Bài giảng Khoa học vật liệu (Textile materials) - Phần 6: Kiểm tra và phân tích vật liệu dệt (Phần sợi)

Bài giảng Khoa học vật liệu (Textile materials) - Phần 6: Kiểm tra và phân tích vật liệu dệt (Phần sợi). Chương này cung cấp cho sinh viên những nội dung gồm: đặc tính chất lượng của sợi; sợi xơ ngắn (Staple fiber yarn); sợi phức (Compound yarn); sợi mới (Novelty yarn); các tham số đặc trưng của sợi; thí nghiệm sợi;... Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung bài giảng!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Khoa học vật liệu (Textile materials) - Phần 6: Kiểm tra và phân tích vật liệu dệt (Phần sợi) Đại học Quốc gia Tp. HCM Trường đại học Bách Khoa Tp. HCM Khoa Cơ Khí Bộ môn Kỹ thuật Dệt mayP6. Kiểm tra và phân tích vật liệu dệt Phần sợi Người giảng: PGS.TS.Bùi Mai Hương, TS.Vũ Khánh Nguyên ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA nguyen_vk@yahoo.com 1 Phần 6.1 Đặc tính chất lượng của sợiI. Giới thiệu• Vải là nhu cầu thiết yếu của con người.• Hoạt động hằng ngày đều liên quan đến vải (ra khỏi giường mặcquần áo (kim, thoi), đi làm trên xe có vỏ xe gia cố bằng vải).• Những sản phẩm này được tạo thành hoặc cố định với nhau bằngsợi.• Mỗi sản phẩm có các yêu cầu khác nhau. Tuy nhiên, cần chú ýkhi thiết kế để đảm bảo các tính chất kỹ thuật và thẩm mỹ phảidung hòa.• Tính chất sợi ảnh hưởng một phần từ xơ, cách sắp xếp của xơ(cấu trúc sợi). Cấu trúc sợi có thể không khác nhiều nhưng tínhchất khác nhau rất rõ. nguyen_vk@yahoo.com 2II. Các loại sợi“A textile yarn is an assembly of substantial length andrelatively small cross-section of fibers and/or filaments with orwithout twist.”Tubbs, M.C. (ed.) Textile Terms and Definition, 9th edn, TheTextile Insitute, London, 1991.• Theo định nghĩa thì sợi rất đa dạng. Một cách phân loạiđược dùng rộng rãi là sợi xơ ngắn (Spun-staple yarn) và sợifilament liên tục (Continuous filament yarn).• Sợi là sợi đơn (single yarn) hoặc sợi phức (compound yarn). nguyen_vk@yahoo.com 3II. Các loại sợi• Sợi xơ ngắn (Spun staple yarn): gồm các xơ ngắn/cắt ngắnđược tập hợp và liên kết với nhau bằng nhiều cách (thường làtạo xoắn – twist) để tạo ra các tính chất cần thiết: độ bền(strength), cảm giác tay (handle) và ngoại quan (appearance).• Sợi filament liên tục (Continuous filament yarn): gồm tậphợp các filament song song sát nhau, gần như thẳng, chạy suốtchiều dài sợi. Sợi filament không nhất thiết phải liên kết vớinhau. Sợi filament đơn gọi là “monofilament” và đa filamentgọi là “multifilament”. nguyen_vk@yahoo.com 42.1. Sợi filament• Không đa dạng bằng sợi xơ ngắn.• Sợi filament trơn (flat continuous filament) là tên gọi chosợi filament tiêu chuẩn để phân biệt với sợi filament biến đổicấu trúc (textured continuous filament).• Sợi filament có thể được tạo ra bằng phương pháp ép đùn(extrusion) của hai thành phần (bicomponent filament) hoặcdạng polymer tấm (polymer sheet) rồi được cắt thành từng dảisợi (tape yarn) nguyen_vk@yahoo.com 52.1.1. Sợi filament trơn (Flat continuous filament)• Sợi filament nhân tạo, được tạo ra theo dạngfilament đơn (monofilament) hoặc đa filament(multifilament).• Ngoài ra, các filament này có thể ở dạngmờ (matt) hoặc bóng (bright/lustrous).• Được gọi là filament tiêu chuẩn hoặc trơn (flat)để phân biệt với filament được biến đổicấu trúc (textured). nguyen_vk@yahoo.com 62.1.2. Sợi filament biến đổi cấu trúc (Textured continuousfilament)• Sợi filament nhân tạođược biến tính bằng các quytrình theo sau khi đùn épđể tạo ra các nếp nhăn(crimp), vòng sợi (loop),hoặc phá hủy sợi (distortion).• Có nhiều phương pháp đượcdùng để làm thay đổi cấu trúc sợi. nguyen_vk@yahoo.com 72.1.3. Sợi filament hai thành phần (Bi-component yarn)• Sợi filament được tạo thành từ hai thành phần nguyên liệuthô ban đầu.• Các thành phần có thể được thiết kế có độ co khác nhau đểtrong các quy trình xử lý tiếp theo có thể tạo ra các gút xoắn(kinking) hoặc vòng xoắn (spiralling). Đây là sự bắt chước củaxơ len. nguyen_vk@yahoo.com 82.1.3. Sợi filament hai thành phần (Bi-component yarn) nguyen_vk@yahoo.com 92.1.4. Sợi filament dạng băng sợi (Tape /split film yarn)• Các tấm polymer mỏng được cắt thành các băng dải sợi hẹp(narrow strip) hoặc dạng ruy băng (ribbon).• Các dải sợi có thể được cắt mảnh hơn để tạo sợi (fibrillated)– được cắt dọc theo chiều dài dải sợi để tạo ra một mạng lướicác xơ liên kết với nhau. nguyen_vk@yahoo.com 102.2. Sợi xơ ngắn (Staple fiber yarn)• Có rất nhiều loại sợi xơ ngắn do đó cũng có nhiều phươngpháp phân loại cho dạng sợi này (theo chiều dài, theo cấu trúc,phương pháp kéo sợi).• Trong các cách trên thì việc phân loại theo phương phápkéo sợi là chi tiết nhất. nguyen_vk@yahoo.com ...