Bài giảng Đường lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam: Bài 6

"Bài giảng Đường lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam - Bài 6: Đường lối xây dựng hệ thống chính trị" trình bày khái niệm về hệ thống chính trị và tên gọi hệ thống chính trị ở nước ta qua các giai đoạn cách mạng; hoàn cảnh ra đời và đặc trưng chủ yếu của hệ thống chính trị chuyên chính vô sản (1955-1989); những nhận thức mới của đảng về hệ thống chính trị, mối quan hệ giữa chính trị với kinh tế và nhiều nhận thức mới khác sẽ đặt cơ sở cho việc hoạch định đường lối xây dựng hệ thống chính trị.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Đường lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam: Bài 6 Bài 6: Đường lối xây dựng hệ thống chính trị BÀI 6 ĐƯỜNG LỐI XÂY DỰNG HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ Hướng dẫn học Để học tốt bài này, học viên cần tham khảo các phương pháp học sau:  Học đúng lịch trình của môn học theo tuần, làm các bài luyện tập đầy đủ và tham gia thảo luận trên diễn đàn.  Đọc tài liệu: 1. Đường lối cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam, NXB Chính trị Quốc gia, H.2011. 2. Một số chuyên đề lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam, NXB Chính trị Quốc gia, H.2007, tập 2, trang 195 – 294. 3. Đoàn Duy Thành, Vai trò then chốt của doanh nghiệp nhà nước trong kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, NXB Chính trị Quốc gia, H.2001. 4. Mã Hồng (chủ biên), Kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa, NXB Chính trình Quốc gia, H.1995.  Học viên làm việc theo nhóm và trao đổi với giảng viên trực tiếp tại lớp học hoặc qua email.  Trang Web môn học. Nội dung Đường lối xây dựng hệ thống chính trị là một nội dung quan trọng trong đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam nhằm đem lại cho nhân dân lao động quyền làm chủ đất nước, đảm bảo quyền lực thực sự thuộc về nhân dân. Bài 6 sẽ cung cấp cho học viên những kiến thức cơ bản về đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam trên những lĩnh vực hết sức quan trọng này. Mục tiêu  Nắm được khái niệm về hệ thống chính trị và tên gọi hệ thống chính trị ở nước ta qua các giai đoạn cách mạng.  Nắm được đặc điểm và nội dung hoạt động của hệ thống chính trị dân chủ nhân dân (1945 – 1954).  Nắm được hoàn cảnh ra đời và đặc trưng chủ yếu của hệ thống chính trị chuyên chính vô sản (1955 – 1989).  Nắm vững và hiểu rõ các nhận thức mới của Đảng ta trong việc xây dựng hệ thống chính trị ở nước ta thời kỳ đổi mới.  Nắm được nội dung chủ yếu của việc xây dựng hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay.106 PHP101_Bai6_v1.0013104217 Bài 6: Đường lối xây dựng hệ thống chính trịTình huống dẫn nhập• Người Việt Nam chúng ta trước đây thường hay nghe tới cụm từ “chuyên chính vô sản” hay “hệ thống chuyên chính vô sản”. Nay, chúng ta lại nghe nói tới cụm từ “hệ thống chính trị”. Vậy các khái niệm đó có phải là một hay không?• Muốn hiểu đường lối xây dựng hệ thống chính trị ta phải hiểu cấu trúc của hệ thống này gồm các bộ phận nào, mối quan hệ giữa chúng và mối quan hệ giữa toàn bộ hệ thống này với xã hội? Trên cơ sở đó, chúng ta sẽ thấy rõ xây dựng hệ thống chính trị thực chất là xây dựng cái gì.• Những nhận thức mới của đảng về hệ thống chính trị, mối quan hệ giữa chính trị với kinh tế và nhiều nhận thức mới khác sẽ đặt cơ sở cho việc hoạch định đường lối xây dựng hệ thống chính trị. Những vấn đề đặt ra ở trên sẽ được luận giải trong bài này.PHP101_Bai6_v1.0013104217 107 Bài 6: Đường lối xây dựng hệ thống chính trị Hệ thống chính trị là một bộ phận kiến trúc thượng tầng xã hội, bao gồm các tổ chức, các thiết chế có quan hệ với nhau về mục đích, chức năng trong việc thực hiện, tham gia thực hiện quyền lực chính trị hoặc đưa ra các quyết định chính trị. Hệ thống chính trị bao gồm các bộ phận cấu thành có quan hệ mật thiết với nhau và có vai trò, vị trí khác nhau trong sự vận hành của các quá trình chính trị, thể hiện ở các cấp độ khác nhau. Giữa các bộ phận cấu thành hệ thống, bao giờ cũng có một bộ phận giữ vai trò nòng cốt, hạt nhân, làm động lực thúc đẩy và dẫn dắt cả hệ thống vận hành theo một mục tiêu và phương hướng xác định. Hệ thống chính trị ở Việt Nam hiện nay bao gồm Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam...), và các mối quan hệ giữa các thành tố trong hệ thống.6.1. Đường lối xây dựng hệ thống chính trị thời kỳ trước đổi mới6.1.1. Hệ thống chính trị dân chủ nhân dân (1945 - 1954) Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thắng lợi, Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà ra đời đánh dấu sự hình thành ở nước ta một hệ thống chính trị cách mạng với các đặc trưng sau đây:  Có nhiệm vụ thực hiện đường lối cách mạng “Đánh đuổi bọn đế quốc xâm lược, giành độc lập và thống nhất thật sự cho dân tộc, xoá bỏ những di tích phong kiến và nửa p ...