Bài giảng Hệ thống pháp luật

Bài giảng Hệ thống pháp luật bao gồm những nội dung về khái niệm; hệ thống cấu trúc bên trong của pháp luật; hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; các ngành luật trong hệ thống pháp luật Việt Nam; các tiêu chuẩn để đánh giá mức độ hoàn thiện của hệ thống pháp luật; hệ thống hoá pháp luật.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Hệ thống pháp luậtHỆTHỐNGPHÁPLUẬT Presentedby:PhanNhatThanh NỘIDUNG1. Kháiniệm2. Hệthốngcấutrúcbêntrongcủaphápluật3. Hệthốngvănbảnquyphạmphápluật4. CácngànhluậttronghệthốngphápluậtViệt Nam5. Cáctiêuchuẩnđểđánhgiámứcđộhoànthiện củahệthốngphápluật6. Hệthốnghoáphápluật I.KHÁINIỆMHệthốngphápluậtlàtổngthểcácquyphạmpháp luật có mối liên hệ nội tại thống nhấtvớinhau,đượcphânthànhcácchếđịnhphápluật, các ngành luật và được thể hiện trongcácvănbảnquyphạmphápluậtdoNhànướcbanhành.HệthốngphápluậtXHCNđượchợpthànhtừcácbộphậnsauđây Vềmặthìnhthức:hệthốngphápluậtXHCN đượccấuthànhtừcácvănbảnquyphạm phápluật. Vềmặtcấutrúcbêntrong:hệthốngpháp luậtXHCNđượchợpthànhtừcácquyphạm phápluật,chếđịnhphápluậtvàngànhluật.II.HỆTHỐNGCẤUTRÚCBÊNTRONGCỦAPHÁP LUẬT Hệthốngcấutrúccủaphápluật:làtổngthể cácquyphạmphápluậtcómốiliênhệnội tạithốngnhất,đượcphânđịnhthànhcácchế địnhphápluật,ngànhluật.Quy phạm pháp luật: là đơn vị nhỏ nhất cấu thànhhệthốngphápluật.Chế định pháp luật: là một nhóm quy phạm pháp luật có đặc điểm chung, cùng điều chỉnh mộtnhómquanhệxãhộitươngứng.Ngành luật: là hệ thống các quy phạm pháp luậtđiềuchỉnhcácquanhệcùngloạitrongmột lĩnhvựcnhấtđịnhcủađờisốngxãhội.Cóhaicăncứchủyếuđểphânđịnhcácngành luật: Đốitượngđiềuchỉnh: lànhữngquanhệxãhội cùngloại,thuộcmộtlĩnhvựccủađờisốngxã hộicầncósựđiềuchỉnhbằngphápluật.Mỗi ngành luật sẽ điều chỉnh một loại quan hệ xã hộiđặcthù. Phươngphápđiềuchỉnh:làcáchthứctácđộng vào quan hệ xã hội thuộc phạm vi điều chỉnh của ngành luật đó. Mỗi ngành luật cũng có phươngphápđiềuchỉnhđặcthù.Có2phươngphápđiềuchỉnhchủyếulàphươngphápbìnhđẳngthoảthuậnvàphươngphápquyềnuyphụctùng Phương pháp bình đẳng thoả thuận: có những đặc điểmchủyếulà:Nhànướckhôngcanthiệptrựctiếp vàocácquanhệphápluậtmàchỉđịnhrakhuônkhổ và các bên tham gia quan hệ pháp luật có thể thỏa thuận với nhau (về quyền và nghĩa vụ của các bên trongquanhệphápluật,cáchthứcgiảiquyếtkhicó tranh chấp xảy ra…) trong khuôn khổ đó, các bên tham gia quan hệ pháp luật bình đẳng với nhau về quyềnvànghĩavụ. Phương pháp quyền uy phục tùng: một bên trongquanhệphápluật(Nhànước)cóquyềnra mệnhlệnh,cònbênkiaphảiphụctùng. Tuỳ thuộc vào đặc điểm, tính chất của các quan hệ xã hội, các ngành luật sử dụng một phươngpháphoặcphốihợpcả2phươngpháp này.III.HỆTHỐNGVĂNBẢNQUYPHẠMPHÁPLUẬT1. Khái niệm hệ thống văn bản quy phạm pháp luật: là tổng thể các văn bản quy phạm pháp luậtdoNhànướcbanhành.2..Kháiniệmvănbảnquyphạmphápluật:Văn bảnquyphạmphápluậtlàvănbảndocơquan nhànướccóthẩmquyềnbanhànhtheothủtục, trìnhtựluậtđịnh,trongđócócácquytắcxửsự chung, được nhà nước đảm bảo thực hiện nhằm điềuchỉnhcác quanhệxãhộitheo định hướngXHCNvàđượcápdụngnhiềulầntrong thựctếđờisống.3.CácloạivănbảnquyphạmphápluậttronghệthốngvănbảnphápluậtởViệtNamhiệnnay:STT Tênvănbản Cơquanbanhành1 Hiến pháp, Luật, Quốchội Nghịquyết2 Pháp lệnh, Nghị ỦybanthườngvụQuốchội quyết3 Lệnh,Quyếtđịnh Chủtịchnước4 Nghịđịnh Chínhphủ5 Quyếtđịnh ThủtướngChínhphủ6 Nghịquyết HộiđồngThẩmphántoàánnhândântốicao Thôngtư ChánhánTANDTC7 Thôngtư ViệntrưởngViệnkiểmsátnhândântốicao8 Thôngtư Bộtrưởng,thủtrưởngcơquanngangbộ9 Quyếtđịnh Tổngkiểmtoánnhànước10 Nghịquyếtliêntịch Giữa UBTVQH hoặc giữa Chính phủ với cơ quantrungươngcủatổchứcchínhtrịxãhội11 Thôngtưliêntịch giữa Chánh án Toà án nhân dân tối cao với Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; giữaBộtrưởng,Thủtrưởngcơquanngangbộ với Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; giữa cácBộtrưởng,Thủtrưởngcơquanngangbộ12 Hội đồng nhân dân, Uỷ ban Vănbảnquyphạmphápluật nhândân4.Phânloại Căn cứ vào hiệu lực pháp lý, văn bản quy phạmphápluậtđượcchiathành2loại: Vănbảnluật Vănbảndướiluật5.Mốiliênhệgiữacácvănbảnquyphạmphápluật Mối liên hệ về hiệu lực pháp lý: các văn bản quyphạmphápluậtluôntồntạitrongmộttrật tự thứ bậc về hiệu lực pháp lý từ cao xuống thấp, trong đó có hiệu lực pháp lý cao nhất là Hiếnpháp. Mối liên hệ về nội dung: các văn bản quy phạm pháp luật thống nhất với nhau về nội dung.6.Hiệulựccủavănbảnquyphạmphápluật Hiệulựctheothờigian Hiệulựctheokhônggian Hiệulựctheođốitượngtácđộng Ngoài ra, văn bản quy phạm pháp luật còn có thểcóhiệulựctrởvềtrước. ...