BÀI GIẢNG KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG VÀ SỨC KHỎE

Tham khảo sách bài giảng khoa học môi trường và sức khỏe, khoa học tự nhiên, công nghệ môi trường phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BÀI GIẢNG KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG VÀ SỨC KHỎE B GIÁO D C & ÀO T O I H C HU KHOA Y T CÔNG C NG B môn: S c kh e môi trư ng -----&*&----- BÀI GI NGKHOA H C MÔI TRƯ NGVÀ S C KH E MÔI TRƯ NG (Có b sung s a ch a) Ch biên: Th.S. GVC. Nguy n H u Ngh Hu , 2008 11 MÔI TRƯ NG VÀ S C KHO CON NGƯ I M c tiêu h c t p 1. Di n gi i ư c nh nghĩa môi trư ng s ng và các phương pháp nghiên c u 2. Hi u ư c tác ng qua l i gi a cơ th và Môi trư ng 3. Phân tích ư c kh năng t i u ch nh c a môi trư ng và s ô nhi m I. Kháí ni m chung v Môi trư ng s ng 1. nh nghĩa Môi trư ng Theo nghĩa r ng nh t thì “ Môi trư ng” là t p h p các i u ki n và hi n tư ngbên ngoài có nh hư ng t i m t v t th ho c s ki n. B t c v t th , s ki n nào cũngt n t i và di n bi n trong môi trư ng như môi trư ng v t lý, môi trư ng pháp lý , môitrư ng kinh t ,..vv...Th c ra, các thành ph n như khí quy n ,thu quy n, th ch quy n,t n t i trên Trái t ã t r t lâu, nhưng ch khi có m t các cơ th s ng thì chúng m itr thành các thành ph n c a môi trư ng s ng. Môi trư ng s ng là t ng các i u ki n bên ngoài có nh hư ng t i s s ng và sphát tri n c a các cơ th s ng . ôi khi ngư i ta còn g i khái ni m môi trư ng s ngb ng thu t ng môi sinh ( living environment). Môi trư ng s ng c a con ngư i là t ng h p các i u ki n v t lý, hoá h c, sinhh c, xã h i bao quanh con ngư i và có nh hư ng t i s s ng, s phát tri n c a t ng cánhân và toàn b c ng ng ngư i. Thu t ng “Môi trư ng” thư ng dùng v i nghĩa này.Môi trư ng s ng c a con ngư i là vũ tr bao la, trong ó có h M t tr i và Trái t.Các thành ph n c a môi trư ng s ng có nh hư ng tr c ti p t i con ngư i trên Trái tg m 4 quy n: sinh quy n, thu quy n, khí quy n, th ch quy n . Có th nêu ra m t nh nghĩa chung v môi trư ng như sau : Môi trư ng là t p h p các y u t t nhiên và xã h i bao quanh con ngư i có nh hư ng t i con ngư i và tác ng qua l i v i các ho t ng s ng c a con ngư i như: không khí, nư c, t, sinh v t, xã h i loài ngư i,...vv..... -Môi trư ng s ng c a con ngư i theo ch c năng ư c chia thành các lo i : -Môi trư ng t nhiên: bao g m các y u t t nhiên như các y u t v t lí, hoá h cvà sinh h c, t n t i khách quan ngoài ý mu n con ngư i. -Môi trư ng xã h i: là t ng th các quan h gi a ngư i và ngươi t o nên s thu nlơii ho c tr ng i cho s t n t i và phát tri n c a các cá nhân và c ng ng loài ngư i. -Môi trư ng nhân t o: là t t c các y u t t nhiên, xã h i do con ngư i t o nênvà ch u s chi ph i c a con ngư i . Môi trư ng theo nghĩa r ng là t ng các nhân t như không khí, nư c , t, ánh sáng,âm thanh,c nh quan,xã h i ,vv.....có nh hư ng t i ch t lư ng cu c s ng con ngư i và các tàinguyên thiên nhiên c n thi t cho sinh s ng và s n xu t c a con ngư i. Môi trư ng theo nghĩah p là t ng các nhân t như không khí, nư c, t, ánh sáng.. vv.....liên quan t i ch t lư ngcu c s ng con ngư i, không xét t i tài nguyên . T các nh nghĩa trên có th sinh ra nhi u quan ni m khác nhau v khoa h c môitrư ng : Môi trư ng là i tư ng nghiên c u c a nhi u ngành khoa h c ang có hi n nay ( sinhh c, a h c, hoá h c vv....).Tuy nhiên, các ngành khoa h c nói trên ch quan tâm n m tph n ho c m t thành ph n theo nghĩa h p. Môi trư ng là i tư ng nghiên c u c a m t ngành khoa h c liên ngành có m c íchch y u là b o v môi trư ng s ng lâu dài c a con ngư i trên Trái t. Trong giai o n hi nnay, ho t ng phát tri n kinh t và khoa h c k thu t c a con ngư i có nh hư ng m nh mt i ch t lư ng môi trư ng s ng (khai thác tài nguyên thiên nhiên, gia tăng dân s , s n xu t 21công nghi p). Không có m t ngành khoa h c ang có hi n nay i u ki n nghiên c u vàgi i quy t m i nhi m v c a công tác b o v môi trư ng là qu n lí và b o v ch t lư ng cácthành ph n môi trư ng s ng c a con ngư i và các sinh v t trên Trái t. 2. Các phương pháp nghiên c u Khoa h c môi trư ng s d ng m t lo t các phương pháp nghiên c u lí thuy t và th cnghi m c a các ngành khoa h c cơ b n khác : -Các phương pháp thu th p và x lý s li u th c t , các th c nghi m . -Các phương pháp phân tích thành ph n môi trư ng . -Các phương pháp phân tích, ánh giá xã h i, qu n lý xã h i, kinh t . -Các phương pháp tính toán , d báo, mô hình hoá. -Các gi i pháp k thu t, ti n b k thu t . -Các phương pháp phân tích h th ng. 3. Các n i dung nghiên c u Các nghiên c u môi trư ng r t a d ng ư c phân chia theo nhi u cách khác nhau. ây có th chia ra làm 4 b n lo i ch y u : -Nghiên c u c i m c a các thành ph n môi trư ng ( t nhiên ho c nhân t o ) có nh hư ng ho c ch u nh hư ng c a con ngư i, ó ...