Bài giảng kinh tế học đại cương - Bài 9: Các ngoại ứng

Một ngoại ứng phát sinh khi một cá nhân tham gia vào một hoạt động có ảnh hưởng đến phúc lợi của người ngoài cuộc nhưng không phải trả hoặc nhận bất kỳ một khoản bồi thường nào cho những ảnh hưởng này. Ngoại ứng tiêu cực: gây hại cho người ngoài cuộc. Ngoại ứng tích cực: đem lại nguồn lợi cho người ngoài cuộc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng kinh tế học đại cương - Bài 9: Các ngoại ứngTRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG BÀIGIẢNGKINHTẾHỌCĐẠICƯƠNG Hà Nội - 2009 1 BÀI 9CÁC NGOẠI ỨNG 2 Ngoaiứngvàthấtbạithịtrường Cácgiảiphápcủatưnhânvớingoạiứng Mục tiêunghiên cứu Cácchínhsáchcôngcộngđốivớingoạiứng 31.Ngoạiứngvàthấtbạithịtrường1.Ngo 1.1 Khái niệm về ngoại ứngMột ngoại ứng phát sinh khi một cá nhân tham gia vàomột hoạt động có ảnh hưởng đến phúc lợi của ngườingoài cuộc nhưng không phải trả hoặc nhận bất kỳmột khoản bồi thường nào cho những ảnh hưởngnày. 4 1.2 Các loại ngoại ứng Ngoạiứngtiêucực:gâyhạichongườingoàicuộc. Ngoạiứngtíchcực:đemlạinguồnlợichongườingoàicuộc. 5 1.3. Ngoại ứng tiêu cực trong sản xuất Giảsửnhàsảnxuấtnhômgâyônhiễmchomôitrường⇒ mỗiđơnvịnhômsảnxuấtra(ônhiễmnguồnnước,sản lượngcágiảm…)sẽtạorachiphí(tổnthất)choxãhội. Nhưvậy:CPxãhộicủaquátrìnhsảnxuất>CPcủanhàsảnxuất(Tứclà,tạimỗimứcsảnlượng:CPxãhội=CPcủanhàsảnxuất+CPcủanhữngngườingoài cuộcchịuảnhhưởng⇒Đườngcungdịchchuyểnlêntrên) 6 Chi phí do ngoại ứng tiêu cực gây ra Đường chi phí xã hộiGiá Đường cung (Chi phí tư nhân) Đường cầu (Giá trị tư nhân) QO QM Lượng 7 1.4 Ngoại ứng tích cực trong sản xuất − Có nhiều hoạt động đem lại ngoại ứng tích cực: nghiên cứu, giáo dục… Lợiíchđemlạichongườingoàicuộc⇒bùđắplạimột phầnCPcủangườisảnxuất⇒CPxãhộisẽthấphơn chiphítưnhân. Đểđạttrạngtháitốiưuchoxãhội(QO>QM),đường cungphảidịchchuyểnxuốngdướimộtlượngđúng bằnggiátrịdongoạiứngtíchcựcđemlại. Chínhphủnộihiệnhoábằngcách:trợcấp,giảmthuế, 8 bảovệquyềnsởhữu.Giá Đường cung (Chi phí tư nhân) Đường chi phí xã hội Giá trị do ngoại ứng tích cực mang lại Đường cầu (Giá trị tư nhân) Lượng QM QO 9 1.4 Ngoại ứng tiêu cực trong tiêu dùng Quátrìnhtiêudùngcóthểtácđộngtiêucựcđốivớinhững ngườikhác:uốngrượu,hútthuốc… Dotổnhạinày,đườnggiátrịxãhộiphảithấphơnđường cầu(giátrịtưnhân). Đường cung (chi phí tư nhân) Giá Đường cầu (giá trị tư nhân) Giá trị xã hội Lượng QO QM 10 LượngtốiưuđốivớixãhộilàQOnhỏhơnlượngcân bằngcủathịtrườngQM. Chínhphủcóthểtácđộngbằngcách: Đánhthuế.  Tuyêntruyền,giáodục.  Cácquyđịnhhànhchínhkhác.  11 1.4 Ngoại ứng tích cực trong tiêu dùng Nhiềuhoạtđộngtiêudùngđemlạingoạiứngtíchcực choxãhội:thamgiavàogiáodục,tiêmchủng… Giá Đường cung (chi phí tư nhân) Giá trị xã hội Đường cầu (giá trị tư nhân) Lượng QO QM 12 Vìnhữngảnhhưởngtíchcực,giátrịđốivớixãhộiphải lớnhơngiátrịđốivớicánhânngườitiêudùng⇒ Đườngcầuphảidịchchuyểnlêntrênđểphảnánh đườnggiátrịxãhội. ĐểQO>QM,chínhphủcóthểnộihoábằngcáckhoản trợcấp. 13 Mộtsốkếtluận Ngoạiứngtiêucựctrongsảnxuấthaytiêudùngđều làmchothịtrườngsảnxuấtramộtsốlượnglớnhơn sảnlượngmàtoànxãhộimongmuốn. Ngoạiứngtíchcựctrongsảnxuấthaytiêudùngđều làmchothịtrườngsảnxuấtramộtsốlượngnhỏhơn sảnlượngmàtoànxãhộimongmuốn. Chínhphủcóthểđiềutiếtbằngcácchínhsác ...