Bài giảng Hút thuốc lá và huyết áp

Bài giảng Hút thuốc lá và huyết áp trình bày các nội dung chính sau: Chất độc ảnh hưởng lên tim mạch; Mối liên quan giữa thuốc lá và huyết áp; Những yếu tố quyết định tổn thuơng mạch máu do thuốc lá; Cơ chế tác động dương tính và âm tính của thuốc lá trên huyết áp;... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Hút thuốc lá và huyết áp HÚT THUỐC LÁ VÀ HUYẾT ÁP PGS.TS LÊ VĂN BÀNG ThS.BS ĐẶNG NGỌC TUẤN ANH 1. MỞ ĐẦU  Theo TCYTTG: gần 7 triệu người tử vong/năm do bệnh tim mạch  26% người lớn trên thế giới bị THA  Hút thuốc lá và THA là hai yếu tố nguy cơ độc lập của bệnh tim mạch  Mối liên quan giữa thuốc lá và huyết áp chưa rõ  Hút thuốc lá có thể dẫn đến THA hay có thể dẫn đến giảm huyết áp 2. CHẤT ĐỘC ẢNH HƢỞNG LÊN TIM MẠCH 2.1. Nicotin 2.2. Oxid carbon 2.3 Những yếu tố quyết định tổn thƣơng mạch máu do thuốc lá Hút thuốc lá chủ động Hút thuốc lá thụ động Gia tăng kết tập tiểu cầu Tổn thương nội mạc Giãn mạch Gia tăng độ dính tiểu cầu Giảm sản xuất Nitric Oxid Thay đổi hình dạng tiểu Gia tăng huyết áp tâm thu cầu Hình thành huyết khối Gia tăng nhịp tim Gia tăng Gia tăng carboxyhemoglobin carboxyhemoglobin 3. HÚT THUỐC LÁ VÀ HUYẾT ÁP 3.1. Cơ chế tác động dƣơng tính và âm tính của thuốc lá trên huyết áp  Hút thuốc lá ảnh hưởng đến thể trọng  Huyết áp thấp do giảm co bóp cơ tim  Tác dụng nicotin kéo dài  gia tăng tại thụ thể nicotin  Rối loạn điều hòa trực giao cảm  Hoạt tính trực giao cảm tăng THA buổi sáng  Chất cadmium gây giảm huyết áp  Khởi đầu co mạch do nicotin THA tâm thu cấp thoáng qua. Sau đó giảm HA do tác dụng mạn tính nicotin. Oxid carbon  thay đổi cấu trúc thành mạch  THA trở lại, hằng định theo sự tiếp xúc mạn tính. 3.2. Những hậu quả cấp tính của hút thuốc lá trên độ cứng động mạch và huyết áp  Hút điếu thuốc đầu tiên  THA tâm thu thoáng qua khoảng 20 mmHg, sau 30 phút thì hết THA  Hút thuốc lá  THA tâm thu cánh tay, tăng nhịp tim, độ căng cứng đ/m chủ ở người THA, không tăng ở người bình thường.  Có n/c  giảm độ căng cứng đ/m cánh tay và đ/m quay ở người khỏe mạnh hút thuốc lá.  Tăng độ căng cứng đ/m, THA và nhịp tim trên b/n THA sau hút thuốc lá  tăng gánh thành đ/m, thất trái  vỡ mãng xơ vữa  thiếu máu cấp.  Cơ chế tăng độ căng cứng cấp sau hút thuốc lá là do THA và tăng nhịp tim. 3.3. Mối liên quan giữa hút thuốc lá và huyết áp 3.3.1 Tần suất tăng và giảm huyết áp do hút thuốc lá  Tăng huyết áp Tiền THA ở người hút thuốc lá 26,1% ở người không hút thuốc lá 21,1%, THA độ 1 ở người hút thuốc lá là 35%, ở người không hút thuốc lá là 30,3%. THA độ 2 ở người hút thuốc lá là 4,9%, ở người không hút thuốc lá là 2,2%. HA tâm thu và tâm trương trung bình cao hơn người hút thuốc lá nặng so với người hút thuốc lá ít hơn 20 gói – năm  Giảm huyết áp  Những người nam hút thuốc lá có huyết áp tâm thu tương quan nghịch với hút thuốc lá  Huyết áp tâm thu giảm:  1,3 mmHg ở 1,1% người hút thuốc lá ít  3,8 mmHg ở 3,1% người hút thuốc lá vừa  4,6 mmHg ở 3,7% người hút thuốc lá nặng so sánh với người không hút thuốc lá. 3.3.2. Ảnh hưởng của hút thuốc lá trên huyết áp  Hút thuốc lá gây THA và THA tâm thu chủ yếu, hơn HA tâm trương.  Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ độc lập của THA  Thiếu chứng cứ cho thấy ở người hút thuốc lá và người không hút thuốc lá tiếp xúc thụ động có THA:  Hút thuốc lá liên quan đến THA đơn độc THA không liên quan đến hút thuốc lá mà là do di truyền (THA tiên phát) hay là THA thứ phát  Hút thuốc lá chủ động mạn tính, có hai pha:  Pha khởi đầu trong vài năm  giảm HA nhiều hơn người không hút thuốc lá hay người bỏ thuốc lá, chủ yếu giảm HA tâm thu.  Pha chậm, người hút thuốc lá cũ  THA ổn định do oxid carbon  Hút thuốc lá thụ động tùy thuộc vào thời gian tiếp xúc, nồng độ thuốc lá trong môi trường: Trong những năm đầu  giảm HA Thời gian sau THA ổn định  Người không hút thuốc lá tiếp xúc mạn tính thuốc lá  tiếp xúc cấp thuốc lá THA thoáng qua. 3.4. Một số yếu tố khác liên quan đến hút thuốc lá và huyết áp  Hút thuốc lá tiêu hao năng lượng nhưng lại tăng cân là do uống rượu và ăn mở bảo hòa và sử dụng chất điện giải.  Tăng BMI, uống rượu  THA tâm thu  Hút thuốc lá  viêm hệ thống  tăng các chỉ điểm sinh học viêm và CRP THA  Hút thuốc lá  tăng độ căng cứng động mạch  THA  Hút thuốc lá  giảm nồng độ prostacyclin  THA ác tính.  Hút thuốc lá  tăng cotinin (chất chuyển hóa của nicotin)  THA SES (socioeconomic status: tình trạng kinh tế xã hội) 3.5. Hậu quả ngƣng thuốc lá trên huyết áp  N/C của Junichi, Cheryl, Framingham và Israeli Cordis, ngưng thuốc lá trong thời gian ngắn  giảm hoạt tính trực giao cảm và tăng hoạt tính đối giao cảm  giảm HA.  N/C của Duk-he-Lee và n/c Normative Aging, ngưng thuốc lá thời gian dài  ăn nhiều và giảm uống rượu, béo phì, gia tăng stress  THA  Tỉ lệ mắc phải THA cao hơn ở nhóm ngưng thuốc lá ≥ 1 năm  Tỉ lệ mắc phải THA thấp hơn ở nhóm ngưng thuốc lá < 1 năm 4. MỘT SỐ NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN HÚT THUỐC LÁ VÀ HUYẾT ÁP 4.1. N/C của Moo Yong Rhee và cs  hút thuốc lá làm gia tăng độ căng cứng động mạch chủ và HA ở người nam hút thuốc lá THA và hậu quả kéo dài lâu hơn ở người nam không hút thuốc lá 4.2. Nghiên cứu của Thuy Au Bich ...