Bài giảng chương 2 - Những lý thuyết bàn về lợi ích của ngoại thương

Nội dung bài giảng Những lý thuyết bàn về lợi ích của ngoại thương trình bày về các học thuyết cổ điển về tmqt, các học thuyết mới về tmqt, lợi ích của ngoại thương, ngoại thương của một nền kinh tế mở, quy mô nhỏ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng chương 2 - Những lý thuyết bàn về lợi ích của ngoại thương Chương 2:NHỮNG LÝ THUYẾT BÀNVỀ LỢI ÍCH CỦA NGOẠI THƯƠNG Chương 2:I. CÁC HỌC THUYẾT CỔ ĐIỂN VỀ TMQTII. CÁC HỌC THUYẾT MỚI VỀ TMQTIII. LỢI ÍCH CỦA NGOẠI THƯƠNGIV. NGOẠI THƯƠNG CỦA MỘT NỀN KINH TẾ MỞ QUY MÔ NHỎI. CÁC HỌC THUYẾT CỔ ĐIỂN VỀ TMQT1. Thuyết trọng thương2. Lý thuyết lợi thế tuyệt đối3. Lý thuyết về lợi thế so sánh4. TMQT và chi phí cơ hội5. LT về sự ưu đãi các yếu tố (LT H-O)6. Quan điểm của Karl Max về ngoại thương 1. Thuyết trọng thương1.1. Hoàn cảnh ra đời- Ra đời trong giai đoạn thế kỷ 16 đến TK 18- là tư tưởng kinh tế đầu tiên của giai cấp tư sản.- Tác giả gồm nhiều người, đến từ nhiều quốc gia, tiêu biểu: Jean Bodin (1530-1596), Jean Francois Melon (1675-1738), Thomas Mun (1571-1641), Antoine de Montchretien (1575-1622)… 1. Thuyết trọng thương1.2. Nội dung- Điểm xuất phát của CNTT cho rằng sự phồn vinh của một quốc gia được đo bằng lượng tài sản mà quốc gia đó cất giữ, thường được tính bằng vàng.- Tiền là đại biểu duy nhất của của cải, những hoạt động nào khong dẫn tới tích lũy tiền tệ là những hoạt động tiêu cực, không có lợi. Coi trọng thương mại, đặc biệt là ngoại thương.“Nội thương là một hệ thống ống dẫn,ngoại thương là máy bơm, muốn tăngcủa cải phải có ngoại thương dẫn củacải qua nội thương” Montcheretien 1. Thuyết trọng thương1.2. Nội dung- Lợi nhuận thương nghiệp là kết quả của sự trao đổi không ngang giá, là sự lừa gạt giống như chiến tranh(Trade is a zero-sum game).- XK là có ích còn NK là gánh nặng. 1. Thuyết trọng thương1.2. Nội dung- Các nhà trọng thương đề xuất: Về XK: Về NK: Khuyến khích chở hàng bằng tàu nước mình Với chính phủ: 1. Thuyết trọng thương1.3. Ưu nhược điểm và khả năng áp dụnga) Ưu điểm: cắt đứt hẳn với những truyền thống thời trung cổ: truyền thống tự nhiên, luân lý từ Kinh thánh…b) Nhược điểm:- CNTT có rất ít tính lý luận- Đánh giá quá cao vai trò của Nhà nước 1. Thuyết trọng thương1.3. Ưu nhược điểm và khả năng áp dụngb) Nhược điểm:- Coi vàng bạc là thứ của cải duy nhất của quốc gia, gắn mức cung tiền cao với sự thịnh vượng của một quốc gia. David Hume (1752) chỉ ra mâu thuẫn của CNTT về tích lũy vàng bạc và thặng dư thương mại- Coi thương mại là một trò chơi có tổng lợi ích bằng 0. 1. Thuyết trọng thương1.3. Ưu nhược điểm và khả năng áp dụngb) Khả năng áp dụng- Tư tưởng CNTT ngày nay vẫn đúng trong một số trường hợp: khi SX trong nước vượt quá cầu, khắc phục cán cân thanh toán, khi có khả năng nổ ra chiến tranh hoặc bảo hộ cho một số ngành CN chiến lược…- CNTT cũng có lý khi cho rằng sự gia tăng lượng vàng bạc (tức mức cung tiền) trong nền kinh tế sẽ có tác dụng kích thích hoạt động sản xuất. 1. Thuyết trọng thương1.3. Ưu nhược điểm và khả năng áp dụngb) Khả năng áp dụngJarl Hagelstam (nguyên Bộ trưởng Bộ TC Phần Lan): “Cách tiếp cận của từng quốc gia tham gia đàm phán, kể cả nước công nghiệp và đang phát triển, đó là: Thúc giục tự do hoá thương mại ở những lĩnh vực mà bản thân họ có lợi thế cạnh tranh tương đối mạnh nhất, và phản đối tự do hoá ở những lĩnh vực họ có ít khả năng cạnh tranh hơn và e ngại rằng nhập khẩu sẽ thay thế sản xuất trong nước.” 2. LT lợi thế tuyệt đối (Absolute Advantage)2.1. Tác giả và hoàn cảnh ra đời- Adam Smith (1723-1790): nhà kinh tế chính trị cổ điển nổi tiếng ở Anh và trên thế giới.- Tác phẩm tiêu biểu: Sự giàu có của các quốc gia (The wealth of Nations) (1776) 2. LT lợi thế tuyệt đối2.2. Nội dunga) Thước đo sự giàu có của mỗi quốc gia và sự phân công lao động- Sự giàu có thực sự của một nước là tổng số hàng hóa và dịch vụ có sẵn ở nước đó- Trong điều kiện thương mại tự do, lợi ích của TMQT thu được do thực hiện nguyên tắc phân công. Ông cm TM là một trò chơi có tổng dươngPhương ngôn của mọi người chủ gia đình khôn ngoan là không bao giờ tự sản xuất lấy những gì mà nếu đi mua sẽ được rẻ hơn (thông qua ví dụ về người thợ may và người thợ giầy). Mọi người đều có lợi khi chăm chú làm công việc mình có lợi thế hơn láng giềng, và dùng một phần số sản phẩm của mình hay tiền bán được số sản phẩm ấy để đi mua một số thứ cần dùng khác. 2. LT lợi thế tuyệt đối2.2. Nội dungb) Quan niệm về lợi thế tuyệt đối- Một quốc gia được coi là có lợi thế tuyệt đối về một mặt hàng nếu với cùng một đơn vị nguồn lực, quốc gia đó có thể sản xuất ra nhiều sản phẩm hơn, nghĩa là có năng suất lao động cao hơn.- Các quốc gia nên chuyên môn hóa vào việc sản xuất các hàng hóa mình có lợi thế tuyệt đối và sau đó trao đổi hàng hóa với các quốc gia khácVí dụ minh họaVí dụ minh họaV ...