Bài giảng Kim loại học - Phần 1

Vật liệu nói chung đã và đang đóng vai trò quyết định đến sự tiến bộ vàphát triển của xã hội loài người. Không phải ngẫu nhiên mà người ta đã gắn chonhững giai đoạn lịch sử loài người những cái tên như: “Thời Đại Đồ Đá” , “... ĐồĐồng, Đồ Sắt..”. Việc sử dụng vật liệu đã mang ý nghĩa quyết định cho cả mộtthời đại.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kim loại học - Phần 1 1 BÀI MỞ ĐẦU I -M C Ñ CH YÙ NGHÓA CUÛA M UÏ Í OÂN HO C. Ï -Cung cấp kiến thức về vật liệu cơ khí cho sinh viên ngành cơ khí - Kĩ sư,cán bộ khoa học, kĩ thuật của nghành cơ khí trong tương lai. -Trong cơ khí nói riêng, vật liệu và các biện pháp công nghệ xử lí nó cómột ý nghĩa vô cùng quan trọng, trong nhiều trường hợp nó là yếu tố quyết địnhđến các chỉ tiêu kinh tế kĩ thuật của SP cơ khí. -Hiểu biết về vật liệu kĩ thuật của ngành là một yêu cầu bắt buộc. (Biếtchọn và sử dụng vật liệu một cách hợp lí, Biết chọn các quy trình công nghệ xử lýthích hợp, đặt đúng vị trí thích hợp trên dây chuyền SX).II-VAI TRÒ, Ý NGHĨA CỦA VẬT LIỆU VÀ XỬ LÍ TRONGNGÀNH CƠ KHÍ. -Vật liệu nói chung đã và đang đóng vai trò quyết định đến sự tiến bộ vàphát triển của xã hội loài người. Không phải ngẫu nhiên mà người ta đã gắn chonhững giai đoạn lịch sử loài người những cái tên như: “Thời Đại Đồ Đá” , “... ĐồĐồng, Đồ Sắt..”. Việc sử dụng vật liệu đã mang ý nghĩa quyết định cho cả mộtthời đại. -Vật liệu gắn liền với năng suất lao động, chất lượng và giá thành sảnphẩm. -Vật liệu và công nghệ là một trong những bí quyết hàng đầu của các nhàsản xuất. -Riêng đối với ngành cơ khí, vật liệu và chế độ xử lí có vai trò đặc biệtquan trọng hơn hẳn các ngành sản xuất khác. Sản phẩm cơ khí là công cụ của cácngành sản xuất khác. Công cụ lại là yếu tố quyết định chính đến NS, chất lượngSP. -Ngành cơ khí sử dụng chủ yếu là vật liệu kim loại. Vật liệu này có mộtđặc tính rất quan trọng đó là khả năng biến đổi cơ tính trong một phạm vi rộng,phụ thuộc các phương pháp xử lí khác nhau do con người cố ý tạo ra. Điều này cóý nghĩa vô cùng quan trọng trong quá trình hình thành sản phẩm cơ khí. (Gia côngtạo hình dạng, kích thước chính xác cần VL mềm dẻo. Sau gia công khi làm vệccần độ cứng độ bền). -Lịch sử nền sản xuất của xã hội loài người đã trải qua các giai đoạn: LĐthủ công (Chân tay và công cụ thô sơ), cơ khí hoá (sử dụng máy móc và công cụhiện đại), điện khí hoá (Sử dụng nguồn năng lượng điện), Tự động hoá (Máy móchoàn toàn thay thế con người), Tin học hoá (Dùng máy tính để điều khiển các quátrình sx). Điều đó không có nghĩa là vai trò của ngành cơ khí đã hết. Ngược lại nó 2phát triển ngày càng mạnh và càng tinh hơn ngay trong lòng sự phát triển của cácngành kĩ thuật sản xuất khác. III-NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA MÔN HỌC: Môn học có 04 phần cơ bản : 1-Những kiến thức cơ bản của kim loại học: -Tổ chức và cấu trúc bên trong của kim loại và hợp kim. -Sự phụ thuộc của cơ tính vào cấu trúc bên trong của kim loại và hợp kim. -Sự biến đổi của cấu trúc và tổ chức bên trong phụ thuộc vào các yếu tố tácđộng bên ngoài. -Tìm ra mối quan hệ có tính quy luật giữa 3 vấn đề: Những yếu tố conngười có thể tác động ⇔ Tổ chức và cấu trúc bên trong của VL ⇔ Cơ tính của vậtliệu. 2-Lí thuyết và các công nghệ xử lí VLKL: -Ứng dụng các vấn đề đã giải quyết trong KLH vào công nghệ xử lí VLKL(Dùng các biện pháp nhiệt, cơ, hoá lí ... để biến đổi cơ tính của kim loại theonhững phương hướng đã đặt ra trước). 3-Vật Liệu cơ khí: -Nghiên cứu về các vật liệu cơ khí thông dụng, chế độ xử lí và ứng dụng.Giải quyết các bài toán về vật liệu của người sử dụng. 4-Các bài thí nghiệm: Bài 1: Xác định độ cứng của vật liệu. 1.5 T. Bài 2: Xác định độ dai va đập của thép. 1.5 T. Bài 3: Nghiên cứu tổ chức tế vi của VLKL. 1T. Bài 4: Nhiệt luyện thép. 5T. Bài 5: Kiểm tra khuyết tật mối hàn bằng siêu âm. 1T Bài 4: Thấm các bon vào bề mặt thép. 5T. (dự trữ) IV-LICH SỬ PHÁT TRIỂN VÀ XU HƯỚNG NC. CỦA MÔNHỌC. Con người đã biết sử dụng vật liệu kim loại từ rất lâu. 7000 năm trước đâycon người đã biết sử dụng Đồng và HK của Đồng (năm 5000 trước công nguyên).Sau đó thời đại đồ sắt đã thay thế thời đại đồ đồng và khoảng 5000 năm trước đâycon người đã biết gia công VLKL bằng các phương pháp : Luyện, Rèn, Đúc. Đãtìm được những vật chứng bằng KL như dao kiếm có tuổi trên 5000 năm đã quatôi, thấm Các Bon (Trung Hoa, Ấn Độ, Arập). Và sử sách cũng đã gi lại. Thế nhưng con người thực sự hiểu biết về vật liệu kim loại và ứng dụngđược những hiểu biết đó vào kĩ thuật sản suất từ bao giờ, hay là chỉ giải quyết cácvấn đề kĩ thuật theo kinh nghiệm, sự mày mò? Câu hỏi đó đến nay vẫn chưa có lờigiải đáp chính xác vì không có bất kì một cuốn sách nào về kĩ thuật được lưu 3truyền đến ngày nay. Mặc dù chúng ta ai cũng đã từng nghe danh của các thanhkiếm bất hủ như: Long Tuyền, Thái A, Lưu Cầu, có sức mạnh vô song chém sắtnhư chém bùn, đã được sử dụng cách đây mấy nghìn năm. Nhữn ...