Bài giảng Lý luận hành chính nhà nước: Chương 2

Bài giảng Lý luận hành chính nhà nước: Chương 2 - Lý thuyết và mô hình hành chính nhà nước trình bày một số lý thuyết cơ bản về hành chính công, một số mô hình hành chính công trên thế giới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Lý luận hành chính nhà nước: Chương 2 Chương2:Lýthuyếtvàmôhình HCNN MộtsốlýthuyếtcơbảnvềHCC MộtsốmôhìnhHCCtrênthếgiớiI.Lýthuyếtvềhànhchínhnhànước 2cáchtiếpcận:  Tiếpcậntheothờikỳpháttriển  TiếpcậntheonhómlýthuyếtTiếpcậntheothờikỳpháttriển HCNN trong thời kỳ đầu của công nghiệp hoá(đầuthếkỷ18đếnnhữngnăm70của thếkỷ19) HCNN trong thời kỳ phát triển và hoàn thành CNH (thập niên 80, tk 19 đến thập niên70,tk20) HCNN trong thời kinh tế tri thức (từ thập niên80,tk20đếnnay.Tiếpcậntheonhómlýthuyết1. Lý thuyết nghiên cứu HCNN dưới giác độ thựcthiquyềnlựcNN2.LýthuyếtnghiêncứuHCNNtrongmốiquan hệvớichínhtrị3.Lýthuyếtnghiêncứuvềnguyêntắctổchức vàhoạtđộngcủaHCNN4. Lý thuyết nghiên cứu về chức năng của HCNN1.HCNNtrêngiácđộthựcthiquyềnlựcNN Các nhà nghiên cứu bắt đầu tìm hiểu từ vấnđềquyềnlựcnhànướcvàsựphânchia thựcthiquyềnlựcnhànướcởcácquốcgia. Sựphânchiathựcthiquyềnlựcnhànướctồntạiở mọiquốcgia; Quyềnhànhphápđượcgiaochocáctổchứckhác nhaucủaCPthựchiện; Mốiquanhệthựcthiquyềnlựcởcácquốcgialà khácnhau. Tại sao PL nhà nước lại quy định như vậy và cơ quanthựcthiquyềnlựcNNphảilàmgì?2.HCNNtrongmốiquanhệvớichínhtrị Hànhchínhvàchínhtrịphânđôi Hànhchínhvàchínhtrịkhôngphânđôi.2.1.Hànhchínhvàchínhtrịphânđôi(HCđộclậpvớichínhtrị)(1)QuanniệmcủaThomasWoodrowWilson (1856–1924)Tácgiả: Lànhàkhoahọcchínhtrịkiêmluậtsư; Làtổngthốngthứ28củaHoaKỳ Tácphẩm:“Nghiêncứuvềhànhchínhcông”,1887 Quan đểm của Wilsonkhởi đầu cho một trào lưu khoa học mới, khoa học hành chính công, tách biệt ra khỏi hành chính học. Theo ông, đểcóđượcsựđộclậpgiữahànhchính vớichínhtrịthì: Hànhchínhphảitựmìnhlykhairakhỏichínhtrị; Hành chính công phải tổ chức theo mô hình riêng vàcóthểápdụngchungchomọichếđộchínhtrị; Hànhchínhphảiđượctậptrungquyềnlựcđểquản lý; Giá trị dẫn dắt nền hành chính công là hiệu quả hoạtđộng. Phải thực hiện theo các ý tưởng chính trị và Hiến phápquốcgia(2).FrankJonhsonGoodnow(18591939)Tácgiả: F.J Goodnow một trong những người sáng lập đồng thời là ChủtịchđầutêncủaHiệphộikhoahọcchínhtrịHoaKỳ.Tácphẩm: Ông là tác giả của cuốn sách “Chính trị và hành chính” xuất bảnnăm1900[1]đãtrìnhbàymộtcáchkỹlưỡngvềsựphân đôihànhchính–chínhtrị. [1]FrankJ.Goodnow,PolicticsandAdministration,NewYork,1900.Quanđiểm Nhànướccóhaichứcnăngchính:chứcnăngban hành chính sách (chức năng chính trị) và chức năngthựcthichínhsách(chứcnănghànhchính). Ngànhlậpphápđượcsựhỗtrợbởikhảnăngthực hiện của ngành tư pháp, thể hiện các ý chí của nhà nước và lập ra các chính sách; ngành hành phápthựcthicácchínhsáchnàymộtcách“vôtư” và“phichínhtrị”.(3)LeonardD.White:(1891–1958)Tácgiả: L.D White là một nhà nghiên cứu lỗi lạc vềhànhchínhtronglịchsửnướcMỹ. Làmộtnhàsánglậpquantrọngcủakhoa học hành chính, ông đã từng làm việc tại ĐạihọcChicagosaukhimiễnnhiệmtrong ChínhphủcủaTổngthốngF.DRooseveltTácphẩm: Ôngđãxuấtbảnnhiềucuốnsáchvàbài báo về hành chính song tiêu biểu nhất là cuốn “Nhập môn hành chính” xuất bản năm1926. Có thể nói đây là cuốn sách đầu tiên chuyênsâuvềlĩnhvựchànhchính.Quanđiểm White đã đưa ra một số nguyên tắc quan trọngnhư: Chínhtrịkhôngđượcxâmphạmvàohành chính; Hànhchínhcôngphảidựatrênkếtquảcủa việcnghiêncứukhoahọcquảnlý; Hànhchínhcôngcóthểtrởthànhmộtkhoa học độc lập và sứ mệnh của hành chính là kinhtếvàhiệuquả. TheoL.White,hànhchínhcônglàmộtquá trình thống nhất. Bất kỳ ở nơi nào có nó đều có sự thống nhất về nội dung thông quacácđặctínhhànhchính. Vì vậy, nên nghiên cứu hành chính công trên nền tảng quản lý thay vì nền tảng phápluật.2.2.Hànhchínhvàchínhtrịkhôngphânđôi: Mộtsốđạidiệnbácbỏsựphântáchgiữa hànhchínhvàchínhtrịlà:  DavisLilienthal(18991981);  PaulAppleby(18911963);  FritzMorsteiMarx;  AllenSchick.FritzMorsteiMarx: Cuốnsách“Cácyếutốcủahànhchínhcông”do Fritz Morstei Marx chủ biên ra đời năm 1947 là một ...