Bài giảng Ngữ văn 11: Đọc văn Bài ca ngắn đi trên bãi cát - Cao Bá Quát

Bài giảng Ngữ văn 11: Đọc văn Bài ca ngắn đi trên bãi cát - Cao Bá Quát tìm hiểu tác giả và tác phẩm; hoàn cảnh sáng tác, thể loại và bố cục bài thơ; phân tích văn bản; những đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ Bài ca ngắn đi trên bãi cát.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Ngữ văn 11: Đọc văn Bài ca ngắn đi trên bãi cát - Cao Bá Quát Tiết15Đọcvăn Bàicangắnđitrênbãicát (CaoBáQuát) I/Tìmhiểuchung1.TácgiảCaoBáQuát(1809–1855):Làmộtnhàthơcótàinăngvàbảnlĩnh,hysinh trongcuộckhởinghĩachốnglạichếđộphong kiếnnhàNguyễn.PhầnlớnsángtáccủaCaoBáQuátlàthơchữ Hán.Ôngđểlạichođời1400bàithơ,hơnhai chụcbàivănxuôivàmộtsốbàiphúNômvàhát nói.NộidungthơCaoBáQuátphêphánmạnhmẽsự bảothủ,lạchậucủachếđộphongkiếnnhà Nguyễn.Đồngthờithơôngcònthểhiệntư tưởngđổimớivàphảnánhnhucầuđổimới củaxhViệtNamgiữathếkỷXIX. 2.Hoàncảnhsángtácthểloạivàbố cụcbàithơ: Hoàncảnhsángtácbàithơ: +CaoBáQúatđậucửnhânnăm1831tại trườngthiHàNội.Sauđónhiềulầnông vàokinhđôHuếđểthiHộinhưng khôngđỗ. +Bàithơđượchìnhthànhvàrađờitừ nhữnglầnnhàthơđithiHộiquacác tỉnhmiềnTrungđầycáttrắngnhư QủangBình,QủangTrị. Thểloạicủabàithơ: +ViếtbằngchữHán,chứanhiềubiểu tượngmangýnghĩatriếtlýsâusắc. +Thểcacónétphóngtúng,khoángđạt trongcáchbiểuđạtngôntừ,hìnhtượng. Bốcục: Cóthểchialàm3phần: +Đọan1:4câuđầu–Tâmtrạngcủangười điđường. +Đoạn2:6câutiếpthựctếcuộcđờivà tâmtrạngcủanhàthơ. +Đoạn3:CònlạiĐườngcùngcủakẻsĩ vàtâmtrạngbiphẫncủanhàthơ. II/Đọchiểuvănbản1.Đọcvàtáihiệnhìnhtượng:Đọcdiễncảmtoànbài(cảphầnphiênâm, dịchnghĩadịchthơvàcácchúthích).Chúý đọcchậm,đặcbiệtlàphầndịchnghĩa.Táihiệnhìnhtượng:*Từvănbảnbàithơ,emthấybàithơxây dựngđượcnhữnghìnhtượngvănhọc nào?=>2hìnhtượng:Bãicátdàivàkháchbộ hành. 2.Phântíchvănbản: a.Hìnhtượng“bãicátdài”: *Hãytìmnhữngchitiếttrongbảndịchthơ miêutảbãicát? Trựctiếpmiêutảbãicát:câu1,11;17. Giántiếpmiêutảbãicát:2;15;16. *Hìnhảnhbãicátđượcmiêutảtrongbàithơ cóđặcđiểmgì? *Từđặcđiểmấychobiếtđiềugìvềcon đườngmàkháchphảiđiqua? *Cảmnhậncủaemnếuphảivượtquamột chặngđườngnhưvậy? Hìnhảnhbãicátđượcmiêutảtrongbài cóđặcđiểm: +Dài. +Nốitiếpnhaunhưvôtận. Đâylàconđườngkhóđi.Phảivượt quanhữngconđườngnhưvậy,bấtcứai cũngcảmthấygiannan,mệtmỏivà thậmchíchánnản. *Khôngchỉmiêutảbãicátdàimànhà thơcònkhắchoạviệcđitrêncátnhưthế nào?Nócókhácgìvớiđitrênđườngđất bìnhthường? Việcđitrêncátđượckhắchoạ: +“Đimộtbướcnhưlùimộtbước”. +Đitrêncátkhóhơn,mệtmỏihơn,dùng sứcnhiềuhơnđitrênđườngđấtbìnhthường. *Từhìnhảnhbãicáttrongbàithơ,nhàthơ muốnẩndụđiềugì? Hìnhảnhbãicátdàilàẩndụchocuộcđời mênhmông,rộnglớn,đầykhókhăn,giankhổ. Đườngđitrêncátphảichănglàhìnhảnhcủa con“đườngđời”khôngbằngphẳngmàlại lắmchônggai. =>đâychínhlàdụngýnghệthuậtcủanhàthơ đểgửigắmcácýnghĩavềtriếtlýnhânsinh. * TrướcCaoBáQuát,đãxuấthiệnnhiều hìnhảnhbãicáttrongthơca.Vídụ: Trong“Chinhphụngâm”cócâu:  Ômyêngốitrốngđãchồn  Nằmvùngcáttrắng,ngủcồnrêuxanh. Vùngcáttrắngdiễntảsựgiankhổcủa ngườichinhphu. =Trong“TruyệnKiều”cũngcócâu;  Bốnbềbátngátxatrông  Cátvàngcồnnọ,bụihồngdặmkia. Cátvàngdiễntảnỗibuồnvàtâmtrạng côđơncủanàngKiều. *Sosánhvớicáccâuthơ trên,emcónhậnxétgìvềcách miêutảhìnhảnhbãicát trongbàithơcủaCaoBáQuát ? Hìnhtượngbãicátdàitrong bài“Sahànhđoảnca”là mộtsángtạoriêng,mớimẻ, độcđáo,bắtnguồntừchính cuộcsốnghiệnthựccủaCao b.Hìnhtượng“khách”: *Theoem,nhânvật“khách”ởtrongbàithơlàai? Làngườiđangđitrênconđườngcát. Làmộtkẻsĩđangđitìmchânlýgiữacuộcđời mờmịt.  *Ngườiđiđườngđãnóiđiềugìquađoạnthơ: “Xưanay,phươngdanhlợi  Tấttảtrênđườngđời  Đầugióhơimenthơmquánrượu  Ngườisayvôsố,tỉnhbaongười”?  Cuộcđờiđầybọndanhlợichenchúc,chỉbiết tranhnhaumưusinhvàhưởngthụmộtcáchsay sưa. *Cáchnóicủangườiđiđường nhằmmụcđíchgì? +Làmrõsựđốilậpgiữamình vớiđôngđảokẻchạytheodanh lợi. +Khẳngđịnhrõmìnhkhôngthể hoàtrộnvớikẻchạytheodanh lợi,chodùphảicôđộc.  Khinhthườngphườngdanh lợi. *Từđó, ...