Bài giảng Bong võng mạc

Bong võng mạc là hiện tượng võng mạc bị tách làm hai phần:- Ngoài là lớp biểu mô sắc tố.- Trong là lớp thần kinh cảm thụ võng mạc tức là 9 lớp trong của võng mạc.- Giữa hai lớp là dịch trong khoang dưới võng mạc.Bệnh có khuynh hướng phát triển rộng đến bong toàn bộ, nếu không được điều trị thoả đáng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Bong võng mạc Bong võng mạc Bong võng mạc là hiện tượng võng mạc bị tách làm hai phần: - Ngoài là lớp biểu mô sắc tố. - Trong là lớp thần kinh cảm thụ võng mạc tức là 9 lớp trong của võng mạc. - Giữa hai lớp là dịch trong khoang dưới võng mạc. Bệnh có khuynh hướng phát triển rộng đến bong toàn bộ, nếu không đượcđiều trị thoả đáng.I. Bệnh sinh của bong võng mạc1.1. Bong võng mạc nguyên phát. Có nhiều thuyết nhưng đáng chú ý là: Thuyết co kéo võng mạc của J.Gonin (1930): võng mạc bị co kéo từ phíadịch kính và bị rách, dẫn đến bong võng mạc. Trên cơ sở thuyết này J.Gonin đã đưara nguyên tắc điều trị là bịt vết rách tạo điều kiện cho võng mạc áp trở lại. Hiện nay người ta cho rằng cơ chế bong võng mạc rất phức tạp. Bong võngmạc là hậu quả của những tổn thương thoái hoá của dịch kính ,Võng mạc và hắcmạc. Người ta nhận thấy để có bong võng mạc cần có hai điều kiện chính là sự thoáihoá dẫn đến bong dịch kính sau và vết rách hay lỗ. * Thoái hoá của dịch kính: Là một quá trình phức tạp nhưng điển hình là haihiện tượng: sự lỏng hoá của dịnh kính và bong dịch kính sau. Bong dịch kính sau là hiện tượng mất tiếp xúc giữa lớp vỏ của dịch kính vàlớp màng giới hạn trong của võng mạc. Đó là hậu quả của hiện tượng lỏng hoá, sựco của dịch kính, có liên quan đến sự lão hoá cũng như một số bệnh lý: cận thị,không có thể thuỷ tinh. bong dịch kính sau có thể gây ra biến chứng như rách võngmạc, chảy máu dịch kính. * Rách và lỗ của võng mạc. 1 Những vết rách, lỗ của võng mạc thường xảy ra do hậu qủa của quá trìnhthoái hoá tiệm tiến của võng mạc, dịch kính và hắc mạc. Thoái hoá có thể ở trongvõng mạc, dịch kính võng mạc, hay ở hắc võng mạc. Rách thường có nhiều dạng: - Vết rách, thườngdo tác động co kéo của dịch kính. Có thể là vết rách có nắphay có vạt. - Lỗ võng mạc, do hoái hóa của bản thân võng mạc là chính. - Những dứt chân võng mạc, gây ra do sự co kéo của vùng nền dịch kính,trên cơ sở võng mạc thoái hoá.1.2. Bong võng mạc do co kéo: Có những đặc điểm sau: * Bong là do sự co kéo tăng dần của tổ chức tân tạo dính vào mặt võng mạchướng vào trong buồng dịch kính. Đa số bong võng mạc co kéo có kết hợp với bongdịch kính sau không hoàn toàn. * Thường có sự phối hợp của những dải hay những màng tân tạo nằm ở pháitrước và dính vào võng mạc bong. Mức độ, vị trí và hình ảnh của màng phụ thuộcvào nguyên nhân gây ra nó. * Bong võng mạc thường tiến triển chậm, có trường hợp ổn định lâu dài, dovậy có thể gây ra trên mặt võng mạc hình ảnh thoái hoá vi nang. * Điểm khởi đầu của bong võng mạc có thể ở trung tâm hay ở ngoại biên đôikhi nhiều ổ, được xac định bởi chân của vùng dính dịch kính võng mạc. * Trong hầu hết các trường hợp, có thể thấy màng dịch kính gây bong khikhám sinh hiển vi với kính tiếp xúc Goldmann hay một thấu kính gián tiếp 60 – 90Diopter. * Mặt của võng mạc bong ít lồi, khác với những bong võng mạc nguyên pháthay bong võng mạc do xuất tiết mặt võng mạc thường lồi nhiều vào buồng dịchkính. * Võng mạc bong cố định, định khu của dịch dưới võng mạc không thay đổibởi tư thế hay khi mất vận động.1.3. Bong võng mạc do xuất tiết. Xảy ra do tổn hại mạch máu võng mạc hoặc biểu mô sắc tố võng mạc, khiếncho dịch đi vào khoang dưới võng mạc. Tân sản và các bệnh viêm (như viêm màng 2bồ đào toả lan, hội chứng màng bồ đào – màng não…) là những nguyên nhân hàngđầu của loại bong võng mạc này. Bong võng mạc do xuất tiết có đặc điểm: - Dịch dưới võng mạc di chuyển, thay đổi theo tư thế của bệnh nhân (khingồi thì chất dịch này tụ tập xuống phía dưới, khi nằm thì chất dịch tụ tập ra phíacực sau làm bong vùng hoàng điểm). - Mặt võng mạc bong nhẵn, trái ngược với bề mặt nhăn nheo trong bongvõng mạc do vết rách. - Đôi khi võng mạc nhô lên đến mức thấy ngay sau thể thuỷ tinh. Đặc điểmnày hiếm xảy ra trong các bong võng mạc do vết rách.II. Hình ảnh lâm sàng của bong võng mạc nguyên phát Triệu chứng của bong võng mạc nguyên phát rất thay đổi, phụ thuộc vàonguyên nhân, thời điểm đến khám, loại rách, tổn thương dịch kính phối hợp và bảnthân hình thái của bong võng mạc.2.1. Triệu chứng cơ năng. * Bong sau dịch kính. Là những dấu hiệu trong những ngày đầu bao gồm: - Hiện tượng ruồi bay do dịch kính bị vẩn đục. - Hoa mắt: Đó là những chấm nhỏ, nhấp nháy, có màu sắc và thoảng qua, ởnhững vị trí khác nhau do dịch kính co kéo võng mạc. * Rách võng mạc: Dấu hiệu chủ yếu của rách võng mạc là chớp sáng: những chớp loé màutrắng, cường độ mạnh, ở vị trí cố định, thấy ở thị trường đối diện với chỗ rách võngmạc, có thời gain và cường độ bằng nhau. Rách võng mạc cắt ngang một mạch máusẽ gây xuất huyết dịch kính, biểu hiện bằng ...