Bài giảng Lý thuyết kế toán: Chương 1 - TS. Trần Văn Thảo

Bài giang Lý thuyết kế toán: Chương 1 Tổng quan trình bày về khái niệm và bản chất của kế toán, các phương pháp tiếp cận của lý thuyết kế toán, các ứng dụng: Xây dựng khuôn mẫu lý thuyết, phát triển định chế kế toán...bài giảng hữu ích dành cho sinh viên ngành kinh tế.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Lý thuyết kế toán: Chương 1 - TS. Trần Văn Thảo LÝ THUYẾT KẾ TOÁN TS. TRẦN VĂN THẢO – ĐH Kinh tế TP.HCM TỔNG QUÁT- MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU CHẾ ĐỘ KẾ TOÁN HOẶC HƯỚNG DẪN KT 5 CHUẨN MỰC KẾ TOÁN 4 KHUÔN MẪU LÝ THUYẾT 3 LÝ THUYẾT KẾ TOÁN 2 LÝ THUYẾT KHOA HỌC 1 Chương 1 TỔNG QUAN  1.1. Khái niệm và bản chất của kế toán  1.2. Các phương pháp tiếp cận của lý thuyết kế toán  1.3. Các ứng dụng: Xây dựng khuôn mẫu lý thuyết, phát triển định chế kế toán KHÁI NIỆM  Kế toán là nghệ thuật ghi chép,phân loại và tổng hợp một cách có ý nghĩa và biểu hiện bằng tiền các nghiệp vụ, sự kiện tài chính và giải thích chúng.(AICPA, 1953)  Kế toán là quá trình ghi nhận, đo lường và truyền tải thông tin kinh tế cho phép người sử dụng thông tin đưa ra những phán đoán và những quyết định (AAA,1966)  Kế toán là hoạt động dịch vụ, chức năng của nó là cung cấp thông tin định lượng, nhất là bản chất tài chính của tổ chức kinh tế, cái mà có ích trong việc đưa ra quyết định kinh doanh, trong việc đưa ra lựa chọn trong số nhửng hành động khác nhau. (APB,1970) BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN- Những hình ảnh khác nhau  Bản chất kế toán được nghiên cứu theo những giác độ và hình ảnh khác nhau do đó ảnh hưởng nhiều đến sự hình thành và phát triển lý thuyết kế toán. Vì vậy, trước khi nghiên cứu lý thuyết kế toán cần tìm hiểu rõ bản chất của kế toán. BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN- Những hình ảnh khác nhau  Bản chất kế toán được nghiên cứu theo những giác độ và hình ảnh khác nhau:  GIÁC ĐỘ THÔNG TIN  GIÁC ĐỘ KINH TẾ  GIÁC ĐỘ CHÍNH TRỊ  GIÁC ĐỘ XÃ HỘI BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN - THÔNGTIN  Kế toán là một hồ sơ có tính lịch sử:  là công cụ cung cấp lịch sử của một tổ chức và ghi nhận thông tin về các nghiệp vụ kinh tế phát sinh và đã hoàn thành trên cơ sở các nguyên tắc kế toán dùng để lập báo cáo tài chính trung thực. BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN - THÔNGTIN  Kế toán là một hiện thực kinh tế:  Là công cụ phản ánh hiện thực kinh tế : cả BCĐKT và BCKQKD cần phải dựa trên những cơ sở đánh giá phản ánh hiện thực kinh tế (theo giá hiện hành và giá tương lai) hơn là đánh giá theo giá lịch sử. Mục tiêu chính của quan điểm này là xác định thu nhập thực – một khái niệm phản ánh tình trạng sức khỏe của một doanh nghiệp qua một kỳ. BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN - THÔNGTIN  Kế toán là một hệ thống thông tin:  Kế toán luôn luôn được xem là hệ thống thông tin  TTĐầu vào …..>…Xử lý TT…> TTĐầu ra…> Đối tượng sử dụng thông tin…> ...Ra quyết định…>…nghiệp vụ kinh tế…TT đầu vào BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN – THÔNG TIN  Là một ngôn ngữ :  Kế toán được xem là một ngôn ngữ dùng để chuyển tải các sự kiện và nghiệp vụ kinh tế thành điều mà người sử dụng báo cáo kế toán có thể hiểu được.  Phân tích số liệu kế toán có thể biết tình hình tài chính, kinh doanh của DN  Kế toán tương đồng với ngôn ngữ BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN – THÔNG TIN  Là một ngôn ngữ :  Kế toán tương đồng với ngôn ngữ NGÔN NGỮ KẾ TOÁN TỪ NGỮ THUẬT NGỮ CÚ PHÁP CẤU TRÚC BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN- KINH TẾ  Kế toán là một loại hàng hóa của nền kinh tế:  Kế toán là một phân hệ trong hệ thống thông tin mở rộng. Nó bao gồm thông tin kinh tế vĩ mô, chính trị, thuế và thông tin đặc thù khác ảnh hưởng đến hoạt độngcủa doanh nghiệp.  Để tạo ra thông tin kế toán cần không ít chi phí  Muốn có thông tin kế toán người sử dụng thông tin cũng phải bỏ ra chi phí. BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN- KINH TẾ  Kế toán là một loại hàng hóa của nền kinh tế:  Xuất hiện thị trường thông tin kế toán với cung - cầu được xác định.  Nhà quản lý sẽ vận động ủng hộ hoặc chống lại các chuẩn mực kế toán đã được đưa ra, họ sẽ chọn quy tắc kế toán mà giúp tối thiểu hóa chi phí thông tin.  Cổ đông và người cho vay sẽ tác động mạnh vào các nguyên tắc nhằm cải thiện khả năng kiểm soát hoạt động của các nhà quản lý. BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN – CHÍNH TRỊ  Kế toán phản ánh và ủng hộ những giá trị và nhu cầu của các nhóm lợi ích. Thông tin kế toán được tạo ra và sử dụng như một nguồn lực nhằm thảo ra chính sách công ty.  Các nhà quản lý vận động ủng hộ những chuẩn mực kế toán làm tăng tính hợp lệ những yêu cầu kế toán phục vụ lợi ích riêng của họ, thuế thấp, tăng giá. Họ chọn những kỹ thuật kế toán nhằm tối đa hóa lợi ích. BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN – CHÍNH TRỊ  Vì vậy chuẩn mực kế toán được xem như kết quả của quá trình xử lý chính sách và không phải là sản phẩm của hiệu quả kỹ thuật. BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN- XÃ HỘI  Kế toán là một vật phẩm của xã hội:  KT ảnh hưởng đếnphúc lợi của những nhóm khác nhau trong xã hội và thề hiện những thay đổi xã hội.  Những con số kế toán của doanh nghiệp và những con số kế toán của cơ quan lập quy sẽ thúc đẩy hoặc ngăn cản các khoản đầu tư. Chúng có thể gây trở ngại hoặc bổ sung chính sách của chính phủ. BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN-XÃ HỘI  KT như là một câu lạc bộ xã hội (Social club)  Chuẩn mực kế toán, nguyên tắc và những quan hệ xã hội thoát ra từ:  Thúc đẩy lợi ích nhóm và nhằm vào kế toán  Tạo ra văn hóa chuyên nghiệp và nâng cao tính độc quyền tri thức chuyên nghiệp  Nâng cao hình ảnh năng lực chuyên nghiệp của kế toán BẢN CHẤT CỦA KẾ TOÁN-XÃ HỘI  KT như là một hệ tư tưởng  Hệ tư tưởng là thế giới quan  Kt được nhìn nhận như là một hiện tượng tư tưởng, là công cụ chống đỡ, hợp pháp hóa những vấn đề xã hội, ...