ người sang ngườicũng tương tự như của các virus cúm thông thường khác là do hít phải các giọtchất tiết cuả bệnh nhân khi bệnh nhân ho hoặc hắt hơi.Đôi khi có thể do chạm tay lên các đồ vật có nhiễm virus sau đó đưa tay lên miệnghoặc mũi.Thời gian truyền bệnh bắt đầu từ 1 ngày trước khi xuất hiện triệu chứng đến saukhi bị bệnh 7 ngày.Virus có thể tồn tại trong môi trường tự nhiên (VD: bề mặt các vật dụng) từ 2-8hvà gây nhiễm cho những người tiếp xúc.Virus bị tiêu diệt ở nhiệt độ 75-100oC hoặc bởi các hoá chất sát khuẩn như: cồntrắng, cồn i-ốt, chlorine, hydrogen peroxide, xà phòng…Hầu hết các TH nhiễm cúm A H1N1 đều ở mức độ nhẹ và có thể tự khỏi. NhữngTH nặng có thể gặp ở BN có các bệnh lý nền như: bệnh lý tim mạch, ĐTĐ, suygiảm miễn dịch hoặc ở PN đang mang thai.Đối với cúm mùa, tỷ lệ mắc bệnh nặng và tử vong gặp chủ yếu ở nhóm tuổi ≥ 65tuổi, nhưng cúm A H1N1 đã ghi nhận các ca bệnh nặng và tử vong ở nhóm tuổitrưởng thành và tiền sử hoàn toàn khoẻ mạnhIII - TRIỆU CHỨNG:Dựa trên các yếu tố và triệu chứng sau:1. Yếu tố dịch tễ:Trong vòng 7 ngày:- Sống hoặc đến từ vùng có dịch cúm A (H1N1).- Tiếp xúc gần với người bệnh, nguồn bệnh: nghi ngờ, có thể hoặc đã xác địnhmắc cúm A (H1N1).- Khi dịch đã lan ra cộng đồng, chú ý ổ dịch có nhiều ng*ời cùng bị, cần XNkhẳng định ca bệnh2. Lâm sàng:Bệnh diễn biến cấp tính và có một số biểu hiện sau đây:- Sốt- Các triệu chứng về hô hấp:+ Viêm long đường hô hấp.+ Đau họng.+ Ho khan hoặc có đờm.- Các triệu chứng khác+ Đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, nôn, tiêu chảy.Nhiều trường hợp có biểu hiện viêm phổi nặng, thậm chí có suy hô hấp cấp và suyđa tạng.3. Cận lâm sàng:Xét nghiệm chẩn đoán căn nguyên:+ Real time RT-PCR là xét nghiệm xác định vi rút cúm A (H1N1). Bệnh phẩm làdịch ngoáy họng, dịch tỵ hầu, dịch phế quản (lấy càng sớm càng tốt).+ Nuôi cấy vi rút: thực hiện ở những nơi có điều kiện.Công thức máu: số lượng bạch cầu bình thường hoặc giảm nhẹ.X quang phổi: có thể có biểu hiện của viêm phổi không điển hình.4. Tiêu chuẩn chẩn đoán:a) Trường hợp nghi ngờ:- Có yếu tố dịch tễ, sốt và triệu chứng viêm long đư*ờng hô hấp.b) Trường hợp xác định đã mắc bệnh:- Có biểu hiện lâm sàng cúm.- Xét nghiệm dương tính khẳng định nhiễm cúm A (H1N1).c) Người lành mang vi rút:- Không có biểu hiện lâm sàng nhưng xét nghiệm có cúm A (H1N1).- Những TH này cũng phải được báo cáo* Một số chú ý:Một số người mắc loại vi rút này cũng được báo cáo là cảm thấy buồn nôn, bị nônvà tiêu chảy nhưng đó không phải là những triệu chứng đặc trưng.Ngoài các biểu hiện trên, một trong những yếu tố quan trọng nghi ngờ mình nhiễmvi rút H1N1 là từ vùng dịch trở về hay tiếp xúc với người mà sau đó được xác địnhlà mang bệnh cúm A/H1N1.Ngăn ngừa sự lây truyền từ người sang ngườiCúm lây lan từ người sang người thông qua ho hay hắt hơi, sờ, cầm vào đồ vật cóchứa vi rút và rồi lại đưa tay lên mũi, miệng hay mắt. Cúm A/H1N1 không lây quacác thực phẩm làm từ thịt lợn và cũng không lây qua con đường thực phẩm.Cúm A/H1N1 dễ lây nhất trong 5 ngày đầu phát bệnh mặc dù ở một số người, hầuhết là trẻ em, thì nguy cơ lây nhiễm lên tới 10 ngàyKhuyến cáo ngă ...