Bài giảng Lịch sử các học thuyết kinh tế: Chương 11 - TS. Nguyễn Tấn Phát

Bài giảng chương 11 giới thiệu một số lý thuyết tăng trưởng và phát triển kinh tế. Chương này trình bày 2 nội dung chính, đó là: Sự phân loại các quốc gia, tăng trưởng và phát triển kinh tế; một số lý thuyết tăng trưởng và phát triển kinh tế. Hy vọng bộ bài giảng Lịch sử các học thuyết kinh tế này sẽ giúp ích được nhiều cho các bạn trong quá trình học tập của mình, mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Lịch sử các học thuyết kinh tế: Chương 11 - TS. Nguyễn Tấn Phát CHƯƠNG11 MỘTSỐLÝTHUYẾTTĂNGTRƯỞNGVÀPHÁT TRIỂNKINHTẾ Nộidung• I.Sựphânloạicácquốcgia,tăngtrưởng vàpháttriểnkinhtế• II.Mộtsốlýthuyếttăngtrưởngvàphát triểnkinhtếI.Sựphânloạicácquốcgia,tăngtrưởng vàpháttriểnkinhtế• 1.Sựphânloạicácquốcgia• 2.Đặctrưngcơbảncủacácnướcđang pháttriển• 3.Kháiniệmvềtăngtrưởngvàpháttriển 1.Sựphânloạicácquốcgia• 40–50sTKXX,sựchênhlệchgiàunghèorất lớngiữacácnước• Cácnướcgiàu:Tây–BắcÂu,Mỹ,Úc, Newzeland,Nhật• Cácnướcnghèo:phầncịnlạicủaTG(ChâuÁ, Phi,MỹLatinh Tiêu chí phân loạiThu nhập bình quân đầu người (GNP, GDP), 1986 WB:- Các nước phát triển (> 6000 USD/ng/năm)- Các nước đang phát triển (450-6000)- Các nước kém phát triển ( 2.Đặctrưngcơbảncủacácnướcđang pháttriển• Hầuhếtcácnướcđangpháttriểnlàcácnướcthuộc địa,dướisựthốngtrịcủaTâyâutrướcđây.• Nềnkinhtếchủyếulànềnkinhtếnôngnghiệp truyềnthống,sảnxuấtnhỏ….• Dânsốđasốsốngởnôngthôn;laođộngchủyếulàm việctrongnôngnghiệp….• Thiếuvốnvàcôngnghệhiệnđại;kỹthuậtsảnxuất côngnghiệplạchậu……….• Ngoạithươngkémpháttriển,thườnglànhậpsiêu. Hàngxuấtkhẩuchủyếulànguyênliệuvàsơchế…..• Dânsốtăngnhanh,nhândâncósứckhoẻthấp,chế độdinhdưỡngnghèonàn…3.Kháiniệmvềtăngtrưởngvàpháttriển• a.Tăngtrưởngkinhtế:• TheođịnhnghĩacủaWBchorằng:“Tăng trưởngkinhtếlàsựgiatăngvềlượngcua nhữngđạilượngchínhđặctrưngchomột trạngtháikinhtế,trướchếtlàtổngsảnphẩm xãhội,cótínhmốiliênquanvớidânsố”.• Mộtsốquanđiểmchorằng:“tăngtrưởng kinhtếlàsựtăngthêmvềquymôsảnlượng củanềnkinhtếtrongmộtthờikỳnhất định……”3.Kháiniệmvềtăngtrưởngvàpháttriển• Nhưvậy,cónhiềuđịnhnghĩa,nhưngcóthể kháiquátnhưsau:• Tăngtrưởngkinhtếlàsựgiatăngvềtổng sảnphẩmxãhộivàtăngthunhậpbìnhquân đầungười.• Tăngtrưởngkinhtếbềnvững……. 3.Kháiniệmvềtăngtrưởngvàpháttriển• b.Pháttriểnkinhtế• Pháttriểnkinhtếlàsựtăngtrưởngkinhtếđi kèmvớisựhoànchỉnhcơcấu,thểchếkinhtế vàchấtlượngcuộcsống.Muốnpháttriểnkinhtếphảicósựtăngtrưởng kinhtếNhưngkhôngphảisựtăngtrưởngkinh tếnàocũngdẫntớipháttriểnkinhtế.Muốn pháttriểnkinhtếđòihòiphảithựchiệnbanội dungsau:3.Kháiniệmvềtăngtrưởngvàpháttriển SựtănglêncủaGDPvàGNPvàtổngsản phẩmquốcdântheođầungười. Sựbiếnđổicơcấukinhtế,trongđóquan trọnglàtỷtrọngcủangànhdịchvụvàcông nghiệptrongGDPtănglên,còntỷtrọngnông nghiệpgiảmxuống. Sựtănglêncủathunhậpthựctếcủađại bộphậndâncưnhờphânphốihợplýkết quảtăngtrưởngkinhtế. III.MỘTSỐLÝTHUYẾTTĂNGTRƯỞNG VÀPHÁTTRIỂNKINHTẾ• 1.Lýthuyếttăngtrưởngkinhtếcủatrườngphái tâncổđiểnhàmsảnxuất:Y=F(K,,L,N,t….)• Trongđó:• Ylàtổngsảnphẩmxãhội.• K:khốilượngtưbảnđượcsửdụng• L:Sốlượnglaođộng.• N:đấtđai• t:thờigian.• Theotrườngpháitâncổđiển,cóthểcónhiềunhântố khácthamgiavàoquátrìnhsảnxuấtnềnhàmsảnxuất códấuchấmlững(……)1.Lýthuyếttăngtrưởngkinhtếcủatrường pháitâncổđiển• hàmsảnxuấtCobb–Douglas:Y=A.Kα Lβ• Trongđó:• Alàhệsốtỷgiá• α,β:hệsốtưbảnvàlaođộng.• Tổngα+β:làmứctăngsảnphẩmdotăngquymôsản xuất.Cócáctrườnghợp:• α+β=1:khicácyếutốsảnxuấttănglênnlầnthì đồngthờikhốilượngsảnphẩmcũatănglênnlần.• α+β>1:mứctăngsảnphẩmvượtmứctăngcácyếu tốsảnxuất.• α+β 2.LýthuyếtcấtcánhcủaW.W.Rostow.• quátrìnhtăngtrưởngkinhtếphảitrảiquan5 giaiđoạn:• Thứnhất,giaiđoạnxãhộitruyềnthống:• Ơûgiaiđoạnnàynăngsuấtlaođộngthấpdo laođộngchủyếubằngcôngcụlạchậu,vật chấtthiếuthốn;hoạtđộngxãhộikémlinh hoạt;nôngnghiệpgiữvịtríthốngtrị,sản xuấtmangnặngtínhtựcungtựcấp,nềnsản xuấtxãhộikémpháttriển. 2.LýthuyếtcấtcánhcủaW.W.Rostow.• Thứhai,giaiđoạntiềncấtcánh:• Tronggiaiđoạnnàytầnglớpcácchủxí nghiệpcókhảnăngthựchiệnđổimới,phát triểncơsởhạtầng,đặcbiệtlàgiaothông; xuấthiệncácnhântốtăngtrưởngvàmộtsố khuvựccótácđộngthúcđẩytăngtrưởng như:hoạtđộngngânhàng,tíndụngphát triển,hoạtđộngxuấtnhậpkhẩuđượctăng cường;vốn,côngnghệgiatăng…. 2.LýthuyếtcấtcánhcủaW.W.Rostow.• Thứba,giaiđoạncấtcánh:• Đâylàgiaiđoạnquyếtđịnh,giốngnhưmáybaychỉbay khiđạttốcđộgiớihạn.Phảicó3điềukiện:• Tỷlệđầutưtănglênchiếmtừ5–10%thunhậpquốc dânthuầntuý• Phảixâydựngđượcnhữnglĩnhvựccôngnghiệpcókhả năngpháttriểnnhanh,cóhiệuquả,đóngvaitrònhưlĩnh vựcđầutàu….• Phảixâydựngđượcbộmáychínhtrị–xãhội,tạođiều kiệpháthuykhảnăngcủakhuvựchiệnđại,tăng cườngquanhệđốingoại.Muốnvậy,phảithaygiới lãnhđạobảothủbằngngườicầmquyềntiếnbộbiết sửdụngkỹthuậtvàtăngcườngquanhệquốctế.Giai đoạnnàykéodàikhảong2030năm. 2.LýthuyếtcấtcánhcủaW.W.Rostow.• Thứtư,giaiđoạntrưởngthành.• Giaiđoạnnàyđượcđặctrưngbởimứctăngphần giànhchođầutưtrongsảnphẩmquốcdântừ10–20 %thunhậpquốcdântuầntúy(NNP).Tronggiai đoạnnày,xuấthiệnnhiềungànhcôngnghiệpmới hiệnđạinhư:luyệnkim,hoáchất,điện.Cơcấuxã hộibiếnđổi,cácchủdoanhnghiệpthamgiavàolãnh đạođấtnước,đờisốngtinhthầncủadânchúng đượcnânglên,giaiđoạn ...