Bài giảng Kiến trúc máy tính: Chương 3 - TS. Hoàng Xuân Dậu

Bài giảng "Kiến trúc máy tính - Chương 3: Tập lệnh máy tính" cung cấp cho người học các kiến thức: Giới thiệu về tập lệnh máy tính, dạng và các thành phần của lệnh, địa chỉ/toán hạng của lệnh, các chế độ địa chỉ, các dạng lệnh thông dụng. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kiến trúc máy tính: Chương 3 - TS. Hoàng Xuân Dậu HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG BÀI GIẢNG MÔN KIẾN TRÚC MÁY TÍNH CHƯƠNG 3 – TẬP LỆNH MÁY TÍNH Giảng viên: TS. Hoàng Xuân Dậu Điện thoại/E-mail: dau@ekabiz.vn Bộ môn: Khoa học máy tính - Khoa CNTT1 Học kỳ/Năm biên soạn: Học kỳ 2 năm học 2009-2010 BÀI GIẢNG MÔN KIẾN TRÚC MÁY TÍNH CHƯƠNG 3 – TẬP LỆNH MÁY TÍNH NỘI DUNG 1. Giới thiệu về tập lệnh máy tính 2. Dạng và các thành phần của lệnh 3. Địa chỉ / toán hạng của lệnh 4. Các chế độ địa chỉ 5. Các dạng lệnh thông dụng 6. Câu hỏi ôn tập www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. HOÀNG XUÂN DẬU Trang 2 BỘ MÔN: KHOA HỌC MÁY TÍNH - KHOA CNTT1 BÀI GIẢNG MÔN KIẾN TRÚC MÁY TÍNH CHƯƠNG 3 – TẬP LỆNH MÁY TÍNH 3.1 Giới thiệu về tập lệnh máy tính  Lệnh máy tính (computer instruction):  Là một từ nhị phân (binary word);  Mỗi lệnh được gán một nhiệm vụ cụ thể;  Lệnh được lưu trữ trong bộ nhớ  Lệnh được đọc (fetch) từ bộ nhớ vào CPU để giải mã và thực hiện.  Tập lệnh gồm nhiều lệnh có thể được chia thành một số nhóm theo chức năng:  Chuyển dữ liệu (data movement)  Tính toán (computational)  Điều kiện & rẽ nhánh (conditonal and branching)  Các lệnh khác… www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. HOÀNG XUÂN DẬU Trang 3 BỘ MÔN: KHOA HỌC MÁY TÍNH - KHOA CNTT1 BÀI GIẢNG MÔN KIẾN TRÚC MÁY TÍNH CHƯƠNG 3 – TẬP LỆNH MÁY TÍNH 3.1 Giới thiệu về tập lệnh máy tính  Việc thực hiện lệnh có thể được chia thành các pha (phase) hay giai đoạn (stage). Mỗi lệnh có thể được thực hiện theo 4 giai đoạn:  Đọc lệnh (Instruction fetch - IF): lệnh được đọc từ bộ nhớ về CPU;  Giải mã (Instruction decode - ID): CPU giải mã lệnh;  Thực hiện (Instruction execution – EX): CPU thực hiện lệnh;  Lưu kết quả (Write back - WB): kết quả thực hiện lệnh (nếu có) được lưu vào bộ nhớ. www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. HOÀNG XUÂN DẬU Trang 4 BỘ MÔN: KHOA HỌC MÁY TÍNH - KHOA CNTT1 BÀI GIẢNG MÔN KIẾN TRÚC MÁY TÍNH CHƯƠNG 3 – TẬP LỆNH MÁY TÍNH 3.1 Giới thiệu về tập lệnh máy tính  Chu kỳ thực hiện lệnh (Instruction execution cycle): là khoảng thời gian mã CPU thực hiện xong một lệnh:  Một chu kỳ thực hiện lệnh có thể gồm một số giai đoạn thực hiện lệnh;  Một giai đoạn thực hiện lệnh có thể gồm một số chu kỳ máy;  Một chu kỳ máy có thể gồm một số chu kỳ đồng hồ. www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. HOÀNG XUÂN DẬU Trang 5 BỘ MÔN: KHOA HỌC MÁY TÍNH - KHOA CNTT1 BÀI GIẢNG MÔN KIẾN TRÚC MÁY TÍNH CHƯƠNG 3 – TẬP LỆNH MÁY TÍNH 3.1 Giới thiệu về tập lệnh máy tính  Chu kỳ thực hiện lệnh có thể gồm các thành phần sau:  Chu kỳ đọc lệnh  Chu kỳ đọc bộ nhớ (dữ liệu)  Chu kỳ ghi bộ nhớ (dữ liệu)  Chu kỳ đọc thiết bị ngoại vi  Chu kỳ ghi thiết bị ngoại vi  Chu kỳ bus rỗi. www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. HOÀNG XUÂN DẬU Trang 6 BỘ MÔN: KHOA HỌC MÁY TÍNH - KHOA CNTT1 BÀI GIẢNG MÔN KIẾN TRÚC MÁY TÍNH CHƯƠNG 3 – TẬP LỆNH MÁY TÍNH 3.2 Dạng và các thành phần của lệnh  Dạng tổng quát của lệnh gồm 2 thành phần chính:  Mã lệnh (Opcode - operation code): mỗi lệnh có mã lệnh riêng  Địa chỉ của các toán hạng (Addresses of Operands): mỗi lệnh có thể gồm một hoặc nhiều toán hạng. Có thể có các dạng địa chỉ toán hạng sau: • 3 địa chỉ • 2 địa chỉ • 1 địa chỉ • 1,5 địa chỉ • 0 địa chỉ Opcode Addresses of Operands Opcode Source addr. Destination addr. www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. HOÀNG XUÂN DẬU Trang 7 BỘ MÔN: KHOA HỌC MÁY TÍNH - KHOA CNTT1 BÀI GIẢNG MÔN KIẾN TRÚC MÁY TÍNH CHƯƠNG 3 – TẬP LỆNH MÁY TÍNH 3.3 Địa chỉ / toán hạng của lệnh  Toán hạng 3 địa chỉ:  Dạng: • opcode addr1, addr2, addr3 • Mỗi địa chỉ addr1, addr2, addr3 tham chiếu đến một ô nhớ hoặc một thanh ghi.  Ví dụ: ADD R1, R2, R3; R1 + R2  R3 R1 cộng với R2, kết quả gán vào R3. Ri là thanh ghi của CPU. ADD A, B, C; M[A]+M[B]  M[C] A, B, C là các ô nhớ. www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. HOÀNG XUÂN DẬU Trang 8 BỘ MÔN: KHOA HỌC MÁY TÍNH - KHOA CNTT1 BÀI GIẢNG MÔN KIẾN TRÚC MÁY TÍNH CHƯƠNG 3 – TẬP LỆNH MÁY TÍNH 3.3 Địa chỉ / toán hạng của lệnh  Toán hạng 2 địa chỉ:  Dạng: • opcode addr1, addr2 • Mỗi địa chỉ addr1, addr2 tham chiếu đến một ô nhớ hoặc một thanh ghi.  Ví dụ: ADD R1, R2; R1 + R2  R2 R1 cộng với R2, kết quả gán v ...