Bài giảng Bệnh tim bẩm sinh ở người lớn – Phạm Nguyễn Vinh

Bài giảng Bệnh tim bẩm sinh ở người lớn – Phạm Nguyễn Vinh hướng đến trình bày các nội dung cơ bản như: Lịch sử và tầm quan trọng của bệnh tim bẩm sinh người lớn, các vấn đề lâm sàng ở bệnh tim bẩm sinh người lớn; các phương tiện chẩn đoán;... Mong rằng tài liệu sẽ cung cấp cho các bạn những thông tin phù hợp với nhu cầu học tập của minh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Bệnh tim bẩm sinh ở người lớn – Phạm Nguyễn Vinh BỆNH TIM BẨM SINH Ở NGƯỜI LỚN PHẠM NGUYỄN VINHLỊCH SỬ VÀ TẦM QUAN TRỌNG CỦA BỆNH TIM BẨM SINHNGƯỜI LỚNCÁC VẤN ĐỀ LÂM SÀNG Ở BTBSNLCÁC PHƯƠNG TIỆN CHẨN ĐOÁNSiêu âm tim qua thành ngựcSiêu âm tim qua thực quảnẢnh cộng hưởng tử và chụp cắt lớp điện toán cực nhanhThông tim chụp mạchĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ PHƯƠNG THỨC CHĂM SÓC MỘT SỐBTBSNNBệnh tim bẩm sinh có dòng chảy thông đơn thuầnNghẽn đường ra thất phải hoặc thất trái đơn thuầnBệnh tim bẩm sinh phức tạpTHÔNG TIM CAN THIỆP TRONG BTBSNLBít các dòng chảy thôngNghẽn đường ra thất phảiNghẽn đường ra thất tráiMỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶC BIỆT Ở BTBSNLCác bất thường về huyết họcCác bất thường về thậnCác bất thường về phổiPhẫu thuật ngoài tim trên bệnh nhân BTBSNLThai kỳ trên bênh nhân BTBSNL 11. LỊCH SỬ VÀ TẦM QUAN TRỌNG CỦA BỆNH TIM BẨM SINH NGƯỜI LỚN (BTBSNL)- Tần suất BTBS chung ở thế giới là 8 trên 1000 trẻ ra đời còn sống. Tại Hoa Kỳ, với dân số khoảng 250 triệu người, có khoảng 32 000 trẻ BTBS hằng năm (1). Tại Việt Nam, dân số khoảng 80 triệu người ít nhất sẽ có khoảng 10 000 trẻ BTBS ra đời hàng năm.- Tiến bộ của chăm sóc BTBS được thực hiện bởi sự giúp sức của nội ngoại khoa và nghiên cứu cơ bản. Năm 1936, Maude Abbott xuất bản cuốn Atlas of Congenital Heart Desease, thực hiện giải phẫu bệnh trên 1000 trường hợp BTBS, đã đặt nền móng cho sự hiểu biết về BTBS. Thập niên 1940, Robert Gross và Alfred Blalock thực hiện phẫu thuật tim kín đầu tiên. Năm 1954, Walter Lillihei thực hiện phẫu thuật tim hở đầu tiên ở bệnh nhân Tứ chứng Fallot. Năm 1956, các Andre F. Cournand, Dickenson W. Richards và Werner Forssman được giải thưởng Nobel nhờ sáng tạo ra thông tim, giúp hiểu biết hơn về giải phẫu và sinh lý của tim. Các tiến bộ của ngành vật lý, hóa học, cơ học, … các phát kiến mới về những phương thuốc xử trí bệnh đã góp phần tạo nhiều tiến bộ trong điều trị BTBS phức tạp (bảng 1). 2 Bảng 1 : Phẫu thuật bệnh tim bẩm sinh phức tạp 1954 Phẫu thuật triệt để Tứ chứng Fallot 1959 Phẫu thuật Senning tạo màng ở tâm nhĩ/HVĐĐM 1964 Phẫu thuật Mustard tạo màng ở tầng nhĩ/HVĐĐM 1969 Phẫu thuật Rastelli tạo ống dẫn giữa thất phải với ĐMP 1970 Phẫu thuật Fontan/không lỗ van 3 lá 1975 Phẫu thuật chuyển động mạch của Jatène/HVĐĐM cókèm Thông liên thất 1983 Phẫu thuật tái tạo của Norwood ở Hội chứng giảm sản thất trái 1984 Phẫu thuật chuyển động mạch ở trẻ sơ sinh bị HVĐĐM đơn thuầnTL : Marelli AJ, Mullen M. Congenital Heart Disease onward into Adulthood.Baillière’s Pediatrics 1996 ; 4 : 189Tiến bộ của điều trị đã giúp cải thiện tiên lượng bệnh nhân BTBS. Tại HoaKỳ, thống kê cho thấy sẽ có khoảng 900 000 bệnh nhân BTBSNL vào năm2000 (2) (bảng 2). BTBSNL có thể gặp dưới các trường hợp sau :- Bệnh nhân BTBS đã được phẫu thuật từ nhỏ, tuy nhiên vẫn cần chăm sóc nội ngoại khoa ở tuổi trưởng thành- Bệnh nhân BTBS chưa được phẫu thuật, cần khảo sát về chỉ định điều trị nội ngoại khoa- Bệnh nhân BTBS không thể phẫu thuật, cần chăm sóc nội khoa suốt đời 3Bảng 2 : Tần suất bệnh tim bẩm sinh ở Hoa Kỳ 900 800 Hàng ngàn 700 bệnh 600 nhân 500 400 300 200 100 0 1985-1990 1990-1995 2000 NămTL : Marelli AJ. Mullen. Congenital Heart Disease onward into Adulthood.Braillière’s Pediatrics 1996 ; 4 : 1902. CÁC VẤN ĐỀ LÂM SÀNG Ở BTBSNLĐứng trước bệnh nhân BTBSNL, thầy thuốc cần trả lời các câu hỏi sau :- Giải phẫu học BTBS thế nào ?- Sinh lý học BTBS thế nào ?- Liệu bệnh nhân còn điều trị ngoại khoa được không ?- Bệnh nhân cần được xử trí nội ngoại khoa thế nào ?Sự cần biết về giải phẫu học tim người bệnh rất quan trọng. Bệnh nhân có thểđã được theo dõi từ nhỏ bởi Bác sĩ nhi khoa, đã biết chẩn đoán bệnh. Bệnhnhân cũng có thể chưa được chẩn đoán hoặc bỏ theo dõi bệnh vì không triệuchứng cơ năng. Cần thu thập các dữ kiện đã có của người bệnh. Các phương 4tiện cận lâm sàng, quan trọng nhất là siêu âm tim sẽ giúp hiểu rõ về giải phẫuhọc tim người bệnh.Các yếu tố sinh lý học sau, cần thiết để có phương thức điều trị thích hợpBTBS :- Bệnh nhân có tím hay không tím- Các biến chứng nội khoa đã có ở bệnh nhân BTBS- Áp lực động mạch phổi- Tình trạng tăng tải ở các buồng timBệnh nhân có thể đã được phẫu thuật tạm thời hay phẫu thuật triệt để. Phẫuthuật tạm thời (phẫu thuật sửa chữa một phần làm nhẹ bớt bệnh) có thể làmbiến đổi sinh lý tuần hoàn của bệnh nhận. Sự hiểu biết về các phẫu thuật nàycần thiết cho quyết định điều trị tiếp theo.Bảng 3: Phẫu thuật tạm thời BTBS Tạo dòng chảy thông tạm thời bằng ngoại khoaDòng chảy thông giữa TM hệ thống tới ĐMP Glenn cổ điển TMC trên tới ĐMP phải Glenn hai chiều TMC trên tới ĐMP phải và trái Glenn hai bên TMC trên phải và trái tới ĐMP phải và tráiDòng chảy thông giữa ĐM hệ thống tới ĐMC Blalock Taussig cổ điển ĐM dưới đòn tới ĐMP Blalock Taussig biến cải ĐM dưới đòn tới ĐMP qua trung gian ốngnhân tạo Phẫu thuật Potts ĐMC xuống nối với ĐMP trái Phẫu thuật Waterston ĐMC lên nối với ĐMP phải ...