Bài giảng Kinh tế vi mô - Bài 1: Tổng quan về kinh tế học và kinh tế học vi mô

"Bài giảng Kinh tế vi mô - Bài 1: Tổng quan về kinh tế học và kinh tế học vi mô" với mục tiêu giúp người học nắm được khái niệm, vấn đề cơ bản, đối tượng, nội dung, phạm vi và phương pháp nghiên cứu của kinh tế học nói chung và kinh tế vi mô nói riêng. Phân biệt được kinh tế vi mô và kinh tế vĩ mô, kinh tế học thực chứng và kinh tế học chuẩn tắc; vận dụng đường giới hạn khả năng sản xuất để phân tích vấn đề nguồn lực khan hiếm và chi phí cơ hội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kinh tế vi mô - Bài 1: Tổng quan về kinh tế học và kinh tế học vi mô Bài 1: Tổng quan về kinh tế học và kinh tế học vi mô 0 BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ KINH TẾ HỌC VÀ KINH TẾ HỌC VI MÔ Nội dung Trong bài này, người học sẽ được tiếp cận các nội dung:  Các đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu của kinh tế học vi mô; các khái niệm về kinh tế học vi mô và kinh tế học vĩ mô; kinh tế học thực chứng và kinh tế học chuẩn tắc.  Đường giới hạn khả năng sản xuất để phân tích vấn đề nguồn lực khan hiếm và chi phí cơ hội.  Ba vấn đề kinh tế cơ bản (Sản xuất cái gì? Sản xuất như thế nào? Sản xuất cho ai?) và phân biệt 3 hệ thống kinh tế khác nhau (kinh tế thị trường tự do, kinh tế chỉ huy và kinh tế hỗn hợp). Mục tiêu Hướng dẫn học  Giải thích được các khái niệm, vấn đề  Đọc giáo trình trước lúc nghe giảng. cơ bản, đối tượng, nội dung, phạm vi và  Sử dụng tốt các phương pháp và công phương pháp nghiên cứu của kinh tế học cụ trong kinh tế học (bao gồm kiến nói chung và kinh tế vi mô nói riêng. thức đại số và hình học lớp 12) để  Phân biệt được kinh tế vi mô và kinh tế phân tích và nghiên cứu bài học. vĩ mô, kinh tế học thực chứng và kinh tế  Thực hành thường xuyên và liên tục học chuẩn tắc; vận dụng đường giới hạn các bài tập vận dụng để hiểu được lý khả năng sản xuất để phân tích vấn đề thuyết và bài tập thực hành. nguồn lực khan hiếm và chi phí cơ hội.  Vận dụng được ba vấn đề kinh tế cơ bản để phân tích các mô hình kinh tể, chỉ ra được các ưu và nhược điểm của từng mô hình kinh tế. Thời lượng học 6 tiết ECO101_Bai1_v2.3014106226 1 Bài 1: Tổng quan về kinh tế học và kinh tế học vi mô Thực tế cho thấy rằng hoạt động thường xuyên của con người là hoạt động kinh tế, nó bao gồm hoạt động kinh doanh hàng hóa hoặc dịch vụ, hoạt động mua bán tài sản tài chính, hoạt động tín dụng (đi vay, cho vay)… Các hoạt động kinh tế thường nhằm mục đích tạo ra sản phẩm hay dịch vụ để thỏa mãn nhu cầu của con người nên chúng đóng một vai trò hết sức quan trọng. Vì vậy, việc hình thành một môn khoa học nghiên cứu hoạt động kinh tế của con người là rất cần thiết. Điều này giải thích lý do ra đời của môn kinh tế học. Nghiên cứu kinh tế học giúp cho con người hiểu về cách thức vận hành của nền kinh tế nói chung và cách thức ứng xử của từng chủ thể tham gia vào nền kinh tế nói riêng. Kinh tế học quan tâm đến hành vi của toàn bộ nền kinh tế tổng thể và hành vi của các chủ thể riêng lẻ trong nền kinh tế, bao gồm các doanh nghiệp, hộ tiêu dùng, người lao động và Chính phủ. Ngoài ra, nghiên cứu kinh tế vi mô giúp chúng ta hiểu được cách thức các doanh nghiệp làm thế nào để tối đa hóa lợi nhuận? Các hộ tiêu dùng làm thế nào để tối đa hóa được lợi ích? Người lao động làm thế nào để tối đa hóa tiền công? Và Chính phủ làm thế nào để tối đa hóa được phúc lợi xã hội. Chúng ta sẽ có được những giải đáp cụ thể sau khi nghiên cứu xong môn học này. 1.1. Đối tượng và nội dung nghiên cứu kinh tế học vi mô 1.1.1. Khái niệm kinh tế học và kinh tế học vi mô Kinh tế học thực sự ra đời từ năm 1776 đánh dấu mốc quan trọng là tác phẩm “Bàn về nguồn gốc của cải” của Adam Smith – nhà kinh tế học người Anh. Kinh tế học là môn khoa học nghiên cứu cách thức mà cá nhân và xã hội lựa chọn việc sử dụng nguồn lực khan hiếm của mình như thế nào. Các nhà kinh tế học thống nhất vấn đề cốt lõi trong kinh tế học là vấn đề khan hiếm. Sở dĩ có thể nói như vậy là vì bất kỳ một chủ thể nào trong nền kinh tế, Chính phủ, doanh nghiệp, cá nhân hay nhìn chung toàn bộ nền kinh tế cũng phải đối mặt với sự khan hiếm. Cụ thể là:  Đối với cá nhân, khan hiếm thể hiện ở tiền bạc – mong muốn nhiều nhưng tiền (thu nhập) có giới hạn. Hay khan hiếm thời gian (1 ngày chỉ có 24 giờ) – muốn làm nhiều việc nhưng thời gian có hạn, và mỗi người đều phải dành thời gian để nghỉ ngơi, tái tạo lại sức lao động của mình.  Đối với doanh nghiệp, chúng ta có thể thấy sự khan hiếm về vốn – thiếu tiền để lao động giỏi, máy móc, trang thiết bị. Hay khan hiếm lao động đặc biệt là lao động có chất lượng cao.  Đối với một nền kinh tế dù là cường quốc hay các nước nghèo cũng phải đối mặt với khan hiếm. Ví dụ: Khan hiếm về tài nguyên thiên nhiên để sản xuất ra các hàng hóa phục vụ cho nhu cầu của tất cả người dân. Các nước vẫn phải nhập khẩu những nguyên vật liệu, hay phải nhập khẩu cả hàng tiêu dùng. Chúng ta có thể thấy ở các nước giàu ví dụ như Mỹ, bên cạnh những ngôi nhà chọc trời vẫn có những căn nhà được ví như “Ổ chuột” – Mỹ. Khi đối diện với sự khan hi ...