Bài giảng Ngôn ngữ lập trình Fortran 90 - Phan Văn Tân

Bài giảng Ngôn ngữ lập trình Fortran 90 gồm có những nội dung chính sau: Chương 1 Những yếu tố cơ bản của ngôn ngữ Fortran, chương 2 các câu lệnh đơn giản, chương 3 các cấu trúc mở rộng, chương 4 chương trình con (SUBPROGRAM), chương 5 mảng và con trỏ, chương 6 biến ký tự, chương 7 file và thiết bị, chương 8 một số kiến thức mở rộng. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Ngôn ngữ lập trình Fortran 90 - Phan Văn TânNg «nng ÷lËptr×nhFORTRAN90 PhanV¨nT©n Ch¬ng 1.Nh÷ng yÕutè c ¬b¶nc ñang «nng ÷ FORTRAN1.1 S¬lîc vÒ ng«n ng÷lËp tr×nh FOTRAN• TËp hîp c¸c quit¾c ®Æc biÖt ®Ó m∙ho ¸ nh÷ng kiÕn thøc cho m¸y tÝnh hiÓu ®îc gäi lµ ng «nng ÷lËp tr×nh• Cã nhiÒu ng«n ng÷lËp tr×nh: FORTRAN, BASIC, Pascal, C,...• FORTRAN lµ tªn cÊu t¹o tõ FORmula TRANslation (c«ng thøc dÞch), lµ ng«n ng÷lËp tr×nh bËc cao• ý tëng cña FORTRAN ®îc J ohn Backus ®Ò xuÊt vµo kho¶ng cuèi n¨m 1953, ë New York, vµ ch¬ng tr×nh FORTRAN ®Çu tiªn ®· ®îc ch¹y vµo th¸ng 4 n¨m 1957.• N¨m 1966 lÇn ®Çu tiªn phiªn b¶n chuÈn cña ng«n ng÷lËp tr×nh nµy ®îc Ên hµnh: FORTRAN 66• Phiªn b¶n chuÈn míi, Fortran 77, ®îc Ên hµnh vµo n¨m 1978• Phiªn b¶n chuÈn FORTRAN 90 (hoÆc Fortran 90), ra ®êi vµo th¸ng 8 n¨m 1991• Cho ®Õn nay ®· cã c¸c phiªn b¶n míi kh¸c, nh FORTRAN 95, FORTRAN 2000• FORTRAN cã nhiÒu bé biªn dÞch dßng kh¸c nhau, cã thÓ lµm viÖc trªn c¸c hÖ ®iÒu hµnh kh¸c nhau: DOS, WINDOWS, UNIX, LINUX,... 1.2 Ch¹y mét ch¬ng tr×nh Fortran• Yªu cÇu ph¶i cã bé phÇn mÒm biªn dÞch cña FORTRAN phï hîp víi hÖ ®iÒu hµnh m¸y tÝnh vµ ®· cµi ®Æt vµo m¸y tÝnh, cã thÓ vËn hµnh b×nh thêng• Lµm quen dÇn vµ ®i ®Õn sö dông thµnh th¹o bé biªn dÞch: C¸ch vËn hµnh, c¸ch biªn tËp lêi ch ¬ng tr×nh, c¸ch dÞch kiÓm tra lçi, c¸ch ch¹y ch ¬ng tr×nh,...• Tríc hÕt h·y thö lµm viÖc víi nh÷ng ch¬ng tr×nh ®¬n gi¶n, cè g¾ng hiÓu râ ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng nh thÕ nµo! Vi du 1.! Loi Chao mung!CHARACTER NAME*20PRINT*, Ten ban la gi?READ*, NAMEPRINT*, Xin chao ban , NAMEENDKhi ch¹y ch¬ng tr×nh sÏ nhËn ®îc:Ten ban la gi?THANHXin chao ban THANH 174.6 ( t 1981.2 )3!VÝ dô 2: TÝnh gi¸ trÞ cña hµm A(t)=! khi cho vµo gi¸ trÞ cña biÕn tPROGRAM VD2! Tinh gia tri ham A(t) INTEGER T ! gia tri bien t REAL A ! gia tri ham A(t) PRINT*,’Cho gia tri cua bien t:’ READ*, T A =174.6 * (T - 1981.2) ** 3 PRINT*,Gia tri ham A(t) khi t=, T, la :, AENDKhich¹ych¬ngtr×nhs Ï®îc:Cho gia tri cua bien t:2000Gia tri ham A(t) khi t=2000 la : 1.1601688E+06VÝ dô 3: Gi¶ sö b¹n cã $1000 göi tiÕt kiÖm trong ng©n hµng, víi tiÒn l·i 9% mçi n¨m. Hái sau mét n¨m sè tiÒn cña b¹n b»ng bao nhiªu?NÕu lËp tr×nh cho m¸y tÝnh ta h·y tëng tîng c¸c b íc thùc hiÖn cña m¸y nh sau:1. NhËn sè liÖu (sè tiÒn göi ban ®Çu vµ l·i suÊt)2. TÝnh tiÒn l·i (9% cña 1000, tøc 90)3. Céng tiÒn l·i vµo sè tiÒn gèc (90+1000, tøc 1090)4. In (hiÓn thÞ) sè b¹n sÏ cã.• Lêi ch¬ng tr×nh:PROGRAM TinhTienREAL TienGoc, TienLai, LaiSuatTienGoc =1000LaiSuat =0.09TienLai =LaiSuat * TienGocTienGoc =TienGoc +TienLai PRINT*, ‘So tien se cã la : , TienGocENDCh¹y ch¬ng tr×nh vµ chó ý r»ng b©y giê kh«ng ®ßi hái ®Çu vµo (input) tõ bµn phÝm (T¹i sao?). KÕt qu¶ sÏ lµ 1.0900000E+03 (1090) Tãmt¾t• Chư¬ng tr×nh m¸y tÝnh lµ tËp hîp c¸c kiÕn thøc ®îc m· ho¸ ®Ó gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò riªng biÖt.• LÖnh READ* cña Fortran lµ ®Ó nhËn d÷liÖu ® a vµo cho m¸y tÝnh.• LÖnh PRINT* cña Fortran lµ ®Ó in (hiÓn thÞ) c¸c th«ng b¸o dÉn híng cho ngêi dïng vµ kÕt qu¶ tÝnh to¸n, xö lý. 1.3 CÊu tróc chung cña mét ch¬ng tr×nh FORTRAN[PROGRAM Te nChuongTrinh] [Caccaule nhKhaibao] [Caccaule nhthuchie n(thanChuongtrinh)]END [PROGRAM [Te nChuongTrinh]]• Caccaule nhKhaibao:Khai b¸o ®Ó ch¬ng tr×nh cÊp ph¸t bé nhí, ph©n luång xö lý,...• Caccaule nhthuchie n: Qui t¾c vµ tr×nh tù thùc hiÖn tÝnh to¸n, xö lý ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶• END lµ c©u lÖnh b¾t buéc ph¶i cã. C¸ch ®Æt tªn cho biÕn vµ h»ng• Ch¬ng tr×nh FORTRAN sÏ lµm viÖc th«ng qua c¸c biÕn vµ h»ng, ®ã lµ nh÷ng vïng bé nhí ®îc cÊp ph¸t ®Ó lu gi÷c¸c gi¸ trÞ trong qu¸ tr×nh tÝnh to¸n, chóng ®îc g¸n bëi Tª ng äi theo qui íc.• Tªn biÕn, tªn h»ng lµ mét d·y ký tù viÕt liÒn nhau, bao gåm c¸c ch÷c¸i tiÕng Anh vµ ch÷sè hoÆc dÊu g¹ch díi, nhng p h¶ib ¾t®Çub »ng m é tc h÷c ¸i, kh«ng ph©n biÖt ch÷thêng, ch÷hoa (A, B, C,..., a, b, c)• VÝ dô:Tªn hîp lÖ Tªn kh«ng hîp lÖDienTich Dien tichTien2003 2003TienAB A,BDoLa $B¶ng m· ASCIIB¶ng m· ASCII 1.4 CÊu tróc c©u lÖnh• Tõ khãa: REAL, PRINT, READ,...• C©u lÖnh g¸n: VÕTr¸i=VÕPh¶i – VÕTr¸i:Tªn biÕn, Tªn h»ng – VÕPh¶i: Gi¸ trÞ, BiÓu thøc – VÝ dô: Tie nGoc=1000 ; Tie nLai=LaiS uat*Tie nGoc• C¸c c©u lÖnh víi tõ khãa: – VÝ dô: R EAD*,T ; PR INT*,‘S otie ns e cãla:,Tie nGoc• Sö dông dÊu c¸ch (SpaceBar) trong c©u lÖnh• Lêi chó thÝch trong ch¬ng tr×nh• Dßng nèi tiÕp G¸n nh·n cho c©u lÖnh• Trong mét ch¬ng tr×nh, mçi c©u lÖnh cã thÓ ®îc g¸n bëi mét nh∙n duy nhÊt lµ mét sè ng uy ...