Bài giảng học phần Logic học - Trường Cao đẳng Cộng đồng Kon Tum

Bài giảng học phần Logic học được biên soạn gồm các nội dung chính sau: đại cương về logic học; khái niệm; phán đoán; các quy luật cơ bản của logic hình thức; suy luận. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng học phần Logic học - Trường Cao đẳng Cộng đồng Kon Tum ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH KON TUM TRƯỜNG CĐCĐ KON TUMBÀI GIẢNG HỌC PHẦN LOGIC HỌC CAO ĐẲNG NGÀNH CÔNG TÁC Xà HỘI GIẢNG VIÊN NGUYỄN THIẾTBÀI GIẢNG LOGIC HỌC – NGÀNH CTXH – TRƯỜNG CĐCĐ KON TUM Ch¬ng I: ®¹i c¬ng vÒ l«gic HỌC Mục tiêu: Giúp sinh viên nắm được đèi tîng nghiªn cøu cña l«gic häc, sù h×nh thµnh vµph¸t triÓn cña l«gic häc Hiểu được tÝnh ch©n thùc cña t tëng vµ tÝnh ®óng ®¾n vÒ h×nh thøc lËp luËn củatư duy, nắm được kh¸i niÖm vÒ h×nh thøc l«gic vµ quy luËt l«gic, mối quan hệ giữal«gic häc vµ ng«n ng÷, ý nghÜa t¸c dông cña l«gic häc.1. ThuËt ng÷ l«gic vµ ®èi tîng nghiªn cøu cña l«gic1.1. ThuËt ng÷ L«gic: ThuËt ng÷ l«gic b¾t nguån tõ tiÕng Hyl¹p “L«gos” cã nghÜa lµ: lêi nãi, ttëng, lý tÝnh, quy luËt.Ngµy nay, ngêi ta thờng sö dông thuËt ng÷ l«gic víi nh÷ng nghÜa sau: - TÝnh quy luËt trong sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña thÕ giíi kh¸ch quan nh:l«gic cña c¸c sù vËt, l«gic trong c¸c sù kiÖn, l«gic cña sù ph¸t triÓn x· héi... - TÝnh quy luËt trong t tëng, trong lËp luËn. §©y chÝnh lµ l«gic cña t duy,l«gic chñ quan. - Khoa häc nghiªn cøu vÒ t duy tiÕp cËn ch©n lý. §©y chÝnh lµ l«gic häc.1.2. §èi tîng nghiªn cøu cña l«gic häc: T duy cña con ngêi lµ ®èi tîng nghiªn cøu cña nhiÒu ngµnh khoa häcnh: sinh lý häc thÇn kinh cao cÊp, §iÒu khiÓn häc, T©m lý häc, TriÕt häc, L«gichäc. Tuú theo ®Æc trng cña bé m«n, mçi ngµnh khoa häc ®Òu chän cho m×nh métgãc ®é, mét khÝa c¹nh riªng trong khi nghiªn cøu t duy. Bµn vÒ ®èi tîng nghiªn cøu cña l«gic häc, c¸c nhµ l«gic häc tõ tríc ®Õnnay ®· cè g¾ng ®a ra mét số ®Þnh nghĩa bao qu¸t, ®Çy ®ñ vµ ng¾n gän vÒ vÊn ®Ònµy. Tuy nhiªn ®Þnh nghÜa sau ®©y cña A.F Cousemin lµ mét ®Þnh nghÜa ®îc nhiÒunhµ l«gic häc nhÊt trÝ t¸n thµnh: L«gic häc lµ khoa häc vÒ nh÷ng quy luËt vµ h×nhthøc cÊu t¹o chÝnh x¸c cña sù suy nghÜ . Hay nãi mét c¸ch kh¸c: L«gic häc lµkhoa häc vÒ t duy, nghiªn cøu nh÷ng quy luËt vµ h×nh thøc cña t duy, ®¶m b¶ocho t duy ®¹t ®Õn ch©n lý.2. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña l«gic häc2.1. Aristote (384 -322 TCN), nhµ triÕt häc Hy l¹p Cæ ®¹i, ®îc coi lµ ngêi s¸nglËp ra L«gic häc. ¤ng lµ ngêi ®Çu tiªn nghiªn cøu tØ mØ kh¸i niÖm vµ ph¸n ®o¸n,lý thuyÕt suy luËn vµ chøng minh. ¤ng còng lµ ngêi x©y dùng phÐp tam ®o¹n luËnvµ nªu lªn c¸c quy luËt c¬ b¶n cña t duy: LuËt ®ång nhÊt, luËt m©u thuÉn, luËt lo¹itrõ c¸i thø ba. Sau Aristote, c¸c nhµ L«gic häc cña trêng ph¸i Kh¾c Kû ®· quanGIẢNG VIÊN NGUYỄN THIẾT 1BÀI GIẢNG LOGIC HỌC – NGÀNH CTXH – TRƯỜNG CĐCĐ KON TUMt©m ph©n tÝch c¸c mÖnh ®Ò. Hä ®· ®ãng gãp cho l«gic häc 5 quy t¾c suy diÔn c¬b¶n ®îc coi nh lµ nh÷ng tiªn ®Ò. - NÕu cã A th× cã B, mµ cã A vËy cã B - NÕu cã A th× cã B, mµ kh«ng cã A vËy kh«ng cã B - Kh«ng cã ®ång thêi A vµ B, mµ cã A vËy kh«ng cã B - HoÆc A hoÆc B, mµ cã A vËy kh«ng cã B. - HoÆc A hoÆc B, mµ kh«ng cã B vËy cã A. Sau Aristote vµ c¸c nhµ L«gic häc cña trêng ph¸i Kh¾c Kû, ph¶i kÓ ®Õn: F.Ba Con (1561 -1626) víi t¸c phÈm N¬vum Organum, «ng ®· chØ ra mét c«ng cômíi: PhÐp quy n¹p. Ba Con cho r»ng cÇn ph¸i tu©n thñ c¸c quy t¾c cña phÐp quyn¹p trong qu¸ tr×nh quan s¸t vµ thÝ nghiÖm ®Ó t×m ra c¸c quy luËt cña tù nhiªn. - R. Descartes (1596 - 1659) ®· lµm s¸ng tá thªm nh÷ng kh¸m ph¸ cñaBaCon b»ng t¸c phÈm Discours de la mÐthode (luËn vÒ ph¬ng ph¸p). - J.S Mill (1806 - 1873) nhµ L«gic häc Anh víi tham väng t×m ra nh÷ng quyt¾c vµ s¬ ®å cña phÐp quy n¹p t¬ng tù nh c¸c quy t¾c tam ®o¹n luËn, chÝnh Mill®· ®a ra c¸c ph¬ng ph¸p quy n¹p næi tiÕng (ph¬ng ph¸p phï hîp, ph¬ng ph¸psai biÖt, ph¬ng ph¸p céng biªn vµ ph¬ng ph¸p phÇn d). L«gic häc cña Aristote cïng víi nh÷ng bæ sung ®ãng gãp cña Ba Con,Descartes vµ Mill trë thµnh L«gic häc cæ ®iÓn hay L«gic häc truyÒn thèng. 2.2. Nhµ to¸n häc ngêi §øc Leibriz (1646 - 1716) l¹i cã tham väng ph¸ttriÓn L«gic häc cña Aristote thµnh L«gic ký hiÖu. Tuy vËy, ph¶i ®Õn gi÷a thÕ kû 19,khi nhµ to¸n häc G.B«le (1864) ®a ra c«ng tr×nh “§¹i sè häc cña L«gic” th× ýtëng cña cña LeiBniz míi trë thµnh hiÖn thùc: L«gic häc ®· ®îc to¸n häc ho¸.L«gic ký hiÖu (cßn gäi lµ l«gic to¸n häc) ph¸t triÓn m¹nh mÏ tõ ®ã. Sau B«le, ph¶ikÓ ®Õn mét lo¹t c¸c nhµ to¸n häc ®· cã c«ng trong viÖc ph¸t triÓn L«gic to¸n nhFrege (1848 -1925), Russell (1872 -1970). L«gic to¸n häc lµ giai ®o¹n hiÖn ®¹i trong sù ph¸t triÓn cña L«gic h×nh thøc.VÒ ®èi tîng cña nã, l«gic to¸n häc lµ l«gic häc, cßn vÒ ph¬ng ph¸p th× nã lµ to¸nhäc. L«gic to¸n häc cã ¶nh hëng to lín ®Õn chÝnh to¸n häc hiÖn ®¹i. Ngµy nay nã®ang ph¸t triÓn theo nhiÒu híng vµ ®îc øng dông trong nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhaunh to¸n häc, ng«n ng÷ häc m¸y tÝnh. 2.3. Vµo thÕ kû 19, HÐgel (1770 - 1831), nhµ triÕt häc §øc ®· nghiªn cøu vµ®em l¹i cho L«gic häc mét bé mÆt míi: L ...