Bài giảng Lịch sử kinh tế Việt Nam: Chương 4 - Trường ĐH Thương Mại

Bài giảng Lịch sử kinh tế Việt Nam: Chương 4 Kinh tế thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 - 1954) cung cấp cho người học các kiến thức: Kinh tế từ tháng 9 /1945 - 12 /1946; Kinh tế giai đoạn 1947 - 7 /1954. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Lịch sử kinh tế Việt Nam: Chương 4 - Trường ĐH Thương Mại Chương 4: KINH TẾ THỜI KỲ KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1945 - 1954)TS BÙI HỒNG VẠN BỘ MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 71 KẾT CẤU NỘI DUNG 4.1. KINH TẾ TỪ THÁNG 9/1945 - 12/1946 4.1.1. Bối cảnh lịch sử 4.1.2. Đặc điểm tình hình kinh tế 4.2. KINH TẾ GIAI ĐOẠN 1947 - 7/1954 4.2.1. Kinh tế vùng tự do a. Chính sách KT kháng chiến b. Đặc điểm tình hình kinh tế 4.2.2. Kinh tế vùng tạm chiếm a. Chính sách kinh tế của Pháp b. Đặc điểm tình hình kinh tế * KẾT CHƢƠNGTS BÙI HỒNG VẠN BỘ MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 72 4.1. KINH TẾ TỪ THÁNG9/1945 ĐẾN THÁNG 12/1946 73 4.1.1. Bối cảnh lịch sử• TÌNH HÌNH SAU CM 8-1945:- Về chính trị- Văn hóa - xã hội- Về kinh tếĐặc biệt, sau cách mạng, một nạn đói mới hình thành ở Bắc Bộ, đe dọa đến sự sinh tồn của mọi người. 74* (ĐỐI SÁCH) TRƯỚC TÌNH HÌNH ĐÓ, CP TẬP TRUNG GIẢI QUYẾT 3 VẤN ĐỀ KT a. “Diệt giặc đói” (GQ nạn đói) b. Xây dựng nền tài chính, tiền tệ độc lập c. Khôi phục công thương nghiệp, chuyển dần nền KT sang thời chiến 754.1.2. Đặc điểm tình hình kinh tế4.1.2.1. Giải quyết nạn đói 76 a. Nguyên nhân: 3 NGUYÊN NHÂN CỦA NẠN ĐÓI MỚI: - Do hậu quả bóc lột của Pháp, Nhật. - Tư thương đầu cơ tích trữ lúa gạo. - Nạn lụt lớn dẫn đến 9 tỉnh thuộc Bắc bộ bị vỡ đê (làm cho vụ lúa mùa bị thất thu tới 50%).TS BÙI HỒNG VẠN BỘ MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 77b. Giải pháp:Thực hiện 2 loại giải pháp: CẤP BÁCH, TRƯỚC MẮT CĂN BẢN, LÂU DÀI 78 * Giải pháp cấp bách, trước mắt + Phát động các phong trào cứu đói + Xóa bỏ mọi hạn chế trong lưu thông gạo + Khuyến khích chở lúa gạo từ MN ra MB + Ngày 28/11/1945, Hồ Chủ tịch ký sắc lệnh số 67/SL lập “Ủy ban tiếp tế và cứu tế” để lo việc giải quyết nạn đóiTS BÙI HỒNG VẠN BỘ MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 79 * Giải pháp căn bản, lâu dài + Vận động toàn dân đẩy mạnh tăng gia, sản xuất + Khôi phục lại những nơi đê vỡ + Thực hiện chia lại công điền, công thổ + Chính phủ quyết định: Miễn thuế cho dânTS BÙI HỒNG VẠN BỘ MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 80 * Kết quả- Từ tháng 9/1945 đến 12/1945, diện tích trồng “hoa màu” ở MB tăng lên 3 lần (giúp giải quyết một phần nạn đói).- Năm 1946 ở Bắc Bộ, vụ lúa chiêm đã tăng hơn vụ chiêm năm 1945 khoảng 100.000 tấn; vụ lúa mùa gieo trồng trên diện tích 890.000 ha, đạt sản lượng 1.155.000 tấn lúa.- Sản lượng lúa của miền Bắc năm 1946/1944 tăng 38,8%.- Với những nỗ lực của Chính phủ, toàn dân và bằng các biện pháp tích cực nêu trên đã đem lại kết quả: “Nạn đói từng bước được chặn đứng và đẩy lùi”. Đây là “một kỳ công của chế độ dân chủ nhân dân” (Đánh giá của ông Võ Nguyên Giáp, BT bộ Nội vụ)…TS BÙI HỒNG VẠN BỘ MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 81 4.1.2.2. XD nền TC, tiền tệ độc lập* Sau cách mạng nền tài chính quốc gia “trống rỗng”.* XD nền tài chính độc lập: Thực hiện 2 giải pháp:- Cấp bách, trước mắt:+ Phát động phong trào quyên góp+ Chính phủ còn tổ chức các phong trào: “Hũ gạo nuôi quân”, “Đón thương binh về làng”, “Nuôi dưỡng cán bộ”, “Lập quỹ Vệ quốc đoàn”... 82- Căn bản, lâu dài:+ Về thu+ Về chi: Chủ trương: “tiết kiệm chi”+ Vận động CB, CC sống theo phương châm: “Cơm nhà, việc nước”.. BỘ MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 83 4.1.2.2. Xây dựng nền tài chính, tiền tệ độc lập* Tiền tệ: Quyết định phát hành tiền theo từng bước.- Phát hành tiền.- Theo từng bước BỘ MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 84 4.1.2.3. Khôi phục công thương nghiệp, chuyển dần nền kinh tế sang thời chiến* Khôi phục công thương nghiệp:Chính phủ quyết định khôi phục lại CTN (vì sau chiến tranh, công thương nghiệpđình trệ). - Công nghiệp - Thương nghiệp BỘ MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 85 * Chuyển dần nền kinh tế sang thời chiến- Cuối năm 1946, tình hình giữa ta và TDP rất căng thẳng, có khả năng bùng nổ cuộc kháng chiến chiến trên phạm vi toàn quốc.- Trong tình hình đo ...