Bài giảng Khám phản xạ - ThS.BS. Trần Văn Tú

Khám phản xạ cung cấp một phương diện đánh giá chức năng thần kinh một cách khách quan và có thể làm nhiều lần. Bài giảng sau đây nhằm đi tìm hiểu về khám phản xạ, cơ chế của phản xạ các bộ phận trong cơ thể người,... Mời bạn đọc tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Khám phản xạ - ThS.BS. Trần Văn Tú Ths.Bs.  Trần  Văn  Tú   KHÁM  PHẢN  XẠ   •  Khám  phản  xạ  cung  cấp  một  phương  Dện   đánh  giá  chức  năng  thần  kinh  một  cách  khách   quan  và  có  thể  làm  nhiều  lần.   •  Phản  xạ  bị  ảnh  hưởng  bởi  các  sang  thương  cả   trong  cung  phản  xạ  lẫn  các  cấu  trúc  cao  hơn   (bó  tháp)   Đánh giá cung phản xạ Khám phản xạ gân cơ Các thụ cảm thể căng cơ Chi bên phải và bên (thoi cơ) trái của BN đối xứng và thư giãn hoàn toàn. Các sợi trục hướng tâm loại lớn có myelin (sợi IA) Nếu BN ngồi, 2 tay đặt lên đùi và 2 chân Tiếp hợp với neuron vận buông thõng tự do. động alpha ở sừng trước tuỷ sống. Người khám cầm búa đúng cách và sử dụng Các sợi vận động ly tâm. lực cổ tay để gõ. Phản Để tay ở tư thế khuỷu gập 30-90o và thư xạ giãn. gân cơ nhị Đặt ngón tay cái của người khám lên đầu gân cơ nhị đầu của BN và dùng búa phản xạ gõ vào ngón tay cái của người (C5, khám. C6) Cảm nhận sự đáp ứng co của gân cơ nhị đầu dưới ngón tay khám, nhìn thấy cơ nhị đầu và nhìn thấy sự gập của khuỷu. Phản xạ cơ nhị đầu Phản Cách 1: Vị thế như khám cơ nhị đầu, gõ xạ vào gân cơ tam đầu ngay phía trên gân khuỷu. cơ tam đầu Cách 2: Đỡ cánh tay dạng ra ngay gần khuỷu, để cẳng tay treo tự do, và gõ vào gân cơ như trên. Quan sát sự co cơ tam đầu và đáp ứng duỗi khuỷu (nếu phản xạ tăng). Phản xạ cơ tam đầu Phản Cách 1: cho tay tựa vào phần thân giữa xạ đùi và bụng, gõ vào xương quay gân (khoảng 5cm trên cổ tay). Tránh gõ trực cơ tiếp vào cơ cánh tay quay. cánh Cách 2: Đặt ngón tay cái của người tay khám trên xương quay gần trên cổ tay quay và gõ trên ngón tay bằng búa phản xạ. (C5, C6) Cách 3: Nắm ngón cái BN trong tay người khám và nâng nhẹ cẳng tay của bệnh nhân lên khỏi đùi. Gõ vào xương quay như cách 1. Quan sát sự gập của khuỷu và sự co cơ cánh tay quay. Phản xạ cánh tay quay Phản Yêu cầu BN để bàn tay thư giãn, các xạ ngón tay ở tư thế gập nhẹ. gập ngón tay (C7, Đặt ngón trỏ và ngón giữa của người C8) khám ngang lòng bàn tay BN và dùng búa phản xạ gõ vào chúng. Cảm nhận sự gập các ngón tay BN. Phản BN ngồi, buông thõng 2 chân: gõ vào xạ xương bánh chè giữa xương bánh chè gối và xương chày. Quan sát sự co cơ tứ (L2- đầu và duỗi gối. L4) BN nằm: nâng đầu gối BN khỏi giường bằng 1 tay, phải chắc rằng BN đã thư giãn cơ, và gõ vào gân bánh chè bằng búa phản xạ. Phản xạ gối Phản BN ngồi: đặt tay người khám dưới cầu xạ ngón ở lòng bàn chân và đẩy cổ chân gót gập lưng nhẹ để bàn chân tạo với cẳng (S1) chân góc # 90o. Gõ vào gân gót dứt khoát bằng búa phản xạ. Quan sát sự gập lòng của bàn chân. BN nằm: bắt chéo chân BN với gót BN tựa lên chân đối diện, gối gập khoảng 30o và nâng bàn chân như trên, gõ vào gân gót. Phản xạ gót Bảng phân độ (phản xạ gân cơ được chia từ 0 đến 4+) •  0    :  Mất  phản  xạ   •  1+:  Giảm   •  2+:  Bình  thường   •  3+:  Tăng  phản  xạ,  không  có  clonus  (dấu  đa   động)   •  4+:  Tăng  phản  xạ  kèm  clonus.   Phân Phản xạ gân cơ ở người bình thường có tích thể từ 0 – 3+, thậm chí clonus nhẹ, do đó phải so sánh hai bên, so sánh mức độ để quyết định kết quả khám là bình thường hay không. Cần phải có dấu hiệu kèm theo (yếu cơ, Babinski, Hoffmann,…) để quyết định bên nào bất thường. Bất thường khi phản xạ gân cơ khác nhau trên cơ thể. Dấu đa động (clonus): gõ phản xạ gây co ở các cơ lân cận, một lần gõ gây ra hai hay nhiều đáp ứng. Giảm phản xạ gân cơ •  Các sang thương ảnh hưởng cung phản xạ •  Thoi cơ (bệnh cơ đôi khi kèm với giảm phản xạ). •  Sợi hướng tâm •  Bệnh lý dây thần kinh •  Bệnh lý rễ thần kinh •  Sang thương khoanh tuỷ tương ứng •  Sợi ly tâm •  Tế bào sừng trước tuỷ sống •  Dây thần kinh vận động ngoại biên •  Sang thương trên khoanh: các sang thương nặng, cấp tạo ra “choáng tuỷ”: mất phản xạ kèm liệt cơ. Phản xạ gân cơ tăng •  Xảy ra với các sang thương trên khoanh ảnh hưởng đến bó vỏ hành và bó vỏ gai. Các Phản xạ nông được tạo ra bởi kích phản thích lên da. xạ nông Cung phản xạ dài, đi ngang tuỷ sống, thân não, thậm chí bán cầu đại não. Phản xạ nông giảm hoặc mất cả trong sang thương tại khoanh và trên khoanh. Giúp định vị sang thương trong các tình huốn ...