Bài giảng giải phẫu so sánh động vật có xương sống - PGS.TS. Ngô Đắc Chứng

Động vật có dây sống là những động vật đa bào chính thức, có thể xoang, cơ thể đối xứng hai bên và có những đặc điểm chung như sau: Có dây sống chạy sọc sống lưng cơ thể con vật; có hệ thần kinh hình ống.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng giải phẫu so sánh động vật có xương sống - PGS.TS. Ngô Đắc ChứngTRƯỜNGĐẠIHỌCSƯPHẠMHUẾTR PGS.TSNGÔĐẮCCHỨNG Bàigiảng GiẢIPHẪUSOSÁNH ĐỘNGVẬTCÓXƯƠNGSỐNGCÁCYÊUCẦUCỦAHỌCPHẦN1. Sốtiết:452. Trọngsố:Tiểuluận:4ThikếtthúcHP:63.Tiểuluận:thamkhảotàiliệutiếngAnh đểsoạnmộtvấnđềliênquanđếnnội dungHP4.Hìnhthứcthi:viếtcósửdụngtàiliệu5.Tàiliệuhọctập:5.TNgôĐắcChứng:BàigiảngGiảiphẫuso sánhđộngvậtcóxươngsống(bảnthảo)K.V.KardongandE.J.Zalisco,2002: ComparativeVertebrateAnatomy.McGraw Hill,NewYorkA.BeaumontetP.Cassier,1972:Les Cordésanatomiecompareédesvertébrés. Dunod,Paris Chương1 ChĐạicươngNgànhDâysống(Chordata) NgànhDâysống(Chordata)gồmcó Ngbaphânngànhlà:Khôngsọ(Acrania)haySốngđầu(Cephalochordata),Cóbao(Tunicata)haySốngđuôi(Urochordata)vàCósọ(Craniota)hayCóxươngsống(Vertebrata). Đặcđiểmchungvềcấutạocơthể Đặ Độngvậtdâysốnglànhữngđộngvật đabàochínhthức,cóthểxoang,cơthể đốixứnghaibênvàcónhữngđặcđiểm chungnhưsau:1.Códâysốngchạydọcsốnglưngcơ thểconvật.2.Cóhệthầnkinhhìnhống 3.Phầnđầucủaốngtiêuhoágọilà 3.hầucóthủngnhiềuđôikhemang,làmkhoanghầuthôngrangoài. 4.Cóđuôinằmphíasauhậumôn. 4.C 5.Hệtuầntoànlàhệkín(trừphân 5.HngànhcóbaoTunicata). Đặcđiểmcơbảngiốngvớinhiềungànhđộngvậtkhôngxươngsống1.Cóxoangcơthểthứsinh(coelum)2.Cómiệngthứsinh(Deuterostomia)3.Cósựphânđốtcơthể.4.CơthểcóđốixứnghaibênI.PhânngànhSốngđầuI.Ph(Cephalochordata) hayKhôngsọ hayKh(Acrania)1.1Hìnhdạng1.2Cấutạo Vỏda• Dâysống• Hệthầnkinhvàgiácquan• Cơquantiêuhóavàhôhấp•• Hệtuầnhoàn• HệniệusinhdụcII.PhânngànhSốngđuôiII.Ph(Urochordata)hayCóbao(Tunicata)• Hìnhdạng• CấutạoIII.PhânngànhCósọ(Craniota)hayIII.PhCóxươngsống(Vertebrata)3.1Hìnhdạngvàkíchthước• Cácmặtphẳngvàtrụcđốixứngcơthể• Tínhchấtphânđốtcủacơthể3.2Cấutạo3.2C1.Vỏda2.Trungbìthânlõmvàothànhthểxoang3.Ốngthầnkinhlưngphìnhtoởphíatrướchình thànhnãobộchínhthứcgồmnămphần:não trước,nãotrunggian,nãogiữa,hànhtủyvà tiểunão.Từnãobộphátra1012đôidây thầnkinhnãomàmộttrongsốđóliênquan vớicáccơquancảmgiác.4.Dâysốngthườngbiếnmấtởgiaiđoạn4.D trưởngthành,đượcbaoquanhbởimột baoxươngcónguồngốctrungbì,phân đốt,tạothànhbộxươngtrụccủacơthể làcộtsốnggồmnhiềuđốtsống.5.Hầuthủngcáckhemang(ítralàởgiai đoạnphôi)6.Cơquanhôhấpcủakhônghàm,cávà6.C ấutrùnglưỡngthêlàmangvàcung mang.Ởđộngvậtcóxươngsốngởcạn vàmộtvàiloàicácơquanhôhấplà phổi.7.Hệtuầnhoànmáulàmộthệhoàntoàn kínvàđộclậpvớihệbạchhuyết.8.Sựvậnchuyểnđượcthựchiệnnhờhailoại8.S chilàvâybơi(vâychẵnvàvâylẻ)vàchinăm ngón.9.Hệbàitiếtgồmcáctiểucầuthậntậphợp tronghaiquảthậnvàmộtđôiốngdẫnniệu, dẫncácsảnphẩmbàitiết.Tuỳtheovịtrívà thờigianxuấthiệnmàcóbaloạithận:thận trước,thậngiữavàthậnsau.10.Phầnlớncócơquansinhdụcphân10.Ph tínhvàsinhsảnhữutính.3.3Phânloạivàđạicươngvềsự3.3Phtiếnhóa• Từnăm1758,Linnaeusphânđộngvật cóxươngsốngthànhbốnLớp:Cá, Lưỡngcư,ChimvàĐộngvậtcóvú. Nhưng,LinnaeusđưathuậtngữLưỡng cưcónộidungrấtkhácvớinghĩahiện nayvìnóbaogồmcảếchnhái(ếch,kỳ giông),bòsát(cásấu,rùa,thằnlằn)và kểcảmộtsốloàicá.• Năm1816,Blainvilleđãđềnghịchialàmnăm lớp:Cá,Lưỡngcư,Bòsát,ChimvàĐộngvật cóvú Côngtrìnhnghiêncứucủanhàcổsinhvật• họcThụyĐiểnStensiö(từnăm1926)trên mộtloàicáhóathạchlàcágiápkhônghàm (Ostracodermi)đãphânchiaĐộngvậtcó xươngsốngthànhhaiNhómKhônghàm (Agnatha)Cóhàm(Gnathostomata)PhânngànhCósọ(Craniota)hayCóxươngsống(Vertebrata) NhómĐộngvậtkhônghàm(Agnatha) NhLớpMiệngtròn(Cyclostomata)NhómĐộngvậtcóhàm(Gnathostomata)TrênlớpCá(Pisces)LớpCágai(Acanthodii)(*)LớpCádatấm(Placodermi)(*)LớpCásụn(Chondrichthyes)LớpCáxương(Osteichthyes) TrênlớpBốnchân(Tetrapoda) TrLớpLưỡngcư(Amphibia)Độngvậtcómàngối(Amniota)LớpBòsát(Reptilia)LớpChim(Aves)LớpĐộngvậtcóvú(Mammalia)(*)ĐãbịtuyệtchủngSơđồPhátsinhchủngloạicủaĐộngvậtcóxươngsống• SƠ ĐỒ 1• SƠ ĐỒ 2• SƠ ĐỒ 3 ...