Bài giảng học Bảo hiểm

Bảo hiểm là những quan hệ kinh tế gắn liền với quá trình hình thành, phân phối và sử dụng các quỹ tập trung - quỹ bảo hiểm - nhằm xử lý các rủi ro, các biến cố. Bảo hiểm bảo đảm cho quá
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng học Bảo hiểm Bảo hiểm là những quan hệ kinh tế gắn liền với quá trình hình thành, phân phối và sử dụng các quỹ tập trung - quỹ bảo hiểm - nhằm xử lý các rủi ro, các biến cố. Bảo hiểm bảo đảm cho quá trình tái sản xuất và đời sống của xã hội được diễn ra bình thường. Bảo hiểm là biện pháp chia sẻ rủi ro của một người hay của số một ít người cho cả cộng đồng những người có khả năng gặp rủi ro cùng loại; bằng cách mỗi người trong cộng đồng góp một số tiền nhất định vào một quỹ chung và từ quỹ chung đó bù đ ắp thiệt hại cho thành viên trong cộng đồng không may bị thiệt hại do rủi ro đó gây ra. Bảo hiểm là một cách thức trong quản trị rủi ro, thuộc nhóm biện pháp tài trợ r ủi ro, được sử dụng để đối phó với những rủi ro có tổn thất, thường là tổn thất về tài chính, nhân mạng,... Bảo hiểm được xem như là một cách thức chuyển giao rủi ro tiềm năng một cách công bằng từ một cá thể sang cộng đồng thông qua phí bảo hiểm. Các khái niệm Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về bảo hiểm được xây dựng dựa trên từng góc độ nghiên cứu xã hội, pháp lý, kinh tế, kĩ thuật, nghiệp vụ...)  Định nghĩa 1: Bảo hiểm là sự đóng góp của số đông vào sự bất hạnh của số ít  Định nghĩa 2: Bảo hiểm là một nghiệp vụ qua đó, một bên là người được bảo hiểm cam đoan trả một khoản tiền gọi là phí bảo hiểm thực hiện mong muốn đ ể cho mình hoặc để cho một người thứ 3 trong trường hợp xẩy ra rủi ro sẽ nhận được một khoản đền bù các tổn thất được trả bởi một bên khác: đó là người bảo hiểm. Người bảo hiểm nhận trách nhiệm đối với toàn bộ rủi ro và đ ền bù các thi ệt hại theo các phương pháp của thống kê  Định nghĩa 3: Bảo hiểm có thể định nghĩa là một phương sách hạ giảm rủi ro bằng cách kết hợp một số lượng đầy đủ các đơn vị đối tượng để biến tổn thất cá thể thành tổn thất cộng đồng và có thể dự tính được Các định nghĩa trên thường thiên về một góc độ nghiên cứu nào đó (hoặc thiên về xã hội - định nghĩa 1, hoặc thiên về kinh tế, luật pháp - định nghĩa 2, hoặc thiên về kỹ thuật tính - định nghĩa 3). [1] Theo các chuyên gia Pháp[cần dẫn nguồn], một định nghĩa vừa đáp ứng được khía cạnh xã hội (dùng cho bảo hiểm xã hội) vừa đáp ứng được khía cạnh kinh tế (dùng cho bảo hiểm thương mại) và vừa đầy đủ về khía cạnh kỹ thuật và pháp lý có thể phát biểu như sau: Bảo hiểm là một hoạt động qua đó một cá nhân có quyền được hưởng trợ cấp nhờ vào một khoản đóng góp cho mình hoặc cho người thứ 3 trong trường hợp xảy ra rủi ro. Khoản trợ cấp này do một tổ chức trả, tổ chức này có trách nhiệm đối với toàn bộ các rủi ro và đền bù các thiệt hại theo các phương pháp của thống kê [sửa]Đặc điểm của bảo hiểm  Bảo hiểm là một loại dịch vụ đặc biệt;  Bảo hiểm vừa mang tính bồi hoàn, vừa mang tính không bồi hoàn; [sửa]Vai trò của bảo hiểm  Bảo toàn vốn sản xuất kinh doanh và ổn định đời sống c ủa người tham gia bảo hiểm;  Đề phòng và hạn chế tổn thất;  Bảo hiểm là một công cụ tín dụng;  Góp phần thúc đẩy phát triển quan hệ kinh tế giữa các nước thông qua hoạt động tái bảo hiểm. [sửa]Các Hình thức bảo hiểm [sửa]Bảo hiểm kinh doanh [sửa]Khái niệm bảo hiểm kinh doanh Trên góc độ tài chính, bảo hiểm kinh doanh là một hoạt động dịch vụ tài chính nh ằm phân phối lại những tổn thất khi rủi ro xảy ra. Trên góc độ pháp lý, bảo hiểm kinh doanh thực chất là một bản cam kết mà một bên đồng ý bồi thường cho bên kia khi gặp rủi ro nếu bên kia đóng phí bảo hiểm. Do đó, bảo hiểm kinh doanh là các quan hệ kinh tế gắn liền với việc huy động các nguồn tài chính thông qua sự đóng góp c ủa các t ổ chức và cá nhân tham gia bảo hiểm. [sửa]Đặc điểm của bảo hiểm kinh doanh  Người tham gia bảo hiểm phải đóng phí bảo hiểm;  Là một biện pháp hiệu quả nhất cho nhu cầu phát triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và an toàn với đời sống cộng đồng. [sửa]Nguyên tắc của bảo hiểm kinh doanh  Bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người tham gia bảo hiểm cũng nh ư doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm;  Doanh nghiệp bảo hiểm hoạt động theo nguyên tắc hạch toán kinh doanh;  Doanh nghiệp bảo hiểm hoạt động tuân theo luật pháp quy định cho doanh nghiệp nói chung, và cho doanh nghiệp bảo hiểm nói riêng;  Doanh nghiệp bảo hiểm hoạt động theo nguyên tắc lấy số đông bù số ít;  Doanh nghiệp bảo hiểm phải tuân thủ nguyên tắc an toàn tài chính. [sửa]Hình thức của bảo hiểm kinh doanh Căn cứ vào đối tượng bảo hiểm Bảo hiểm tài sản: 1.  Bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu;  Bảo hiểm thân tàu, thuyền, ô tô,...;  Bảo hiểm hỏa hoạn. Bảo hiểm trách nhiệm dân sự; 2. Bảo hiểm con người: 3.  Bảo hiểm nhân thọ;  Bảo hiểm phi nhân thọ. Căn cứ vào tính chất hoạt động Bảo hiểm tự nguyện; 1. Bảo hiểm bắt buộc. 2. [sửa]Cơ chế, phân phối và sử dụng quỹ bảo hiểm kinh doanh Cơ chế hình thành quỹ bảo hiểm kinh doanh  Vốn kinh doanh;  Doanh thu và thu nhập. Phân phối và sử dụng quỹ bảo hiểm kinh doanh  Ký quỹ;  Quỹ dự trữ bắt buộc;  Bồi thường tổn thất và trả tiền bảo hiểm;  Dự phòng nghiệp vụ;  Nghĩa vụ đối với ngân sách nhà nước;  Chế độ phân phối lợi nhuận. [sửaBảo hiểm xã hội [sửa]Khái niệm bảo hiệm xã hội Bảo hiểm xã hội là loại hình bảo hiểm do nhà nước tổ chức và quản lý nhằm thỏa mãn các nhu cầu vật chất ổn định cuộc sống của người lao động và gia đình họ khi gặp những rủi ro làm giảm hoặc mất khả năng lao động. [sửa]Hệ thống các chế độ bảo hiểm xã hội Theo khuyến nghị của Tổ chức Lao động Quốc tế ILO tại Công ước Giơnevơ năm 1952  Chăm sóc y tế;  Trợ cấp ốm đau;  Trợ cấp thất nghiệp; Trợ cấp tuổi già;   Trợ cấp tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp;  Trợ cấp gia đình;  Trợ cấp sinh sản;  Trợ cấp tàn phế;  Trợ cấp cho người bị mất người nuôi dưỡng. Ở Việt Nam, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam thực hiện 6 chế độ  Bảo hiểm thất ngh ...