Bài giảng Điện tàu thủy đại cương: Phần 1 - Nguyễn Bảo Trung

Phần 1 của tập bài giảng "Điện tàu thủy đại cương" cung cấp cho sinh viên những nội dung về: máy phát đồng bộ và các thiết bị nguồn điện năng; trạm phát điện tàu thủy; tự động điều khiển quá trình máy phát điện; cáp điện và các thiết bị phân phối, bảo vệ; động cơ dị bộ 3 pha và khí cụ điện; truyền động điện tàu thủy;... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Điện tàu thủy đại cương: Phần 1 - Nguyễn Bảo Trung ĐIỆN TÀU THỦY ĐẠI CƢƠNG BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIAO THÔNG VẬN TẢI TP.HCM KHOA ĐIỆN - ĐIỆN TỬ VIỄN THÔNG ĐIỆN TÀU THỦY ĐẠI CƢƠNG Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 01năm 2010 Nguyeãn Baûo Trung-Khoa Điện-ĐTVT 0 ĐIỆN TÀU THỦY ĐẠI CƢƠNG CHÖÔNG 1: MAÙY PHAÙT ÑOÀNG BOÄ VAØ CAÙC THIEÁT BÒ NGUOÀN ÑIEÄN NAÊNG. §1 CAÁU TRUÙC TRAÏM PHAÙT ÑIEÄN. Caáu truùc traïm phaùt ñieän taøu thuûy : Hieän nay treân caùc taøu thuûy thöôøng söû duïng traïm phaùt ñieän diesel xoay chieàu goàm ñoäng cô diesel trung toác hoaëc cao toác lai maùy phaùt xoay chieàu ñoàng boä 3 pha ñieän aùp 380V taàn soá 50Hz hoaëc ñieän aùp 440V taàn soá 60 Hz. Trong giôùi haïn taøi lieäu naøy, chuùng ta nghieân cöùu traïm phaùt ñieän diesel xoay chieàu. Tuøy thuoäc vaøo loaïi taøu maø traïm phaùt ñieän coù theå bao goàm 2 ñeán 6 maùy phaùt chính vaø 1 maùy phaùt söï coá. Taøu haøng khoâ, taøu container thöôøng coù 2 ñeán 3 maùy phaùt, taøu khaùch thöôøng coù 4 ñeán 6 maùy phaùt, … Caùc maùy phaùt naøy coù theå coâng taùc ñoäc laäp hoaëc song song nhau. Hình 1.1 veõ sô ñoà moät daây traïm phaùt ñieän coù 3 maùy phaùt chính trong ñoù 2 maùy phaùt cuøng coâng suaát, 1 maùy phaùt coù coâng suaát nhoû hôn vaø 1 maùy phaùt söï coá. Ñaây laø moät traïm phaùt ñieån hình thöôøng thaáy ôû caùc taøu haøng, taøu container. Trong caáu truùc naøy söû duïng theâm moät maùy phaùt coâng suaát nhoû ñeå taêng tính linh hoaït vaø tính kinh teá trong khai thaùc traïm phaùt ñieän. Khi taøu ñoã beán khoâng laøm haøng thì taûi tieâu thuï nhoû, luùc naøy maùy phaùt coâng suaát nhoû naøy ñöôïc söû duïng. phuï taûi phuï taûi raát quan troïng CB CB1 CB2 CB3 CB5 EG DE1 G1 DE2 G2 DE3 G3 D.E Hình 1.1 Traïm phaùt ñieän ñieån hình ôû taøu haøng 02 maùy phaùt coâng suaát lôùn 400KVA-380V-50Hz (G1, G2) 01 maùy phaùt coâng suaát nhoû 180KVA-380V-50Hz (G3) 01 maùy phaùt söï coá 50KVA-380V-50Hz (G4) Nguyeãn Baûo Trung-Khoa Điện-ĐTVT 1 ĐIỆN TÀU THỦY ĐẠI CƢƠNG Hình 1.2 veõ sô ñoà moät daây traïm phaùt ñieän coù 2 maùy phaùt chính cuøng coâng suaát, 1 maùy phaùt söï coá vaø 2 maùy phaùt ñoàng truïc. Ñaây laø moät traïm phaùt ñieån hình ôû caùc taøu dòch vuï, taøu cöùu hoä, … Hai maùy phaùt ñoàng truïc chuû yeáu caáp ñieän cho caùc phuï taûi coâng suaát lôùn nhö chaân vòt muõi, chaân vòt maïn, bôm cöùu hoûa, … Caáu truùc naøy coù öu ñieåm laø naâng cao hieäu suaát söû duïng maùy chính, giaûm chi phí khai thaùc baûo döôõng traïm phaùt (caùc diesel lai maùy phaùt). phuï taûi raát quan troïng phuï taûi phuï taûi coâng suaát lôùn CB6 CB7 CB5 CB1 CB2 CB3 CB4 EDE EG DE1 G1 DE2 G2 SG1 DE3 SG2 DE4 Hình 1.2 Traïm phaùt ñieän ñieån hình ôû taøu dòch vuï Nguyeãn Baûo Trung-Khoa Điện-ĐTVT 2 ĐIỆN TÀU THỦY ĐẠI CƢƠNG §2 MAÙY PHAÙT ÑOÀNG BOÄ 3 PHA. 2.1. Caáu taïo vaø nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maùy phaùt ñoàng boä : thöôøng coù hai loaïi laø maùy phaùt cöïc aån vaø maùy phaùt cöïc hieän. 2.1.1. Caáu taïo : thöôøng coù hai phaàn laø stator vaø rotor a- Stator 1- Maïch töø : Laø loiõ theùp kyõ thuaät ñieän coù ñoä daøy töø 0,3-0,5 mm daäp hình vaønh khaên xeû raõnh trong, caùc laù theùp kyõ thuaät ñieän gheùp caùc ñieän ñeå giaûm doøng Fuco. 2- Voû maùy: thöôøng baèng theùp ñuùc hoaëc gang, caùc maùy phaùt ñieän coâng suaát nhoû hai phía coù naép maùy, caùc maùy phaùt ñieän coâng suaát lôùn caùc naép thöôøng khoâng chòu löïc oå ñôõ, maø moät phía gaén cöùng vôùi ñoäng cô sô caáp, phía beân kia ñaët treân oå ñôõ gaén vôùi voû satxi. 3-Caùc cuoän daây ba pha laáy ñieän ra goïi laø cuoän daây phaàn öùng. Cheá taïo töø daây ñoàng hoaëc hôïp kim coù ñoä daãn ñieän cao, chòu ñöôïc nhieät ñoä, beân treân traùng moät lôùp emay, men caùch ñieän, tô sôïi toång hôïp, hoaëc sôïi thuyû tinh, muïc ñích laøm caùch ñieän giöõa caùc daây trong cuoän daây, daây ñöôïc quaán trong caùc raõnh theo quy luaät nhaát ñònh, soá ñaàu daây ra cuûa cuoän 3 pha coù theå laø 3, 6 9… tuøy theo haõng cheá taïo. Caùc ñaàu daây ñöôïc ñaët trong hoäp kín nöôùc, coù truï noái ñeå noái vôùi maïch ngoøai. Giöõa loõi cöïc töø vaø cuoän daây ñieän töø loùt moät lôùp caùc ñieän baèng giaáy caùch ñieän, mica caùch ñieän, ñaëc ñieåm cuûa lôùp biaø hay mica laø dai, deûo, chòu ñöôïc ñoä aåm vaø ñieàu kieän moâi tröôøng, coù tuoåi thoï cao thoâng thöôøng thì phaàn caùch ñieän naøy phaûi chòu ñöôïc nhieät ñoä laøm vieäc töø 135-1800C. Phaàn naøy laáy ñieän ra ñöôïc goïi laø phaàn öùng, goàm coù 3 cuoän daây, caùc cuoän daây ñieän töø naøy ñaët leäch nhau 120 ñoä ñieän, ngöôøi ta quaán caùc cuoän daây thaønh 3 pha ñoái xöùng vaø coù soá caëp cöïc tuøy thuoäc vaøo toác ñoä Nguyeãn Baûo Trung-Khoa Điện-ĐTVT 3 ĐIỆN ...