Bài giảng Luât lao động: Bài 9 - TS. Đoàn Thị Phương Diệp

Bài giảng Luât lao động: Bài 9 Kỷ luật lao động và trách nhiệm vật chất do TS. Đoàn Thị Phương Diệp biên soạn trình bày các nội dung sau: Khái niệm và ý nghĩa của kỷ luật lao động, trách nhiệm kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất trong quan hệ lao động,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Luât lao động: Bài 9 - TS. Đoàn Thị Phương Diệp BÀI9 KỶLUẬTLAOĐỘNGVÀ TRÁCHNHIỆMVẬTCHẤT1 I.KHÁINIỆMVÀÝNGHĨACỦA KỶLUẬTLAOĐỘNG  1. Khái niệm kỷ luật lao động Điều 118 Bộ luật lao động định nghĩa: Kỷ luật lao động là những quy định về việc tuân theo thời gian, công nghệ và điều hành sản xuất, kinh doanh thể hiện trong nội quy lao động. Chế độ kỷ luật lao động là tổng hợp các quy phạm pháp luật quy định nghĩa vụ, trách nhiệm của người lao động và người sử dụng lao động đối với doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức; quy định những biện pháp khuyến khích người lao động gương mẫu chấp hành cũng như những hình thức xử lý đối với người không chấp hành hoặc chấp hành không đầy đủ những nghĩa vụ, trách nhiệm đó.2 Bản nội quy lao động trong doanh nghiệp xây dựng phải tuân thủ các nguyên tắc như: không trái pháp luật lao động và pháp luật khác, trước khi ban hành phải tham khảo ý kiến của Ban chấp hành Công đoàn cơ sở, phải được đăng ký tại cơ quan lao động cấp tỉnh. Chậm nhất là 10 ngày, kể từ ngày nhận được bản nội quy lao động, cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp tỉnh phải thông báo việc đăng ký. Nếu hết thời hạn trên mà không có thông báo, thì bản nội quy lao động đương nhiên có hiệu lực.3 2. Ý nghĩa của kỷ luật lao động - Thông qua việc duy trì kỷ luật lao động, người sử dụng lao động có thể bố trí sắp xếp lao động một cách hợp lý để ổn định sản xuất - Nếu xác định được nội dung hợp lý, kỷ luật lao động còn là một nhân tố quan trọng để tăng năng suất lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm, tiết kiệm nguyên vật liệu - Tuân thủ kỷ luật lao động, người lao động có thể tự rèn luyện để trở thành người công nhân của xã hội hiện đại, có tác phong công nghiệp, - Trật tự, nề nếp của một doanh nghiệp và ý thức tuân thủ kỷ luật của người lao động là những yếu tố cơ bản để duy trì quan hệ lao động ổn định, hài hòa.4 II.TRÁCHNHIỆMKỶLUẬTLAO ĐỘNG 1. Khái niệm chung về trách nhiệm kỷ luật lao động a) Khái niệm trách nhiệm kỷ luật lao động Trách nhiệm kỷ luật lao động là một loại trách nhiệm pháp lý do người sử dụng lao động áp dụng đối với những người lao động có hành vi vi phạm kỷ luật lao động bằng cách bắt họ chịu một trong các hình thức kỷ luật5 b)Nguyêntắcxửlýviphạmkỷluậtlao động Mỗi hành vi vi phạm kỷ luật lao động chỉ bị xử lý một hình thức kỷ luật.  Không xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động vi phạm nội quy lao động trong khi mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hay khả năng điều khiển hành vi. Cấm xâm phạm thân thể, nhân phẩm người lao động khi xử lý vi phạm kỷ luật lao động. Cấm dùng hình thức phạt tiền, cúp lương thay việc xử lý kỷ luật lao động. Cấm xử lý kỷ luật lao động vì lý do tham gia đình công theo quy định của pháp luật.6 c)Căncứápdụngtráchnhiệmkỷluậtlao động ĐiỀUKiỆNÁPDỤNGTRÁCH NHIỆMKỶLuẬTLAOĐỘNG CÓHÀNHVIVIPHẠM CÓLỖICỦANGƯỜIVI KỶLUẬTLAOĐỘNG PHẠM7 - Hành vi vi phạm kỷ luật lao động là sự vi phạm các nghĩa vụ lao động trong một quan hệ lao động nhất định. Hành vi đó thể hiện ở việc không thực hiện, thực hiện không đầy đủ, thực hiện sai nghĩa vụ lao động. - Lỗi: người lao động chỉ bị chịu trách nhiệm kỷ luật khi họ có hành vi vi phạm kỷ luật và có lỗi. Người lao động sẽ bị coi là có lỗi, nếu họ vi phạm kỷ luật lao động trong khi họ có đầy đủ điều kiện và khả năng thực tế để thực hiện các nghĩa vụ lao động của mình.8 2.Cáchìnhthứcxửlýkỷluậtlaođộng:  (1) Khiển trách : Áp dụng đối với những người phạm lỗi lần đầu nhưng ở mức độ nhẹ (đây là biện pháp nhằm tác động về mặt tinh thần đến người vi phạm). Việc khiển trách người lao động có thể thực hiện bằng miệng hoặc bằng văn bản.  (2) Kéo dài thời hạn nâng lương không quá sáu tháng hoặc cách chức: Hình thức xử lý này áp dụng đối với người lao động đã bị khiển trách bằng văn bản mà tái phạm trong thời hạn ba tháng kể từ ngày bị khiển trách hoặc có những hành vi vi phạm đã được quy định trong nội quy lao động.9  (3) Sa thải:  Hình thức xử lý kỷ luật sa thải chỉ được áp dụng trong những trường hợp sau:  1. Người lao động có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma tuý trong phạm vi nơi làm việc, tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động, có hành vi gây thiệt hạ ...