Bài giảng: kinh tế chính trị - chương 4

SX hàng hóa giản đơn:Dựa trên chế độ tưhữu nhỏ về tư liệu sản xuất và lao động củabản thân người sản xuất.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng: kinh tế chính trị - chương 4 KINH TẾ CHÍNH TRỊ05/08/11 105/08/11 SẢN XUẤT GIÁ TRỊ THẶNG DƯ QUY LUẬT TUYỆT ĐỐI CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN05/08/11 2 Chương 4 gồm 5 phần:• 1.Sự ra đời của phương thức sản xuất TBCN• 2.sự chuyển hóa của tiền thành tư bản• 3.Qúa trình sản xuất giá trị thặng dư• 4.Tiền công trong chủ nghĩa tư bản.• 5.Tích lũy tư bản05/08/11 3 1.Sự ra đời của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa1.1 Khái niệm: - SX hàng hóa giản đơn:Dựa trên chế độ tư hữu nhỏ về tư liệu sản xuất và lao động của bản thân người sản xuất - SX xuất hàng hóa TBCN:Dựa trên chế độ chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về TLSX và bóc lột lao động làm thuê05/08/11 4 1.2 điều kiện ra đời cuă SX hàng hóa TBCN- Người lao động được tự do về thân thể đồng thời bị tước đoạt hết TLSX -Tập trung một số lớn tiền của vào trong tay một số ít người để lập ra các xí nghiệp TBCN 05/08/11 5 2, Sự chuyển hóa của tiền thành tư bản2.1. Công thức chung của tư bản và mâu thuẫn của nó.2.1.1. Công thức chung: - Với tư cách là tiền trong lưu thông hàng hoá giản đơn, tiền vận động theo công thức: H - T - H (1) - Còn với tư cách là tư bản, tiền vận động theo công thức: T - H - T (2) 05/08/11 6 So sánh sự vận động của hai công thức trên:Giống nhau: + Đều có 2 nhân tố là tiền và hàng + Đều là sự kết hợp của hai hành động đối lập, nối tiếp nhau 05/08/11 7 -kh¸c nhau: C«ng thøc lu th«ng c«ng thøc chung cña lu hµng hãa gi¶n ® n H-T- ¬ th«ng t b¶n T-H-T’ H® • xuÊt ph¸t vµ kÕt iÓm Hµng hãa TiÒnthóc cña sù vËn ®éngGi¸ trÞ sö dông cña Kh¸c nhau vÒ chÊt Gièng nhau vÒ chÊt® iÓm xuÊt ph¸t vµ kÕtthóc cña vËn ® éng Kh¸c nhau vÒ sè lGi¸ trÞ cña ® iÓm xuÊt Gièng nhau vÒ sè lîngph¸t vµ kÕt thóccña vËn îngT’> T(T’= t) T+®éngMôc ® Ých cuèi cïng cña Nhu cÇu, sù tháa m·n Sù tăng lªn cña gi¸ trÞsù vËn ®éng nhu cÇuGiíi h¹n cña sù vËn Cã giíi h¹n Kh«ng cã giíi han®éng T-H-T’-H-T’’…. 05/08/11 81.1.2. Mâu thuẫn của công thức chung.- Giá trị thặng dư được tạo ra ở đâu:- Công thức T-H-T’ làm cho người ta lầm tưởng rằng: cả sản xuất và lưu thông đều tạo ra giá trị và giá trị thặng dư- Trong lưu thông có thể xảy ra 2 trường hợp: 05/08/11 9-Trao đ ổi ngang gi¸ :Hai bªn trao đổi kh«ng được lợi về gi¸ trị- Trao đ ổi kh«ng ngang gi¸:Cã thÓ x¶y ra 3 trêng hîp 1.B¸n cao h ơn gi¸ trị:® lîi khi b¸n .khi lµ îc ngêi mua bÞ thiÖt 2. Mua th ấp h ơn gi¸ trị:khi lµ ngêi mua ® îc lîi.khi lµ ngêi b¸n bÞ thiÖt: 3. Mua rẻ, b¸n đ ắt: Tæ ng gi¸ trÞ x· héi kh«ng thay ® æi 05/08/11 10Vậy lưu th«ng và bản than tiền tệ trong lưu thông không tạo ra giá trị và giá trị thặng dưKết luận: - phải lấy quy luật nội tại của lưu thông tư bản để giải thích sự chuyển hóa của tiền thành TB,tức là lấy việc trao đổi ngang giá làm điểm xuất phát05/08/11 11-Sự chuyển hóa của người có tiền thành nhà tư bản phảitiến hành trong phạm vi lưu thông và đồng thời lại không phải trong lưu thông• “Vậy là tư bản kh«ng thể xuất hiện từ lưu th«ngvà cũng kh«ng thể xuất hiện ở bªn ngoài lưu th«ng.Nã phải xuất hiện trong lưu th«ng và đồng thời kh«ng phải trong lưu th«ng” *.Đã là m© thuẫn của c«ng thức u chung cña t b¶n• *C. M¸c:Tư bản NXB Sự thật ,Hà nội,1987,Q1,tập 1,tr216 05/08/11 121.2. Hàng ho ¸ s ức lao đ ộng :• Muoán SX ra (m) thì nhaø TB phaûi kieám ñöôïc treân thò tröôøng moät loaïi haøng hoùa ñaëc bieät. Loaïi haøng hoùa naøy coù ñaëc ñieåm khi tieâu duøng noù laïi taïo ra giaù trò môùi lôùn hôn baûn thaân noù luùc ban ñaàu. Ñoù laø haøng hoùa SLÑ. 05/08/11 131.2.1. Điều kiện đ ể biến s ức lao đ ộng thành hàng ho¸.-kh¸i niệm : S ức lao đ ộng lµ toµn bé nh ững năng lùc (thÓ lùc vµ trÝ l-c)tån t¹i trong mé t con ng-ê i vµ ®-îc ng-êi ®ã vËn dông vµo s ¶n x uÊt hµng hãa05/08/11 14 S ức lao đ ộng trở thành hàng ho¸ khi cã 2 điều kiện ...