Bài giảng Học thuyết tạng tượng

Mời các bạn cùng tham khảo nội dung bài giảng "Học thuyết tạng tượng" để nắm bắt được những nội dung về quy luật hoạt động của các bộ phận trong cơ thể theo nguyên lý của y học cổ truyền. Đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn chuyên ngành Y học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Học thuyết tạng tượng Häc thuyÕt t¹ng tîng- Qui luËt ho¹t ®éng cña c¸c bé phËn trong c¬thÓ theo nguyªn lý cña YHCT• Lôc phñ: tiÓu trêng, ®¹i trµng, bµng quang, tam tiªu, vÞ, ®ëm• Ngò t¹ng: t©m, can, tú, phÕ, thËn• C¸c thµnh phÇn kh¸c: tinh khÝ, thÇn, huyÕt vµ t©n dÞch• Ngoµi ra cßn cã phñ kú h»ngA.Tinh,khÝ,thÇn,huyÕt,t©ndÞc h1Tinh:• Chøc n¨ng: Lµ c¬së vËt chÊt cho sù sèng, c¸c ho¹t ®éng cña c¬thÓ.• Nguån gèc: – Tinh tiªn thiªn: Bè mÑ, khi sinh ra ®· cã, tµng trõ ë thËn – Tinh hËu thiªn: tõ ®å ¨n uèng, nu«i dìng c¬thÓ, tµng trõ ë thËn, bæ sung cho tinh hËu thiªn.2/08 12KhÝ:• Chøc n¨ng:• Lµ thµnh phÇn cÊu t¹o c¬thÓ.• Lµ chÊt c¬b¶n duy tr×sù sèng.• Thóc ®Èy huyÕt, t¹ng phñ, kinh l¹c ho¹t ®éng.• Cã t¸c dông riªng ë n¬i tró ngô• Nguån gèc : Do tinh trªn thiªn vµ hËu thiªn t¹o thµnh.• Thêng nãi ®Õn 4 lo¹i khÝ:*NguyªnkhÝ (ch©n khÝ, sinh khÝ)• Nguån gèc:• Do tinh tiªn thiªn tµng tr÷ë thËn, ®îc bæ sung bëi khÝ hËu thiªn.• Chøc n¨ng:• Thóc ®Èy t¹ng phñ ho¹t ®éng.• Thóc ®Èy qu¸ tr×nh sinh dôc, ph¸t dôc c¬thÓ.• §Çy ®ñ c¬thÓ kháe, ngîc l¹i søc kháe kÐm.2/08 2*T«ngkhÝ :• Nguån gèc: do khÝ trêi kÕt +khÝ hËu thiªn.• Chøc n¨ng: gióp vËn hµnh khÝ huyÕt, h« hÊp, tiÕng nãi, ho¹t ®éng ch©n tay.*Dinh (doanh khÝ)• Nguån gèc: do khÝ hËu thiªn, ®æ vµo huyÕt m¹ch ®Ó nu«i dìng toµn th©n.• Chøc n¨ng(t¸c dông): sinh huyÕt, nu«i dìng toµn th©n.*VÖkhÝ :• Nguån gèc: KhÝ tiªn thiªn +hËu thiªn, ®îc tuyÒn ph¸t nhê phÕ.• VËy gèc ë h¹ tiªu (thËn) ®îc nu«i dìng ë trung tiªu (tú) khai ph¸t ë thîng tiªu (phÕ) ®i ngoµi m¹ch ph©n bè toµn th©n.• T¸c dông: – Lµm Êm néi t¹ng, c¬nhôc, da l«ng, ®ãng më tÊu lÝ. – B¶o vÖ c¬thÓ chèng ngo¹i tµ x©m nhËp.2/08 33HuyÕt:* Nguån gèc:• ChÊt tinh vi cña thñy cèc, tú vËn hãa t¹o thµnh.• ChÊt dinh trong m¹ch.• ChÊt tinh tµng tr÷ë thËn.• Quan hÖ mËt thiÕt víi tú, phÕ, thËn.* T¸c dông: nu«i dìng lôc phñ, ngò t¹ng, c¬nhôc, da l«ng4T©ndÞc h: T©n lµ chÊt trong, dÞch lµ chÊt ®ôc.* Nguån gèc:• Do tú vÞ vËn hãa t¹o thµnh.• Nhê tam tiªu khÝ hãa ®i kh¾p c¬thÓ.* T¸c dông:• T©n: Nu«i dìng t¹ng phñ, c¬nhôc, kinh m¹ch.• T¹o huyÕt dÞch, bæ sung níc cho huyÕt dÞch.• DÞch: bæ sung tinh tñy, lµm khíp chuyÓn ®éng dÔ dµng, nhuËn da l«ng.2/08 45ThÇn:• Lµ sù ho¹t ®éng vÒ tinh thÇn, t duy, ý thøc cña con ng êi• Lµ sù biÓu hiÖn ra bªn ngoµi cña tinh, khÝ, huyÕt, vµ t©n dÞch.• BiÓu hiÖn cña t×nh tr¹ng sinh lý, bÖnh lý cña c¸c t¹ng phñ.• ChÈn ®o¸n: “Cßn thÇn th×sèng mÊt thÇn th×chÕt”6C¸c bÖnhc ñakhÝhuyÕt,t©ndÞc h:• KhÝ h HuyÕt h T©n dÞch thiÕu• KhÝ trÖ HuyÕt ø T©n dÞch kh«ng ®Çy ®ñ• KhÝ nghÞch HuyÕt nhiÖt XuÊt huyÕt2/08 5 B¶ng tãmt¾ttinh,khÝthÇnhuyÕtTªn Chøc n¨ng Nguån gècTinh C¬së vËt chÊt cho sù sèng vµ Tiªn thiªn, hËu häat ®éng thiªn Tµng tr÷ ë thËnKhÝ Duy tr×sù sèng - Tiªn thiªn, hËu Thóc ®Èy khÝ huyÕt kinh l¹c, thiªn t¹ng phñ häat ®éng T¸c dông riªng n¬i tró ngô 4 lo¹i khÝ: Nguyªn, t«ng, dinh, vÖ khÝ2/08 6HuyÕ Nu«i dìng c¬thÓ ChÊt tinh vi thñyt cèc Dinh khÝ Tinh ë thËn liªn quan tú, phÕ thËnT©n - Nu«i dìng c¬thÓ Tú vÞ vËn hãadÞch T¹o huyÕt dÞch, bæ sung níc Tam tiªu khÝ hãa Bæ sung tinh tñy, nhuËn khípThÇn Häat ®éng tinh thÇn Tinh khÝ huyÕt BiÓu hiÖn bªn ngoµi tinh, nu«i dìng khÝ , huyÕt, t©n dÞch, t×nh tr¹ng bÖnh2/08 7B.Ng ò t¹ng :T©m: §øng ®Çu c¸c t¹ng, t©m bµo l¹c b¶o vÖ• Cã c¸c chøc n¨ng sau:+ChñhuyÕtm ¹ch,biÓuhiÖnram Æ t: – Thóc ®Èy, qu¶n lý huyÕt dÞch lu th«ng, nu«i dìng toµn th©n Kháe: mÆt hång hµo t¬i nhuËn – yÕu: mÆt xanh xao, ø trÖ: – Thuèc: bæ ©m, bæ huyÕt, hµnh khÝ ho¹t huyÕt.+ChñthÇnchÝ (tµngthÇn) – Lµm chñ vÒ t duy, ý thøc, tinh thÇn – T©m khÝ, huyÕt tèt, tinh thÇn s¸ng suèt, tØnh t¸o – T©m huyÕt kÐm: hay quªn, mÊt ngñ, håi hép, t©m huyÕt nhiÖt mª s¶ng, h«n mª ... – Thuèc: an thÇn, hµnh khÝ, ho¹t huyÕt, bæ huyÕt.2/08 8+KhaikhiÕuralìi: – BiÖt l¹c cña t©m th«ng ra lìi – KhÝ huyÕt cña t©m ra lìi ®Ó nu«i dìng, duy tr×ho¹t ®«ng cña lìi – Dùa vµo chÊt lìi ®Ó chÈn ®o¸n: ®á->nhiÖt, nh¹t->h, ®iÓm ø huy ...