Bài giảng Kinh tế học vi mô và ứng dụng: Chương 7

Chương 7 Vai trò của chính phủ trong nền kinh tế thị trường, cùng tìm hiểu chương học này với những nội dung về: Các quan điểm về vai trò của Chính phủ, nguồn gốc các thất bại của thị trường, sự can thiệp của chính phủ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kinh tế học vi mô và ứng dụng: Chương 7 VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG • Các quan điểm về vai trò của Chính phủ • Nguồn gốc các thất bại của thị trường • Sự can thiệp của chính phủ Các quan điểm về vai trò Chính phủ • Quan điểm của các nhà kinh tế “tân cổ điển”: thị trường nên chiếm vị trí trung tâm, Chính phủ chỉ nên đóng vai trò tối thiểu. • Quan điểm can thiệp: chính phủ nên can thiệp rộng rãi bằng việc thúc đẩy các khu vực riêng biệt một cách có chọn lựa • Quan điểm “thân thiện với thị trường”: chính phủ nên chủ động trong những khu vực mà thị trường hoạt động không hiệu quả, tác động ít vào những nơi mà thị trường hoạt động tốt. Các chức năng kinh tế của Chính phủ • Chức năng kinh tế vĩ mô: ổn định hóa và điều chỉnh cơ cấu nền kinh tế - Ổn định hóa: tối thiểu hóa các dao động kinh tế ngắn hạn và tác động của nó vào nkt (Chính sách tài khóa,, tiền tệ, lãi suất…) - Điều chỉnh cơ cấu: sự khuyến khích của Chính phủ đối với sự tăng trưởng dài hạn bền vững của nkt. (cơ cấu lại nkt) Các chức năng kinh tế của Chính phủ • Chức năng kinh tế vi mô: Chính phủ tác động đến sự phân bổ các nguồn lực để cải thiện hiệu qủa kinh tế • Chức năng điều tiết: Chính phủ tạo ra các cơ sở thương mại và pháp lý cho nkt như hệ thống các luật và pháp lệnh. THỊ TRƯỜNG VÀ PHÂN BỔ NGUỒN LỰC HIỆU QUẢ P S=MSC •Thị trường phõn bổ nguồn PE E lực hiệu quả tại E MSB=MSC. D=MSB • Thị trường cạnh tranh hoàn hảo là phõn bổ nguồn QE Q lực hiệu quả NGUỒN GỐC CÁC THẤT BẠI CỦA THỊ TRƯỜNG • Ngoại ứng • Cung cấp hàng hóa công cộng • Sức mạnh thị trường • Thông tin không hoàn hảo • Phân phối thu nhập không công bằng NGOẠI ỨNG ÂM - CHI PHÍ Giá MSC F S = MPC Sản lượng hiệu quả của Hãng QA E Tổng chi phí xã PE hội phải chịu do Sản lượng hiệu quả của PA ngoại ứng âm xã hội QE A MSC = MPC + MEC MEC QE QA Sản lượng CAN THIỆP CỦA CHÍNH PHỦ MPC1 *Thuế trên từng đơn vị P MSC sản phẩm (t) F MPC MPC dịch chuyển MPC1 E QA = QE P0 •Qui định chuẩn ô Pm A nhiễm Thuế •Thu phí gây ô nhiễm D=MSB •Cấp giấy phép xả chất Q thải có thể chuyển QE QA nhượng được VÍ DỤ NGOẠI ỨNG DƯƠNG Giá MSB Khi có ngoại ứng dương (lợi ích của việc sửa nhà đối với hàng xóm), D = MPB MSB lớn hơn lợi ích biên D P1 MC P* MEB Mức sửa nhà q1 q* CAN THIỆP CỦA CHÍNH PHỦ P *TRỢ CẤP TOÀN BỘ ( VỚ S=MPC=MSC DỤ: CHƯƠNG TRỠNH F Trợ TIỜM CHỦNG MỞ RỘNG) cấp E A * TRỢ CẤP CHO CỎC CỎ MSB NHÕN THỰC HIỆN HOẠT D=MPB ĐỘNG Q MSB = MPB QA QE QA = QE CUNG CẤP HIỆU QUẢ HÀNG HÓA CÔNG CỘNG Lợi ích($) Khi hàng hóa là không cạnh tranh, lợi ích cận biên xã hội của việc tiêu dùng $7,00 (D) được xác định bằng việc cộng theo chiều thẳng đứng các đường cầu cá nhân đối với hàng hóa $5,50 Chi phí biên D2 $4,00 Sản lượng hiệu quả xảy ra tại MC = MB D $1,50 với Q = 2, MB = $1,5 + $4,0 = $5,5ø D1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Sản lượng VẤN ĐỀ ĂN THEO- Người tiêu dùng hay người sản xuất không trả tiền cho tiêu dùng hàng hóa công cộng • * Ví dụ: chương trình tiêm chủng mở rộng trong cộng đồng Chương trình này mang lại lợi cho tất cả mọi trẻ em trong độ tuổi tiêm chủng Các bà mẹ khơng cĩ động cơ trả đúng giá trị mà chương trình này đem lại cho con họ Họ hành động như những kẻ ăn theo – đánh giá thấp giá trị của chương trình để được hưởng lợi mà khơng phải trả tiền CAN THIỆP CỦA CHÍNH PHỦ * Dùng sự lựa chọn công cộng Các công chức chính phủ do dân bầu ra dùng phương pháp bỏ phiếu để quyết định mức chi tiêu vào hàng hóa công cộng Sau đó phân bổ chi tiêu cho các cá nhân đóng góp * Chính phủ trợ cấp cho việc cung cấp hàng hóa công cộng CAN THIỆP CỦA CHÍNH PHỦ • Phần mất không do độc quyền tự PA F nhiên là AEF • Điều tiết bằng giá PB F’ • Điều tiết bằng sản PO ATC lượng PE A A’ E MC QA QB QO QE Q ĐIỀU TIẾT BẰNG GIÁ • Mục tiêu hiệu quả giá: P = MC Độc quyền bị lỗ Chính phủ phải bù lỗ • Mục tiêu sự công bằng: PO Độc quyền hòa vốn • Mục tiêu hiệu quả sản xuất: chi phí trung bình tối thiểu Không có mức sản lượng nào mà giá có thể bù đắp ATC Chính phủ phải bù lỗ ĐIỀU TIẾT BẰNG SẢN LƯỢNG • Chính phủ đàm phán với nhà độc quyền để xác định một mức sản lượng tối thiểu. QB • ...