Bài giảng Hệ điều hành Unix-Linux: Chương 2 - Đặng Thu Hiền

Chương 2 của bài giảng Hệ điều hành Unix-Linux trình bày về các thao tác với hệ thống. Thông qua chương này người học có thể biết được quá trình khởi động Linux, các thủ tục đăng nhập, thông báo đăng nhập, tắt máy và khởi động lại máy,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Hệ điều hành Unix-Linux: Chương 2 - Đặng Thu Hiền Hệ iều hành UNIX-Linux Chương 2. Thao tác với hệ thống Đặng Thu Hiền Khoa Công nghệ thông tin Trường Đại học Công nghệ Đại học Quốc gia Hà Nội 1 Quá trình khởi động Linux n  Module tải là LiLo (LInux LOader) hoặc GRUB n  Các module này được cài trên MBR n  Lilo và GRUB hiện tại có giao diện đồ họa n  Nếu Linux được cài cùng một số HDH khác thì Lilo sẽ cho ta chọn HDH để khởi động n  Quá trình init là quá trình khởi thủy, là cha của mọi tiến trình n  Khi được khởi tạo thì init sẽ chạy chương trình shell /etc/inittab để biết được chế độ khởi động Đặng Thu Hiền - 2009 2 Thủ tục ng nhập n  Khi khởi động xong sẽ hiện ra giao diện ng nhập n  Ví dụ giao diện text: n  Khi nhập vào tên người dùng hệ thống sẽ hỏi mật khẩu: n  Nếu ng nhập không thành công (sai mật khẩu) hệ thống sẽ thông báo: Login incorrect Đặng Thu Hiền - 2009 3 Thủ tục ng nhập n  Ví dụ giao diện đồ hoạ n  Gõ username, sau ó Enter sẽ hiện ra cửa sổ hỏi password Đặng Thu Hiền - 2009 4 Thủ tục ng nhập n  Đăng nhập thành công n  Khi ng nhập thành công hệ thống sẽ hiển thị ra dấu nhắc hệ thống/màn hình desktop để chờ ta ánh lệnh/thao tác n  Thóat khỏi hệ thống n  Sau khi làm việc xong ta có thể thóat ra khỏi hệ thống bằng lệnh logout hoặc nhấn tổ hợp phím Ctrl+D (một số trường hợp có thể dùng lệnh exit) Đặng Thu Hiền - 2009 5 Thông báo đăng nhập n  Chúng ta có thể thay đổi các dòng hiển thị bằng cách sửa đổi file /etc/rc.d/rc.local như sau: n  Thay oạn chương trình bằng những thông tin muốn hiển thị n  echo > /etc/issue n  echo $R >> /etc/issue n  echo Kernel $(uname -r) on $a $SMP$(uname -m) >> /etc/ issue n  cp -f /etc/issue /etc/issue.net n  echo >> /etc/issue Đặng Thu Hiền - 2009 6 Tắt máy và khởi động lại máy n  shutdown [tùy-chọn] [cảnh-báo] n  Lệnh này cho phép dừng tất cả các dịch vụ ang chạy trên hệ thống. Các tùy-chọn của lệnh này như sau: n  -k : không thực sự shutdown mà chỉ cảnh báo. n  -r : khởi động lại ngay sau khi shutdown. n  -h : tắt máy thực sự sau khi shutdown. n  -f : khởi động lại nhanh và bỏ qua việc kiểm tra ĩa. n  -F : khởi động lại và thực hiện việc kiểm tra ĩa. Đặng Thu Hiền - 2009 7 Tắt máy và khởi động lại máy n  Tắt máy n  Sử dụng lệnh halt với cú pháp như sau: n  halt [tùy-chọn] n  Lệnh này tắt hẳn máy. n  Các tuỳ chọn: n  -f : thực hiện tắt máy ngay mà không thực hiện lần l-ợt việc n  dừng các dịch vụ có trên hệ thống. n  -i : chỉ thực hiện dừng tất cả các dịch vụ mạng tr-ớc khi tắt n  máy. n  Nếu thoát khỏi hệ thống không úng cách thì dẫn đến hậu quả là một số file hay toàn bộ hệ thống file có thể bị hư hỏng. Đặng Thu Hiền - 2009 8 Tắt máy và khởi động lại máy n  Khởi động lại máy n  Thoát khỏi hệ thống có thể sử dụng n  Tổ hợp ba phím Ctrl+Alt+Del, n  Lệnh shutdown n  Lệnh halt n  Lệnh reboot. n  Cú pháp lệnh reboot: n  reboot [tùy-chọn] n  Lệnh này cho phép khởi động lại hệ thống. Đặng Thu Hiền - 2009 9 Khởi động vào chế độ đồ hoạ Đặng Thu Hiền - 2009 10 Tài khoản siêu người dùng và tài khoản đại diện n  Tài khoản siêu người dùng thường là tài khoản root n  Tài khoản root có quyền thao tác tối a n  Trong Ubuntu, tài khoản đại diện có thể thực hiện các thao tác của root bằng cách sử dụng lệnh sudo, sau ó gõ mật khẩu của mình n  Ví dụ n  sudo apt-get install mc n  sudo –s chuyển sang tài khoản root Đặng Thu Hiền - 2009 11 Mật khẩu n  Mật khẩu là một xâu kí tự i kèm với tên người dùng để đảm bảo an toàn và bí mật n  Trong quá trình ng nhập, người dùng phải gõ úng tên và mật khẩu n  Tên người dùng có thể được công khai song mật khẩu thì tuyệt đối phải được đảm bảo bí mật n  Việc ng ký tên và mật khẩu của siêu người dùng được tiến hành trong quá trình khởi tạo hệ iều hành Linux. n  Việc ng ký tên và mật khẩu của một người dùng thông thường được tiến hành khi một người dùng khi tạo tài khoản n  Thông thường siêu người dùng cung cấp tên và mật khẩu ...