Bài giảng Kinh tế và Quản lý môi trường: Chương 4 - PGS.TS Lê Thu Hoa

Chương 4 Kinh tế Tài nguyên thiên nhiên, trong chương này trình bày các nội dung về: Hiệu quả trong phân bổ tài nguyên; Mô hình khai thác tài nguyên có thể tái tạo; Mô hình khai thác tài nguyên không tái tạo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kinh tế và Quản lý môi trường: Chương 4 - PGS.TS Lê Thu Hoa Kinh tế và Quản lý môi trường Giảng viên: PGS.TS Lê Thu Hoa ĐT: 5651971; 0913043585 Email: hoalethu@neu.edu.vn hoalethu@yahoo.comChương IV: Kinh tế Tài nguyên thiên nhiênNội dungqHiệu quả trong phân bổ tài nguyên ØHiệu quả tĩnh ØHiệu quả độngqMô hình khai thác tài nguyên có thể tái tạoqMô hình khai thác tài nguyên không tái tạo 1 I. Hiệu quả trong phân bổ tài nguyên Hiệu quả tĩnh (không tính đến yếu tố thời gian) TB: Tổng lợi ích của việc phân bổ tài nguyên TC: Tổng chi phí của việc phân bổ tài nguyên NB: Lợi ích ròng của phân bổ tài nguyên à Phân bổ tài nguyên hiệu quả nếu Max NB = TB - TC à điều kiện: MB = MC Áp dụng trong bài toán khai thác TN tái tạo I. Hiệu quả trong phân bổ tài nguyênHiệu quả động (tính đến yếu tố thời gian, khi khai thác tài nguyêntrong thời gian dài)Bt: Lợi ích của việc khai thác tài nguyên tại thời điểm t (t = 0 – n)Ct: Chi phí của việc khai thác tài nguyên tại thời điểm tàKhai thác tài nguyên hiệu quả nếu: n Bt - C t NPV = åt=0 (1 + r ) tà Điều kiện: giá trị hiện tại của lợi ích ròng cận biên do việc khai tháctài nguyên (MNBt = Bt - Ct) tại các thời điểm bằng nhau: B0 – C0 B1 – C1 B2 – C2 Bn - Cn ------------- = -------- = ------------ = ….. ------------ (1 + r)0 (1 + r)1 (1 + r)2 (1 + r)n Áp dụng trong bài toán khai thác TN không tái tạo 2 II. Mô hình khai thác tài nguyên tái tạo Trường hợp tài nguyên thủy sản Tăng Đồ thị tăng trưởng sinh học trưởng của tài nguyên Y(S) Y*(S) Y(S1) SMSY SMSS Trữ 0 So S1 S2 lượng(Trữ lượng S < So: Loài có nguy cơ tuyệt chủng vì số lượng cá thể quá ít) Quan sát đường cong tăng trưởng1. Khi trữ lượng thấp (S0 – S1) - Số lượng sinh > số lượng chết nhưng tốc độ tăng trưởng Y thấp - Trữ lượng S tăng chậm2. Khi trữ lượng cao hơn (S1 – SMSY) - Số lượng cá thể đông, điều kiện môi trường thuận lợi à Tốc độ tăng trưởng Y cao - Trữ lượng S tăng nhanh và đạt cực đại tại SMSY3. Khi trữ lượng rất cao (Sau SMSY) - Quá nhiều TS à cạnh tranh à tốc độ tăng trưởng giảm dần về đến =0 - Trữ lượng tiếp tục tăng đến khi cân bằng với sức tải của môi trường4. Tại SMSS, trữ lượng tối đa bền vững: Trữ lượng cân bằng với sức tải của môi trường 3II. Mô hình khai thác tài nguyên tái tạo Tăng trưởng sinh học và khai thác tài nguyên St+1 – St = Y(St) – Ht Trong đó n St: Trữ lượng của tài nguyên tại thời điểm t n St+1: Trữ lượng tài nguyên tại thời điểm t +1 n Y(St): Tăng trưởng của tài nguyên do sinh, chết, tăng cơ học… n Ht: lượng khai thác ở thời điểm tII. Mô hình khai thác tài nguyên tái tạoẢnh hưởng của việc khai thác đến trữ lượng tài nguyên1. Nếu H > Y(S) ® St+1 – St < 02. Nếu H < Y(S) ® St+1 – St > 03. Nếu H = Y(S) ® St+1 – St = 0 (trữ lượng không đổi & ở mức bền vững)à Trong từng chu kỳ, mức khai thác tối ưu về kỳ, mặt sinh học là tại SMSY. Tại sao??? sao???à Có phải là mức khai thác tối ưu kinh tế??? tế??? 4 Mức khai thác tối ưu (trong từng chu kỳ) Khai thác tối ưu về mặt sinh học là tại SMSY Vì: Mức khai thác lớn nhất (H = Y max) tại mỗi Vì: chu kỳ mà không làm suy giảm trữ lượng ??? Liệu đây có phải mức khai thác tối ưu xét từ giác độ kinh tế? tế? à Cần xét đến chi phí và doanh thu của việc khai thác II. Mô hình khai thác tài nguyên tái tạoHàm khai thác kinh tế H = H(E,S)Trong đó:p E là nỗ lực khai thác (chỉ số tổng hợp về lao động, vốn, thời gian, trang thiết bị ….)p S là trữ lượng à Có mối quan hệ nào giữa: Ø E&H? Ø S&H? Ø E&S? 5 II. Mô hình khai thác tài nguyên tái tạo Doanh thu và chi phí của việc khai thác TN Giả thiết p Giá bán P=1 ® Tổng doanh thu TR= P x H = H(E,S) • Mức khai thác bằng đúng mức ...