Bài giảng Ngữ văn 10 tuần 29 bài: Lập luận trong văn nghị luận

Giúp học sinh nắm được cách xác định luận điểm, tìm kiếm luận cứ và sử dụng các phương pháp lập luận. Mời quý thầy cô cùng tham khảo Lập luận trong văn nghị luận: 11 bài giảng ngữ văn lớp 10 chọn lọc. Chúc thầy cô có tiết dạy thật lôi cuốn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Ngữ văn 10 tuần 29 bài: Lập luận trong văn nghị luậnBÀI GIẢNG NGỮ VĂN LỚP 10LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬNI. Khái niệm về lập luận trong văn nghị luận: * Đọc đoạn văn (SGK Tr109) Người dùng binh giỏi là ở chỗ biết xét thời thếmà thôi. Được thời có thế thì biến mất làm còn, hoánhỏ thành lớn. Mất thời không thế thì mạnh quaythành yếu, yên chuyển làm nguy, chỉ như khoảng trởbàn tay mà thôi. Nay các ông không rõ thời thế, lạitrang sức bằng những lời dối trá, thế chẳng phải làkẻ thất phu hèn kém ư? Sao đủ để cùng nói việcbinh được”.(Nguyễn Trãi, Lại dụ Vương Thông) LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN THẢO LUẬN CÁC CÂU HỎI (SGK Tr109)a. Kết luận (mục đích) của lập luận là gì? LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬNI. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận* Đoạn văn( SGK Tr109)a. Mục đích của lập luận: luận:“Nay các ông không rõ thời thế… nói việc binh được”-> Thuyết phục đối phương từ bỏ ý chí xâm lược b. Để đạt được mục đích đó, tác giả sử dụng: dụng:- Lí lẽ 1: Người dùng binh giỏi là ở chỗ biết xét thời thế.- Lí lẽ 2: Được thời, có thế thì biến mất làm còn, hóa nhỏ thành lớn.- Lí lẽ 3: Mất thời không thế…trở bàn tay mà thôi. LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận a. Mục đích của lập luận: b. Để đạt được mục đích đó, tác giả sử dụng các lí lẽ. c. Khái niệm lập luận Lập luận là đưa ra các lí lẽ, bằng chứng nhằmdẫn dắt người nghe (đọc) đến một kết luận nào đómà người nói (viết) muốn đạt tới. LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬNI. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luậnII. Cách xây dựng lập luận 1. Xác định luận điểm Luận điểm: Là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan điểm trong bài văn nghị luận. • ĐỌC VĂN BẢN”CHỮ TA” (SGKTr110) LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬNI. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luậnII. Cách xây dựng lập luận 1. Xác định luận điểm Văn bản: CHỮ TA a.Vấn đề nghị luận và quan điểm của tác giả + Bài văn bàn về vấn đề : Thực trạng sử dụng tiếng ngoài lấn lướt Tiếng Việt của người Việt -> Cần có thái độ tự trọng trong việc dùng tiếng mẹ đẻ (Chữ ta) + Quan điểm của tác giả: - Khi nào thật cần thiết mới dùng tiếng nước ngoài. - Thái độ tự trọng và đảm bảo quyền được thông tin của người đọc. - Phê phán người Việt dùng tiếng nước ngoài không thích hợp trong một số trường hợp. LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬNI. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luậnII. Cách xây dựng lập luận 1. Xác định luận điểm a. Vấn đề nghị luận và quan điểm của tác giả b. Luận điểm trong văn bản: Có 2 luận điểm: - Luận điểm 1: (Khắp nơi đều có quảng cáo, nhưng không bao giờ quảng cáo thương mại được đặt ở những công sở, hội trường lớn, danh lam thắng cảnh.) - Luận điểm 2: (Tôi không biết chữ Triều Tiên nhưng cũng xem qua khá nhiều tờ báo.) LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬNI. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luậnII. Cách xây dựng lập luận 1. Xác định luận điểm 2. Tìm luận cứ - Luận cứ: Là lí lẽ, bằng chứng mà người viết đưa ra để người nghe hiểu vàtin vào luận điểm. a. Tìm các luận cứ cho các luận điểm * Văn bản phần I có 3 luận cứ: - Luận điểm: Người dùng binh giỏi là ở chỗ biết xét thời thế - Luận cứ 1: Được thời, có thế thì biến mất làm còn, hóa nhỏ thànhlớn. - Luận cứ 2: Mất thời không thế…trở bàn tay mà thôi. - Luận cứ 3: Nay các ông không rõ thời thế…cùng nói việc binhđược. LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬNI. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luậnII. Cách xây dựng lập luận 1. Xác định luận điểm 2. Tìm luận cứ a. Tìm các luận cứ cho các luận điểm + Văn bản ở phần II có 6 luận cứ - Luận điểm 1 gồm 3 luận cứ: + Luận cứ 1: Chữ nước ngoài…chữ Triều Tiên to hơn ở phía trên. + Luận cứ 2: Đi đâu, nhìn đâu… chữ Triều Tiên. + Luận cứ 3: Trong khi đó…lạc sang một nước khác. - Luận điểm 2 gồm 3 luận cứ: + Luận cứ 1: Có một số tờ báo…in rất đẹp. + Luận cứ 2: Nhưng các tờ báo phát hành trong nước…những bài cần đọc + Luận cứ 3: Trong khi đó ở ta…mất mấy trang thông tin. LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬNI. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luậnII. Cách xây dựng lập luận 1. Xác định luận điểm 2. Tìm luận cứ a. Tìm các luận cứ cho các luận điểm b. Xác định các luận cứ lí lẽ và luận cứ bằng chứng thực tế.• Văn bản phần I có 3 luận cứ: -> là luận cứ lí lẽ.• Văn bản ở phần II có 6 luận cứ : -> là luận cứ bằng chứng thực tế. LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬNI. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luậnII. Cách xây dựng lập luận 1. Xác định luận điểm 2. Tìm luận cứ 3. Lựa chọn phương pháp lập luận - Phương pháp lập luận: Là cách thức sắp xếp luận điểm, luận cứ sao cho lập luận chặt chẽ, thuyết phục. a. Xác định phương pháp lập luận 2 đoạn văn(ở phần I và phần II) Lập luận ở đoạn văn phần I: Phương pháp diễn dịch, quan hệ nhân - quả Lập luận ở đoạn văn phần II: Phương pháp quy nạp, so sánh đối lập. LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬNI. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luậnII. Cách xây dựng lập luận 1. Xác định luận điểm 2. Tìm luận cứ 3. Lựa chọn phương pháp lập luận b. Một số phương pháp lập luận thường dùng: + Phương pháp nêu phản đề: Từ một kết luận có sẵn dẫn đến một kết luận khác(s ...