Bài giảng Dân số - chăm sóc sức khoẻ sinh sản (tài liệu dùng cho sinh viên) - PGS.TS. Đàm Khải Hoàn (ĐH Y khoa Thái Nguyên)

Bài giảng sẽ trang bị cho người học những kiến thức cơ bản và cập nhất về các vấn đề dân số và chăm sóc sức khoẻ sinhsản để giúp cho cán bộ y tế làm tốt công tác này ở tuyến y tế cơ sở.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Dân số - chăm sóc sức khoẻ sinh sản (tài liệu dùng cho sinh viên) - PGS.TS. Đàm Khải Hoàn (ĐH Y khoa Thái Nguyên) ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN - TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA BỘ MÔN Y HỌC CỘNG ĐỒNG -------   ------- Bài giảngDÂN SỐ - CHĂM SÓC SỨC KHOẺ SINH SẢN (TÀI LIỆU DÙNG CHO SINH ) CHỦ BIÊN: PGS.TS. Đàm Khải Hoàn Tham gia biên soạn: 1. PGS.TS. Đàm Khải Hoàn 2. ThS. Phạm Hồng Hải 3. ThS. Hà Huy Phương 4. ThS. Lê Minh Chính 5. ThS. Nguyên Quang Mạnh THÁI NGUYÊN - 2008 LỜI GIỚI THIỆU Dân số học là một môn khoa học xã hội, chuyên nghiên cứu về dân số trong quátrình phát triển của nó. Nghiên cứu tính qui luật của số lượng, kết cấu dân số, quá trìnhbiến động, tái sinh sản dân số và xu hướng phát triển của quá trình đó trong quá trìnhphát triển xã hội. Vì cần có sự hài hoà giữa nhịp độ gia tăng dân số, phát triển kinh tế và cần cómột số dân ổn định. Mỗi người, mỗi gia đình cần có sức khoẻ tốt, đặc biệt là phụ nữ vìthế cần thực hiện chăm sóc sức khoẻ sinh sản. Tại các Trường Đại học Y khoa trong toàn quốc, Dân số - Chăm sóc sức khoẻsinh sản là một môn học của y tế công cộng. Bài giảng sẽ trang bị cho người họcnhững kiến thức cơ bản và cập nhất về các vấn đề dân số và chăm sóc sức khoẻ sinhsản để giúp cho cán bộ y tế làm tốt công tác này ở tuyến y tế cơ sở. Môn Dân số -Chăm sóc sức khoẻ sinh sản đã được đưa vào giảng dạy ở Trường đại học y khoa TháiNguyên từ năm 2000. Trong quá trình biên soạn bài giảng chúng tôi dựa vào các tài liệu của ủy banDS-GĐ&TE Trung ương, Bộ Y tế, giáo trình của các trường đại học kinh tế quốc dân,đại học y tế công cộng, Học viện Quân y... cùng một số tài liệu của các tác giả trong vàngoài nước. Tuy nhiên lần đầu biên soạn sẽ không tránh khỏi những sai sót, rất mong cácđồng nghiệp và các học viên góp ý để lần biên soạn sau hoàn chỉnh hơn. Chủ biên PGS.TS. Đàm Khai Hoàn 1 Mục Lục TrangMỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ DÂN SỐ.............................................................................................1DÂN SỐ VÀ PHÁT TRIỂN ....................................................................................................................9BIẾN ĐỘNG DÂN SỐ ..........................................................................................................................15DI DÂN VÀ VẤN ĐỀ ĐÔ THỊ HOÁ ...................................................................................................21CHÍNH SÁCH DÂN SỐ........................................................................................................................30CÔNG TÁC DÂN SỐ KẾ HOẠCH HOÁ GIA ĐÌNH..........................................................................37CHĂM SÓC SỨC KHOẺ SINH SẢN...................................................................................................47GIỚI VÀ VẤN ĐỀ SỨC KHỎE TÌNH DỤC........................................................................................61TRUYỀN THÔNG VỀ DÂN SỐ CHĂM SÓC SỨC KHỎE SINH SẢN.............................................68TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................................................78 2 MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ DÂN SỐMục tiêu. 1. Nêu được khái niệm dân số và điểm cơ bản của hai học thuyết dân số. 2. Trình bày được lịch sử phát triển dân số. 3. Mô tả được đặc điểm và vai trò của tổng điều tra dân số. 4. Trình bày được những thông tin cơ bản thu thập được trong tổng điều tra dânsố.Nội dung.1. Khái niệm về dân số.1.1. Dân số: Là số lượng dân sống trong một đơn vị lãnh thổ nhất định như trong mộtxóm bản, xã, huyện, tỉnh hay quốc gia...1.2. Dân số học: Là một môn khoa học xã hội, chuyên nghiên cứu về dân số trong quátrình phát triển của nó. Nghiên cứu tính qui luật của số lượng, kết cấu dân số, quá trìnhbiến động, tái sinh sản dân số và xu hướng phát triển của quá trình đó trong quá trìnhphát triển xã hội.1.3. Một số thuật ngữ về dân số. - Qui mô: Là số người trong dân số. - Cơ cấu: Là phân bố theo những đặc điểm nhân khẩu, xã hội, văn hóa và kinh tế(trong khuôn khổ hẹp người ta chỉ đề cập đến cơ cấu theo tuổi và giới). - Biến động bao gồm biến động tự nhiên (sinh, chết) và biến động cơ học (n ...