Bài giảng Đặt nội khí quản - BS.CKII Phạm Văn Đông

Bài giảng Đặt nội khí quản - BS.CKII Phạm Văn Đông với mục tiêu nhằm giúp học viên nắm vững lý thuyết, thực hành để từ đó có thể xử trí được các trường hợp khi đặt nội khí quản. Cùng tìm hiểu để nắm bắt nội dung thông tin vấn đề.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Đặt nội khí quản - BS.CKII Phạm Văn Đông ÑAËT NOÄI KHÍ QUAÛN BS.CKII. PHAÏM VAÊN ÑOÂNG Khoa PT.GMHS -BVCR MUÏC ÑÍCH Thuû thuaät ñaët oáng noäi khí quaûn (NKQ) raát caàn thieát trong hoài söùc caáp cöùu. Ngöôøi laøm coâng taùc HSCC phaûi laøm thaønh thaïo thao taùc, sao cho nhanh choùng, kòp thôøi vaø khoâng gaây tai bieán. Raát quan troïng vì khai thoâng ñöôøng daãn khí coù hieäu quaû cho caùc tröôøng hôïp suy hoâ haáp do taéc ngheõn ñöôøng daãn khí, vaø treân cô sôû ñoù giuùp cho vieäc hoâ haáp hoã trôï baèng boùp boùng, baèng maùy thôû coù hieäu quả. MUÏC TIEÂU Nhaèm giuùp hoïc vieân naém vöõng lyù thuyeát, thöïc haønh, nhöng quan troïng hôn heát laø trong suoát khoùa hoïc, moãi hoïc vieân phaûi ñöôïc ñaët NKQ thaønh coâng treân beänh nhaân ít nhaát laø 3 laàn trôû leân, ñeå sau khi trôû veà ñôn vò mình coâng taùc, hoïc vieân thöïc hieän thaønh coâng ñöôïc kyõ thuaät naøy. SÔ QUA VEÀ CAÁU TAÏO VAØ CHÖÙC NAÊNG ÑÖÔØNG HOÂ HAÁP TREÂN * GIAÛI PHAÃU Muõi, mieäng, löôõi, ngaõ ba haàu hoïng, thanh-khí-khí pheá quaûn (sô ñoà) 1 * SINH LYÙ ÑÖÔØNG HOÂ HAÁP TREÂN Ñöôøng hoâ haáp treân laøm thoâng pheá nang vôùi beân ngoaøi, nhöng chuùng coøn coù theâm nhieàu chöùc naêng quan troïng khaùc ñeå baûo veä söï hoâ haáp, đoù laø: • Laøm aåm khí ñöa vaøo phoåi. • Ñieàu chænh nhieät ñoä khí hít vaøo, do ñoù duø nhieät ñoä hít vaøo raát noùng, hay laïnh, khi vaøo ñeán pheá nang cuõng gaàn baèng nhieät ñoä cô theå: do muõi, haàu, mieäng coù nhieàu maïch maùu ñaûm traùch. • Hai chöùc naêng treân nhaèm baûo veä pheá nang moûng manh khoâng bò toån thöông: Do ñoù khi môû khí quaûn, ñaët NKQ, phaûi chuù yù laøm aåm vaø aám khí khi ñöa vaøo beänh nhaân. • Loâng muõi ngaên laïi caùc haït buïi. • Thanh moân coù nhieäm vuï ñoùng khi nuoát ñeå ngaên thöùc aên vaøo phoåi: chuù yù khi ñaët NKQ coù theå beänh nhaân bò oí hoaëc traøo ngöôïc do ñoùng thanh moân khoâng hoaøn toaøn, chaát noân coù theå vaøo phoåi gaây vieâm phoåi (Aspiration pneumonia) CHÆ ÑÒNH, CHOÁNG CHÆ ÑÒNH A/ CHÆ ÑÒNH. 1/ Ñeå khai thoâng ñöôøng hoâ haáp trong caùc tröôøng hôïp taéc ngheõn khí pheá quaûn do caùc dò vaät, ñaøm, nöôùc, thöùc aên... 2/ Caùc tröôøng hôïp boùp boùng Ambu, hoaëc thoâng khí nhaân taïo (vd: lieät cô hoâ haáp do nhöôïc cô, H/c Guallain-Barre, raén hoå caén...) 2 3/ Röûa daï daøy ôû beänh nhaân hoân meâ (vd: Ngoä ñoäc gacdenan, aminazin, thuoác phieän, phoát pho höõu cô, chlo höõu cô, do aên phaûi ñoäc chaát...) 4/ Roái loaïn tri giaùc, hoân meâ saâu vôùi maát phaûn xaï noân, phaûn xaï ho. 5/ Nhöõng tröôøng hôïp sau khi ruùt oáng NKQ vaøi phuùt ñeán vaøi giôø, ngöôøi beänh ñoät nhieân bò co thaét thanh moân: tím, thôû rít, khoù thôû vaøo. B/ CHOÁNG CHÆ ÑÒNH. 1/Ñöôøng mieäng: - Sai khôùp haøm. - U voøm hoïng. - Vôõ xöông haøm. - Phaãu thuaät vuøng haøm hoïng. 2/ Ñöôøng muõi: - Beänh roái loaïn ñoâng maùu hay giaûm tieåu caàu. - Soát xuaát huyeát. - Chaûy nöôùc naõo tuûy qua xöông haøm. - Vieâm xoang, phì ñaïi cuoán muõi. - Chaán thöông muõi-haøm. DUÏNG CUÏ A/ ÑEØN SOI THANH QUAÛN: Coù hai loaïi chính thöôøng söû duïng - Loaïi löôõi thaúng (Guedel): Löôõi ñeøn keùo caû tieåu thieät leân. - Loaïi löôõi cong (Mac Intosh): Löôõi ñeøn ñaët vaøo tröôùc tieåu thieät ôû khe löôõi gaø vaø thanh haàu. - Löôõi ñeøn coù nhieàu côõ duøng cho ngöôøi lôùn, treû em vaø treû sô sinh. - Ñeøn phaûi kieåm tra thöôøng xuyeân ñeå ñieàu chænh hay thay pin, thay boùng. B/ OÁNG NKQ Coù nhieàu loaïi oáng: - OÁng cao su, oáng nhöïa, oáng coù loø xo, oáng coù tuùi hôi (cuff)… - OÁng coù nhieàu kích côõ khaùc nhau, ñöôøng kính ngoaøi töø 2,5mm cho treû sô sinh ñeán 11mm cho ñaøn oâng to lôùn. C/ CAÂY THOÂNG LOØNG (stylet, maudrin). Laøm baèng kim loaïi meàm, khi ñaët caây vaøo oáng NKQ ta coù theå uoán cong theo yù muoán, ñaàu caây thoâng loøng phaûi ngaén hôn oáng NKQ khoaûng 1cm. D/ OÁNG CHAÉN LÖÔÕI (Airway), DUÏNG CUÏ CHAÉN RAÊNG (Bite-block) E/ CHAÁT DAÀU TRÔN. 3 KYÕ THUAÄT ÑAËT NKQ. (theo nhö höôùng daãn kyõ thuaät cuûa BYT: ñaët NKQ phaûi laø Bs chuyeân khoa HSCC, hoaëc chuyeân khoa khaùc nhöng phaûi ñöôïc qua ñaøo taïo veà thöïc hieän thuû thuaät naøy). 1/ Chuaån bò oáng NKQ Treân thöïc teá ta ño côõ oáng baèng ngoùn tay uùt cuûa beänh nhaân, veà nguyeân taéc phaûi chuaån bò 3 côõ, treân vaø döôùi oáng chuaån, caùch nhau ± 0,5mm. 2/ Beänh nhaân: • Ngöôøi beänh tænh: giaûi thích, ñoäng vieân. - Thôû oxy 100% trong 5 phuùt hoaëc ngöôøi beänh hít 3 laàn oxy 100%. - 2-3 phuùt tröôùc khi ñaët oáng NKQ: tieâm tónh maïch xylocain 1mg/kg vaø thuốc daõn cô pancuronium hoaëc vercuronium 0,01- 0,02mg/kg, coù theå duøng xylocain 1% daïng phun. - Moät phuùt tröôùc khi ñaët NKQ tieâm ñö ...