Bài giảng "Kinh tế học vi mô - Chương 3: Lý thuyết về hành vi tiêu dùng" trình bày các lý thuyết về hành vi tiêu dùng như: Hữu dụng, đường bàng quang về hữu dụng, các hàm hữu dụng thông dụng, đường ngân sách, nguyên tắc tối đa hóa hữu dụng,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết bài giảng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kinh tế học vi mô: Chương 3 - Nguyễn Văn Vũ An Chương 3: LÝ THUYẾT VỀ HÀNH VI TIÊU DÙNGCác cá nhân có 3 vai trò kinh tế cơ bản: Mỗi cá nhân là một người tiêu dùng Mỗi cá nhân là một người cung ứng yếu tố đầu vào cho sản xuất Mỗi cá nhân tham gia vào các quyết định chính trị5/13/2015 3:37 PM nguyenvanvuan@gmail.com 1 I. HỮU DỤNG Hữu dụng dùng để chỉ sự thoả mãn của con người sau khi tiêu thụ 1 loại HH nào đó Một số giả thuyết: Tính chỉnh thể (người tiêu dùng có thể so sánh, xếp hạng các hàng hoá theo sự ưa thích của bản thân) Tính bắt cầu Tính thích nhiều hơn ít5/13/2015 3:37 PM nguyenvanvuan@gmail.com 2 I.1. TỔNG HỮU DỤNG (U) Tổng hữu dụng là tổng mức thỏa mãn khi ta tiêu thụ một số lượng sản phẩm nhất định trong mỗi đơn vị thời gian Tổng hữu dụng đạt được sẽ phụ thuộc vào số lượng sản phẩm được sử dụng5/13/2015 3:37 PM nguyenvanvuan@gmail.com 3 I.1. TỔNG HỮU DỤNG (U)5/13/2015 3:37 PM nguyenvanvuan@gmail.com 4 I.1. TỔNG HỮU DỤNG (U) Hàm hữu dụng biểu diễn mối liên hệ giữa số lượng hàng hóa, dịch vụ được tiêu dùngvà mức hữu dụng mà một cá nhân đạt được từ việc tiêu dùng số lượng hàng hóa, dịch vụ đó Hàm hữu dụng thường được viết như sau: U = U(X) Nếu một cá nhân tiêu dùng một tập hợp hai hay nhiều hàng hóa: X, Y, Z, ... thì hàm tổng hữu dụng có dạng: U = U(X,Y,Z,…)5/13/2015 3:37 PM nguyenvanvuan@gmail.com 5 I.2. HỮU DỤNG BIÊN (MU) Hữu dụng biên là phần thay đổi trong tổng số hữu dụng do sử dụng thêm hay bớt một đơn vị sản phẩm hay hàng hóa nào đó. Hữu dụng biên được ký hiệu là MU Nếu hàm hữu dụng là một hàm số rời rạc ta có thể tính hữu dụng biên theo công thức sau:5/13/2015 3:37 PM nguyenvanvuan@gmail.com 6 I.2. HỮU DỤNG BIÊN (MU) Hữu dụng biên có xu hướng giảm dần khi số lượng hàng hóa, dịch vụ được tiêu thụ tăng lên Khi U = U(X,Y,Z,…) thì: MUX = dU/dX, MUY = dU/dY, MUZ = dU/dZ,…5/13/2015 3:37 PM nguyenvanvuan@gmail.com 7 II. ĐƯỜNG BÀNG QUAN VỀ HỮU DỤNGI.1. ĐƯỜNG BÀNG QUAN VỀ HỮU DỤNG Đường bàng quan (về hữu dụng) là đường tập hợp các phối hợp khác nhau về mặt số lượng của hai hay nhiều loại hàng hóa, dịch vụ tạo ra một mức hữu dụng như nhau cho người tiêu dùng5/13/2015 3:37 PM nguyenvanvuan@gmail.com 8 I.1. ĐƯỜNG BÀNG QUAN VỀ HỮU DỤNG5/13/2015 3:37 PM nguyenvanvuan@gmail.com 9 I.1. ĐƯỜNG BÀNG QUAN VỀ HỮU DỤNG5/13/2015 3:37 PM nguyenvanvuan@gmail.com 10 I.1. ĐƯỜNG BÀNG QUAN VỀ HỮU DỤNG Các đường bàng quan này có các đặc trưng như sau: Theo định nghĩa của đường bàng quan thì tất cả những phối hợp trên cùng một đường cong mang lại một mức hữu dụng như nhau Tất cả những phối hợp nằm trên đường bàng quan phía trên (phía dưới) đem lại hữu dụng cao hơn (thấp hơn) Đường bàng quan thường dốc xuống về hướng bên phải và lồi về phía gốc tọa độ Những đường bàng quan không bao giờ cắt nhau5/13/2015 3:37 PM nguyenvanvuan@gmail.com 11 I.1. ĐƯỜNG BÀNG QUAN VỀ HỮU DỤNG5/13/2015 3:37 PM nguyenvanvuan@gmail.com 12 II.2. TỶ LỆ THAY THẾ BIÊN (MRS ) Tỷ lệ thay thế biên của hàng hóa Y cho hàng hóa X là số lượng hàng hóa Y mà cá nhân phải bớt đi để tăng thêm một đơn vị hàng hóa X mà không làm thay đổi hữu dụng. Nghịch dấu với độ dốc của đường bàng quan tại một điểm nào đó chính là tỷ lệ thay thế biên giữa hai sản phẩm Y và X tại điểm đó.5/13/2015 3:37 PM nguyenvanvuan@gmail.com 13 Quy luật thay thế biên giảm dần Để giữ mức hữu dụng không đổi, người tiêu dùng cần phải hy sinh một khối lượng giảm dần của một hàng hóa để sau đó đạt được sự gia tăng một khối lượng tương ứng của mặt hàng khác.5/13/2015 3:37 PM nguyenvanvuan@gmail.com 14 II.3. TÍNH CHẤT LỒI CỦA ĐƯỜNG BÀNG QUAN VÀ CÂN BẰNG TIÊU DÙNG Y Y1 Y* Y2 U1 0 X1 X* X2 X Hình 3.5. TÍNH CHẤT LỒI CỦA ĐƯỜNG BÀNG QUAN MIÊU TẢ QUY LUẬT TỈ LỆ THAY THẾ BIÊN GIẢM DẦN5/13/2015 3:37 PM ...