Bài giảng Hóa vô cơ - Chương 4: Danh pháp các chất vô cơ

Bài giảng Hóa vô cơ - Chương 4: Danh pháp các chất vô cơ cung cấp cho học viên những kiến thức về danh pháp truyền thống, tên của hợp chất bậc 2, tên các hợp chất phức tạp, danh pháp phức chất, cách thiết lập tên phối tử, cách viết tên phức, danh pháp hệ thống của IUPAC,... Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung bài giảng!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Hóa vô cơ - Chương 4: Danh pháp các chất vô cơ Hóa vô cơDanh pháp các chất vô cơ Dự thảo về danh pháp Hội hóa học Việt NamMột số quy tắc khi xây dựng dự thảo Danh pháp là danh từ riêng nên giữ nguyên tiếng nước ngoài khi viết. Lấy tên Latin làm chuẩn đối với danh pháp đơn chất và tên tiếng Anh làm chuẩn khi viết danh pháp hợp chất. Giữ nguyên tên viết Việt cho những danh pháp rất thông dụng. Thống nhất cách đặt tên với các ngành khoa học khác. Tách cách viết ra khỏi cách đọc tên. Dự thảo về danh pháp đơn chất Hội hóa học Việt NamGiöõ nguyeân teân 10 nguyeân toá hoaøn toaøn thuaàntieáng Vieät ñaõ thoâng duïng:Fe/Saét(Ferrum) Al/nhoâm(Aluminium)Au/vaøng(Aurum) Ag/baïc(Argentum)Cu/ñoàng(Cuprum) Hg/Thuûy ngaân (Hydrargyrum/Mercury)Zn/keõm(Zincum) S/löu huyønh(Sulfur)Pb/chì(Plumbum) Sn/thieác(Stannum) Dự thảo về danh pháp đơn chất Hội hóa học Việt NamGiöõ nguyeân teân Vieät 3 phi kim loaïi thoâng duïng:N/Nitô/nitrogen(Nitrogenium)O/Oxy(Oxygenium)H/Hydro(hydrogenium)Danh phaùp cuûa caùc ñôn chaát coøn laïi laáy cô sôûdanh phaùp Latin với một số biến đổi như sau:a) Boû tiếp vĩ ngữ umVí duï: Helium (He)→ Heli Dự thảo về danh pháp đơn chất Hội hóa học Việt Namb) Möôøi moät nguyeân toá caùch vieát vaø ñoïc tieáng Vieätñaõ raát thoâng duïng thì boû caû nguyeân aâm i (e) trongtiếp vĩ ngữ ium (eum) :N/Nitô;Nitrogen Si/Silic(Silicium)(Nitrogenium)Pr/Praseodim Ti/Titan(titanium)(Praseodimium)W/Wolfram(Wolframium) Cr/Crom(Chromium)Nd/Neodim(Neodimium) C/carbon(Carboneum)U/Uran;Urani(Uranium) Pt/Platin(Platinium) Dự thảo về danh pháp đơn chất Hội hóa học Việt Namc) Boû h caâm: Ví duï: Cl: Chlorum → Clord) Hai phuï aâm gioáng nhau liền kề, boû bôùt moät phuïaâm: Ví duï: Be: Berillium → Berilie) Hai nguyeân toá Cm vaø Tm giöõ nguyeân teân Latinñeå kyù hieäu phuø hôïp vôùi teân nguyeân toá : Cm: Curium/Curium; Tm: Thulium/Thuliumf) Hai nguyeân toá P vaø As boû ñaëc bieät: P: Phosphorous/phospho ; As: Asenicum/Aseng) Caùc nguyeân toá khaùc giöõ nguyeân teân Latin Ví duï: Kr: Kripton → Kripton Dự thảo về danh pháp đơn chất Hội hóa học Việt Namh) 8 nguyeân toá coù hai caùch vieát teân Vieät:N: Nitrogenium  Nitô(1)/Nitrogen(2)Ca: Calcium  Canxi(1)/Calci(2)Co: Cobaltum  Coban(1)/Cobalt(2)Ni: Niccolum/Nickel Niken(1)/Nickel(2)Sb: Stibium  Antimon(1)/Stibi(2)Ho: Holmium  Honmi (1)/Holmi (2)Ta: TantalumTantan(1)/Tantal(2)W: Wolframium Wonfram(1)/Wolfram(2) Một số đđiểm lưu ý trong dự thảo về hợp chất Hội hóa học Việt Nam1) Vieát teân cation (phaàn döông) tröôùc, anion (phaàn aâm)sau2) Moät soá thuaät ngöõ thoâng duïng coù theå duøng hai caùch: axit/acid ; xyanide/cyanide, axeton/aceton ;andehyd/aldehyd …3) Ñoái vôùi hôïp chaát baäc 2 khoâng duøng haäu toá – ua(yt,it), maø duøng haäu toá–ide Ví dụ NaCl – Natri cloride , NaCN – Natri cyanide ,NaOH – Natri hydroxide4) Caùc acid coù haäu toá ô coù theå thay ô baèng haäu toá - ous Ví dụ: H3PO3 acid phosphorơ hay acid phosphorous Một số đđiểm lưu ý trong dự thảo về hợp chất Hội hóa học Việt NamMOÄT SOÁ ÑIEÅM KHOÂNG CHÍNH XAÙC TRONG BAÛN DÖÏ THAÛO1) Caùch vieát teân caàu noäi cuûa phöùc trong baûn döï thaûothieáu söï nhaát quaùn, teân caàu noäi phaûi vieát lieàn. Ví duï: [Co(NH3)2(NO2)4]- Coù teân : tetranitritodiammincobaltat(III) Khoâng vieát: tetranitritodiammin cobaltat(III)2) Phaàn teân hôïp kim trong baûn döï thaûo thöïc teá laø hôïpchaát giöõa caùc kim loaïi.3) Muïc 5 phaàn hôïp chaát coù hôn 2 nguyeân toá phaûi söûaPOCl2 thaønh POCl3. TÊN CỦA HỢP CHẤT BẬC 2 (Am+nBn-m)Phaàn Am+n: goïi theo teân ñòa phöông, keøm theo soá oxyhoùa vieát baèng kyù hieäu La Maõ hay thaäp phaân ñeå trongngoaëc ñôn (neáu A coù hôn 1 soá oxy hoùa thoâng duïng). Coù theå theâm caùc tieáp ñaàu ngöõ chæ soá m: di-, tri-, tetra-, penta-…Phaàn B-m: goïi theo teân goác Latin coäng ide(ua,yt).Coù theå theâm caùc tieáp ñaàu ngöõ chæ heä soá tyû löôïng n: di-,tri-, tetra- , penta-…Coù nhieàu caùch vieát teân hôïp chaát baäc 2 Một số đđiểm lưu ý trong dự thảo về hợp chất Hội hóa học Việt NamMOÄT SOÁ ÑIEÅM KHOÂNG CHÍNH XAÙC TRONG BAÛN DÖÏ THAÛO4) Acid coù oxy theo quan nieäm phöùc chaát laø phöùctrung hoøa, khoâng phaûi laø moät phöùc coù caàu noäi laøanion, ví duï: H2SO4 laø [H2SO4] hay [SO2(OH)2], khoângphaûi laø H2[SO4] neân: khoâng theå vieát : dihydro tetraoxidosulfat(VI) maø phaûi vieát: dihydroxidodioxidosulfur(VI)5) Danh phaùp phöùc chaát cuûa thuûy ngaân trong anionphöùc khoâng duøng goác latin Hydrargyrum maø duønggoác Mercury . Ví duï: K2[HgI4]Khoâng vieát: Kali tetraiodohydrargyr ...