Bài giảng Hệ điều hành UNIX-Linux: Chương 8 - Nguyễn Trí Thành

Chương 8 của bài giảng Hệ điều hành UNIX-Linux trình bày về lập trình Shell. Trong chương này cung cấp cho người học một số nội dung như: Chương trình shell, trình soạn thảo văn bản trong Linux, các loại shell, các ký hiệu đặc biệt trong shell, sử dụng biến trong shell,... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm bắt các nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Hệ điều hành UNIX-Linux: Chương 8 - Nguyễn Trí Thành Hệ ñiều hành UNIX-Linux Chương 8. Lập trình Shell Unix operating system - Nguyen Tri Thanh - Sep-10 1 Chương trình shell
Chương trình shell là một tập hợp các câu lệnh viết trong một file text
Nó giống chương trình .bat trong MSDOS nhưng có sức mạnh lớn hơn nhiều
Chương trình shell có thể nhận dữ liệu từ người dùng, từ file và in kết quả ra màn hình
Có thể dùng ñể tạo ra một lệnh riêng cho mình
Shell giúp tiết kiệm thời gian ñể làm các công việc hàng ngày
Các bước ñể tạo ra một chương trình shell
Sử dụng một chương trình soạn thảo text ñể tạo ra một file chương trình
Thay ñổi thuộc tính của file vừa tạo ra thêm thuộc tính khả thi: chmod +x ./script.sh
Có thể chạy luôn chương trình bằng lệnh: sh script.sh
Các chương trình shell nên ñặt ñuôi là .sh 2 Unix operating system - Nguyen Tri Thanh - Sep-10 Trình soạn thảo văn bản trong Linux • Trình soạn thảo vim Unix operating system - Nguyen Tri Thanh - Sep-10 3 Trình soạn thảo văn bản trong Linux • Trình soạn thảo của mc Unix operating system - Nguyen Tri Thanh - Sep-10 4 Các loại shell  Muốn xem các loại shell có trong hệ thống ta sử dụng lệnh: cat /etc/shells  Muốn xem shell hiện tại: echo $SHELL  Phần này chỉ ñề cập ñến lập trình shell trong bash Unix operating system - Nguyen Tri Thanh - Sep-10 5 Các ký hiệu ñặc biệt trong shell Khi ñặt tên biến cần tránh xung ñột với các ký tự ñặc biệt này Unix operating system - Nguyen Tri Thanh - Sep-10 6 Sử dụng biến trong shell  Biến hệ thống ñược Linux tạo ra và quản lý (CHỮ IN HOA)  Biến người dùng: ñược người dùng tạo ra và quản lý (chữ thường) Unix operating system - Nguyen Tri Thanh - Sep-10 7 Quy tắc ñặt tên biến  Tên biến phải bắt ñầu với một ký tự chữ cái hoặc dấu gạch dưới (_), tiếp theo là một hoặc một số ký tự chữ hoặc số  Biến ñược khởi tạo khi ta gán giá trị cho biến  Không thêm các dấu cách vào trước và sau dấu gán, khi gán giá trị cho biến  Biến trong Linux phân biệt chữ HOA thường  Tìm các biến hợp lệ và khong hợp lệ:  no=10  new_variable=“Test”  number= 10  1stnumber=10  Truy cập giá trị của một biến ta dùng ký tự $ trước tên biến, xóa 1 biến sử dụng lệnh unset var  echo $new_variable  Lệnh echo [tùy chọn] [chuỗi, biến] dùng ñể hiển thị văn bản hoặc giá trị của biến ra màn hình  Tùy chọn: -n không hiển thị ký hiệu xuống dòng, -e hiển thị các ký tự ẩn ñặc biệt sau trong chuỗi Unix operating system - Nguyen Tri Thanh - Sep-10 8 Trích dẫn (quoting)  Trích dẫn là cách bao quanh một chuỗi bằng cặp dấu nháy  Cho phép một số ký tự ñặc biệt giữ nguyên như các ký tự bình thường  Có 2 loại trích dẫn mạnh (‘ …’) và trích dẫn yếu (“ … ”)  Trích dẫn yếu vẫn biên dịch các biến trong chuỗi  echo “Giá trị của biến là: $var”  Trích dẫn mạnh bảo toàn toàn bộ các ký tự trong chuỗi  echo ‘Giá trị của tham số ñầu tiên là: $var’ → Giá trị của tham số ñầu tiên là: $var  ls -l '[Vv]*‘ → ls: [Vv]*: No such file or directory Unix operating system - Nguyen Tri Thanh - Sep-10 9 Tính toán số học trên các biến  Tính toán trong shell ñược thực hiện với các ñối số nguyên  Các phép toán gồm có: cộng (+), trừ (-), nhân (*), chia (/), mod (%)  Tính toán trên shell có dạng:  `expr `  Ví dụ var1=10 var2=20 sum=`expr $var1 + $var2 ` product=`expr $var1 \* $var2 ` echo “Tổng của $var1 và $var2 là: $sum, tích của chúng là $product” Unix operating system - Nguyen Tri Thanh - Sep-10 10 Tham số dòng lệnh trong chương trình shell  Là tham số ñược truyền vào cho chương trình trên dòng lệnh  Dùng ñể thông báo cho chương trình các tùy chọn, file cần xử lý  rm test.txt  ls –a /usr/local  myshell 10 30  Truy cập các tham số dòng lệnh thông qua các biến hệ thống $1, …, $9  echo $1 # hiển thị 10  echo $2 # hiển thị 30  Tổng số tham số trả lại qua biến $#, toàn bộ tham số thông qua $* hay $@, biến $0 trả lại tên chương trình  echo Total number of command line argument are $#“  echo $0 is script name“  echo $1 is first argument“  echo $2 is second argument“  echo All of them are :- $* or $@ Unix operating system - Nguyen Tri Thanh - Sep-10 11 Tham số dòng lệnh trong chương trình shell (tiếp)  Làm sao truy cập các tham số có số thứ tự > 9?  Truy xuất thông qua $@ hay $*  Dùng lệnh shift  shift sẽ gán lại giá trị của các tham số vị trí bằng cách dịch trái giá trị của danh sách các biến  $1 Giá trị logic trong shell  Ngược với C hay các ngôn ngữ lập trình thông dụng, trong shell giá trị 0 nghĩa là true còn giá trị khác 0 là false  Giá trị logic là một giá trị quan trọng trong các cấu trúc ñiều khiển  Giá trị logic trong bc Unix operating system - Nguyen Tri Thanh - Sep-10 13 Cấu trúc chương trình shell  Là một tập hợp các lệnh và các cấu trúc ñiều khiển  Mỗi lệnh ñược viết trên 1 dòng  Chú thích trong chương trình là phần nằm sau dấu #  Dòng chú thích ñầu tiên trong file chương t ...